Tư tưởng của Bác về thi đua yêu nước
Ngày 27-3-1948, BCHTW Đảng ra Chỉ thị Phát động phong trào thi đua ái quốc theo sáng kiến của Chủ tịch Hồ Chí Minh, trong đó nhấn mạnh: “Nước nhà đang kháng chiến và kiến quốc, mục đích thi đua ái quốc là làm sao cho kháng chiến mau thắng lợi, kiến thiết chóng thành công”. Để triển khai Chỉ thị này, ngày 11-6-1948, Chủ tịch Hồ Chí Minh ra Lời kêu gọi thi đua ái quốc.
Chủ tịch Hồ Chí Minh cho rằng thi đua là một trong những biện pháp của quá trình vận động cách mạng, thi đua không chỉ khơi dạy tiềm năng sáng tạo của con người, mà quan trọng hơn là cải tạo con người, nêu cao tinh thần yêu nước, thi đua để mọi người đều làm việc tốt hơn, nhiều hơn và “Thi đua là yêu nước, yêu nước phải thi đua”...
Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Đại hội Anh hùng, Chiến sĩ Thi đua lần thứ IV – 12-1966. Ảnh tư liệu
Nội dung thi đua phải xuất phát và phục vụ nhiệm vụ chính trị từng giai đoạn cách mạng, phải thiết thực, ở tất cả lĩnh vực hoạt động của đất nước, gắn với nhiệm vụ cụ thể của từng ngành, từng cấp, hướng vào cải tạo và xây dựng con người mới, hướng vào giải quyết những vấn đề thiết thực của nhân dân; thi đua phải gắn với công việc hàng ngày của mỗi người. Cách tổ chức phong trào thi đua vào dựa vào lực lượng của dân, , tinh thần của dân, để gây hạnh phúc cho dân; các phong trào thi đua phải đa dạng, khơi dậy lòng yêu nước, tinh thần tự giác, sự sáng tạo và sức lực của các tầng lớp nhân dân trong từng giai đoạn cách mạng.
Theo Người, “thi đua chứ không phải ganh đua” nên cần phải đoàn kết, thân ái giúp đỡ lẫn nhau để đạt thành tích cao “giúp đỡ những người và những nhóm còn kém theo mức cao hiện nay”, thi đua phải gắn với công tác khen thưởng; khen thưởng là kết quả của phong trào thi đua, khen thưởng đúng người, đúng việc , kịp thời sẽ động viên, giáo dục và thúc đẩy phong trào thi đua phát triển liên tục.
Tư tưởng Hồ Chí Minh về thi đua yêu nước không chỉ thể hiện qua những lời kêu gọi thi đua ái quốc của Người, mà nó còn được thể hiện ở sự quan tâm sâu sát của Người đến phong trào thi đua yêu nước, với mong muốn phong trào phải đi sâu vào thực tiễn của đời sống và biến nó thành những hành động cụ thể. Người nhấn mạnh: Muốn thực hiện tốt và hiệu quả phong trào thi đua yêu nước, thì phải có phương hướng đúng và vững, nghĩa là phải nâng cao lòng yêu nước và giác ngộ chính trị của mọi người. Phải có kế hoạch tỉ mỉ, kế hoạch ấy phải do từng đơn vị nhỏ, từng gia đình, từng cá nhân bàn bạc kỹ, hiểu biết thấu, vui vẻ làm, nội dung của kế hoạch phải thiết thực, rõ ràng, đúng mực, phải hướng phong trào đi vào thực chất, tránh hình thức và bệnh thành tích, sao cho những cá nhân điển hình xuất sắc được tuyên dương không chỉ là những người đại diện xứng đáng, tiêu biểu, tiên phong trong sản xuất và chiến đấu, mà còn là tấm gương về đạo đức cách mạng.
Để phong trào thi đua đạt hiệu quả cao, Người cho rằng, phải có sự đánh giá, tổng kết thực tiễn, trên cơ sở đó rút ra những kinh nghiệm và đề ra những nội dung phù hợp, sát với thực tiễn của phong trào. “Thi đua phải có sự lãnh đạo đúng. Trước khi thi đua phải chuẩn bị đầy đủ (giải thích cổ động, xem xét kế hoạch mỗi nhóm, mỗi người) trong lúc thi đua phải thiết thực đôn đốc, giúp đỡ, sửa đổi. Sau đợt thi đua, phải thiết thực kiểm tra, tổng kết, phổ biến kinh nghiệm, khen thưởng những người kiểu mẫu, nâng đỡ những người kém cỏi”
Vận dụng vào thực tiễn của tỉnh
Trong giai đoạn đấu tranh giải phóng miền Nam, với Phong trào Đồng khởi 1960, quân và dân Bến Tre đã vận dụng sáng tạo tư tưởng thi đua yêu nước của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Có thể xem đây là một điển hình thi đua hoàn hảo, từ vận dụng sáng tạo Nghị quyết của Đảng, đến tổ chức lực lượng và tiến hành cuộc Đồng khởi giành thắng lợi. Vì thế, Bến Tre đã vinh dự được Trung ương tuyên dương, phong tặng danh hiệu 8 chữ vàng “Anh dũng Đồng khởi, thắng Mỹ diệt ngụy”. Đảng bộ, chính quyền và nhân dân Bến Tre luôn tự hào về truyền thống yêu nước, truyền thống quê hương Đồng khởi anh hùng; khí thế tiến công, tinh thần và ý chí của cuộc Đồng khởi năm 1960 thật sự trở thành “cảm hứng”, là nguồn lực tinh thần to lớn cho công cuộc xây dựng và phát triển Bến Tre trong giai đoạn cách mạng hiện nay.
Nữ tướng Nguyễn Thị Định và Đội quân tóc dài. Ảnh tư liệu
Để khơi dậy tinh thần Đồng Khởi trong đấu tranh giải phóng dân tộc thành phong trào Đồng Khởi trong xây dựng chủ nghĩa xã hội”, nhân Lễ kỷ niệm 55 năm ngày Bến Tre Đồng khởi (17-01-2015), Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã ban hành Chỉ thị số 16-CT/TU ngày 7-01-2015 về phát động phong trào thi đua “Đồng Khởi mới”. Với sự quyết tâm của cả hệ thống chính trị, Nhân dân Bến Tre, cộng đồng doanh nghiệp trong và ngoài tỉnh, đã cùng chung sức, đồng lòng vượt qua khó khăn, tạo ra xung lực mới cho việc phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh Bến Tre và đạt được một số kết quả tích cực trong giai đoạn 2015-2020.
Để phát huy hiệu quả của phong trào thi đua Đồng khởi mới trong xây dựng và phát triển quê hương trong những những năm qua và nhằm động viên toàn Đảng bộ, hệ thống chính trị và Nhân dân tỉnh Bến Tre quyết tâm thi đua thực hiện thắng lợi các mục tiêu, nhiệm vụ quan trọng theo Nghị quyết Đại hội XI Đảng bộ tỉnh, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã ban hành Chỉ thị số 01-CT/TU về phát động Phong trào thi đua “Đồng Khởi mới” giai đoạn 2020 - 2025, tầm nhìn đến năm 2030. Mục tiêu của phong trào là nhằm khơi dậy và phát huy tinh thần vượt khó, khát vọng vươn lên, sáng tạo trong công tác, lao động sản xuất và chiến đấu của mọi cán bộ, đảng viên, chiến sỹ và mỗi người dân; phấn đấu xây dựng quê hương Đồng khởi phát triển nhanh, bền vững “trở thành tỉnh phát triển khá của khu vực đồng bằng sông Cửu Long vào năm 2025 và của cả nước vào năm 2030”.
Thấm nhuần lời dạy của Bác về thi đua yêu nước, phong trào thi đua Đồng khởi mới theo Chỉ thị số 01-CT/TU đã xác định rất rõ về nội dung, phương thức thực hiện.
Nội dung phong trào thi đua Đồng khởi mới
Nội dung thi đua là “Hai chân, ba mũi” có tính bao quát toàn diện trên tất cả các lĩnh vực. Theo đó, “Hai chân” là [1] Xây dựng Đảng, xây dựng hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh, với các nội dung thi đua: thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 khóa XI, XII và Chỉ thị 05 khóa XII; xây dựng chi bộ trong sạch vững mạnh; xây dựng tính nêu gương, rèn luyện người đảng viên, công chức tiêu biểu; nâng cao hiệu lực - hiệu quả hoạt động của chính quyền; xây dựng chính quyền điện tử, [2] Phát triển kinh tế - xã hội nhanh và bền vững, với các nội dung thi đua: xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh; khởi nghiệp và phát triển doanh nghiệp; ứng dụng khoa học công nghệ, chuyển đổi số; phát triển chuỗi giá trị nông sản chủ lực; giảm nghèo bền vững; xây dựng gia đình hạnh phúc - tiến bộ; xây dựng gia đình, dòng họ học tập; các phong trào thi đua trong ngành y tế, giáo dục; xây dựng địa phương, cơ quan xanh - sạch - đẹp - an toàn; xây dựng địa phương, cơ quan, trường học đảm bảo an toàn và an ninh trật tự.
Nguyên Chủ tịch UBND tỉnh Cao Văn Trọng trao cờ thi đua cho các đơn vị có thành tích xuất sắc trong phong trào thi đua năm 2019. Ảnh: H. Hiệp
“Ba mũi” là tập trung vào ba nhiệm vụ đột phá là [1] Cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh với các nội dung thi đua: cải cách thủ tục hành chính, chất lượng phục vụ; sáng kiến thực hiện công vụ nhanh, hiệu quả; hỗ trợ và phát triển doanh nghiệp; đề xuất cơ chế, chính sách phù hợp, hiệu quả; xây dựng chính quyền điện tử, phấn đấu đưa chỉ số cải cách hành chính vào top 20 cả nước, giữ vững top đầu chỉ số PCI, PAPI, [2] Huy động nguồn vốn đầu tư, phát triển hạ tầng trong đó tập trung các nội dung thi đua: giải phóng mặt bằng cho các công trình, dự án; trữ nước mưa, nước ngọt, xây dựng các công trình thủy lợi nhỏ; xây dựng giao thông nông thôn; phát triển giao thông kết nối liên xã, liên huyện; phát triển các khu, cụm công nghiệp; hoàn thành giai đọa 1tuyeesn hạ tầng đường ven biển và [3] Phát triển nguồn nhân lực tập trung phát động các nội dung như: Công chức, viên chức học tập nâng cao trình độ; chuyên nghiệp, tăng năng suất; đổi mới công nghệ, thiết bị, ứng dụng khoa học công nghệ trong lao động sản xuất; áp dụng mô hình quản lý tiên tiến, ứng dụng công nghệ mới phù hợp.
Phương thức thi đua Đồng khởi mới
Đó là “Người người thi đua, nhà nhà thi đua, ngành ngành thi đua; Xây dựng “điển hình”, học tập “điển hình”, bắt kịp “điển hình”, vượt qua “điển hình”. Để thực hiện các phương thức này, từng cơ quan, đơn vị, địa phương có kế hoạch phát động phong trào thi đua, chọn nội dung, trọng tâm, cụ thể, những việc làm khó; các tiêu chí thực hiện thi đua phải được lượng hóa, giao chỉ tiêu cho từng tập thể, cá nhân, thời gian thực hiện phải thể hiện được thời điểm bắt đầu và kết thúc, có giải pháp, biện pháp tổ chức thực hiện.
Phát động thi đua bên trong nội bộ (giữa cá nhân với cá nhân; giữa tập thể với tập thể trong cùng cơ quan, đơn vị, địa phương) và bên ngoài (các cơ quan khối Đảng, Nhà nước, Mặt trận và các đoàn thể, lực lượng vũ trang huyện, xã...). Kịp thời phát hiện các nhân tố mới, có cách làm sáng tạo, hiệu quả để biểu dương, khen thưởng và nhân rộng. Trên từng lĩnh vực chọn và tập trung xây dựng “Điển hình” để làm cơ sở cho việc triển khai phát động phong trào. Chủ động xác định các nhân tố cần xây dựng điển hình tiên tiến, tạo mọi điều kiện để các nhân tố sớm trở thành điển hình; hoặc có biện pháp cụ thể hướng dẫn, động viên để các nhân tố tích cực đăng ký trở thành điển hình.
Phó chủ tịch UBND tỉnh Phạm Minh Cảnh trao bằng khen cho các cá nhân tiêu biểu xây dựng Nông thôn mới nâng cao ở Phú Nhuận, TP. Bến Tre. Ảnh H. Hiệp
Biểu dương, khen thưởng và có kế hoạch bồi dưỡng, nhân rộng, hỗ trợ về tinh thần, giải pháp kỹ thuật và điều kiện vật chất để các điển hình tiếp tục phát huy khả năng và sức sáng tạo trong công việc và trong cuộc sống. Tổ chức “Thi đua cùng điển hình tiên tiến” để nâng cao chất lượng, giá trị, tác dụng của phong trào thi đua. Xây dựng, tổ chức hoạt động các mô hình “Câu lạc bộ điển hình tiên tiến”, làm nòng cốt và tạo nguồn báo cáo viên, tuyên truyền viên từ những điển hình tiên tiến, để tổ chức các buổi giao lưu, trao đổi, truyền đạt kinh nghiệm tới các tổ chức, đối tượng cùng chuyên môn, lĩnh vực, ngành nghề...Thước đo của kết quả phong trào thi đua phải cụ thể và thiết thực, đóng góp hiệu quả vào kết quả hoàn thành nhiệm vụ chính trị, phát triển kinh tế - xã hội, cải thiện và nâng cao đời sống Nhân dân.
Xác định Phong trào thi đua “Đồng Khởi mới” của Bến Tre là phong trào thi đua đặc biệt, với nội dung - phương thức và kết quả phải thật sự nổi trội (hơn mức bình thường), nên các ngành, các cấp trong tỉnh đã và đang tuyên truyền, quán triệt một cách rộng khắp để cán bộ, đảng viên và Nhân dân: Hiểu đúng - Nhận thức sâu - Đồng thuận cao - Tích cực hưởng ứng thực hiện. Đồng thời, xây dựng kế hoạch tổ chức thực hiện phù hợp với chức năng, nhiệm vụ, điều kiện thực tế của cơ quan, đơn vị, địa phương; qua đó, phát huy tối đa tinh thần Đồng khởi năm 1960, tích cực, chủ động, đồng lòng tiến công, đồng bộ, đồng loạt trong triển khai thực hiện, tạo thành phong trào thi đua sôi nổi, sâu rộng, và liên tục.
Từ tư tưởng của Chủ tịch và kết quả thực hiện các phong trào thi đua yêu nước trong thời gian qua đã khẳng định: Thi đua là cách tốt nhất, thiết thực nhất để gắn chặt tình đoàn kết; phát huy ý chí tự lực tự cường, vượt qua mọi khó khăn, thách thức, hoàn thành tốt nhiệm vụ trong từng giai đoạn cách mạng. Kỳ vọng rằng, với định hướng đúng, quyết tâm cao, chủ động, sáng tạo và có phương pháp, cách thực phù hợp, Bến Tre sẽ thực hiện tốt phong trào Thi đua Đồng khởi mới, góp phần tạo nên diện mạo mới cho quê hương Bến Tre Đồng khởi anh hùng.
Nguyễn Thị Ngọc Thi
(Phó Giám đốc Sở Nội vụ, Trưởng ban Thi đua khen thưởng tỉnh)
