TĐKT - Nhắc đến anh Hoàng Thăng Vích, khu phố Bắc Kỳ, phường Trung Sơn thị xã Sầm Sơn, tỉnh Thanh Hóa, ai cũng ngưỡng mộ ý chí và nghị lực của anh. Dù khó khăn, vất vả bao nhiêu nhưng anh không nản chí, luôn nỗ lực hết mình để giữ gìn và phát triển nghề, xây dựng thương hiệu nước mắm Phương Vích, luôn lấy chữ tín đưa lên hàng đầu.
Hơn 20 năm qua, anh Vích là người hiểu hơn ai hết về nỗi vất vả của nghề chế biến nước mắm. Bởi lẽ, trên thị trường có nhiều loại nước mắm, nhưng làm thế nào để khách hàng chấp nhận sản phẩm, dùng và nhớ đến sản phẩm là việc cực kỳ khó… Anh nhớ lại khi bắt đầu xây dựng thương hiệu nước mắm Phương Vích, thị trường ngày ấy tiêu thụ khó khăn, anh phải chở xe đạp đi đến các huyện miền núi xa rao bán nước mắm, chuyến đi cả tuần có khi chỉ đủ tiền mua gạo ăn cho gia đình. Nguyên liệu đầu vào khan hiếm, giá cao… nhiều khi gia đình khốn đốn, suýt sạt nghiệp vì nghề. Đa số các gia đình làm nghề lúc đấy chỉ mong đủ ăn.
Anh Hoàng Thăng Vích (ở giữa) đang kiểm tra chất lượng sản xuất nước mắm
Không chịu nhìn cảnh khó khăn, vất vả, anh đưa ra một hướng đi riêng cho gia đình mình là làm sao tự người tiêu dùng nhận ra chất lượng và cái khác biệt của nước mắm gia đình anh và sử dụng một cách quen thuộc, lâu dài. Nói là làm, anh tự tay chuẩn bị mấy chục lít, rồi một mình đi bán dạo khắp các địa phương trong tỉnh. Ban đầu là rao bán, đi cả tuần cũng không bán được lít nào, anh mạnh dạn vào một vài nhà dân tự chào hàng và thăm dò thị trường. Thường những người đi bán dạo hay bán sản phẩm kém chất lượng, để lâu ngày nước mắm sẽ thối nên bà con không tin dùng, tìm hiểu được nguyên nhân như vậy nên anh đã đưa ra đề nghị với các gia đình mà anh đến bán nước mắm là anh sẽ để lại mỗi gia đình một lít dùng thử sau một tháng sẽ quay lại lấy tiền. Sau chuyến hàng trở về, anh đưa ra một quyển sổ dày ghi lại tên, địa chỉ các gia đình mà anh đã để lại nước mắm. Không nản chí, anh lại tiếp tục cuộc hành trình đi đến các địa phương khác với cách thức tương tự để đi tìm thương hiệu cho nước mắm gia đình anh. Như đã hẹn, khi giao nước mắm xong ở các vùng này anh lại quay lại những nơi đã giao hàng từ đợt trước, do chất lượng tốt nên các gia đình đã dùng thử đều chấp nhận, có người còn đứng ra làm đầu mối tiêu thụ… Một năm sau chuyến đi đầu tiên đó, việc sản xuất của gia đình anh đã đi vào ổn định. Anh cũng đúc rút cho mình nhiều kinh nghiệm, chất lượng sản phẩm là cốt yếu, nghề có tồn tại hay không là do chất lượng.
Làm ăn thuận lợi chưa được bao lâu, thì khó khăn lại xuất hiện với anh như một thử thách. Đấy là vào năm 2010, khi đó, giá các mặt hàng tiêu dùng lên cao, nhất là giá xăng dầu, cho nên việc đầu tư cho những chuyến đi càng trở nên tốn kém. Lúc đó, nghề đi biển lại vô cùng khó khăn, ít người đi, nguyên liệu dùng cho chế biến nước mắm khan hiếm, sản xuất không có lãi. Để giữ nghề và giữ khách hàng mà bấy lâu nay vất vả lắm anh mới gây dựng được, anh bàn với gia đình vay mượn duy trì sản xuất, không tăng giá và đảm bảo chất lượng. Do nghề nước mắm phải đầu tư kế vụ, với thời gian dài mới có nước mắm chất lượng, mỗi chu kỳ tính từ khi ủ nguyên liệu đến lúc rút được nước mắm là 2 năm nên vốn đầu tư nhiều, vì vậy khi giá đầu vào cao, vẫn tiếp tục đầu tư là rất mạo hiểm. Trước tình hình đó, anh cho các hộ đi biển tạm ứng trước một số vốn để đầu tư cho chuyến đi và anh đã duy trì giá thành mua đầu vào ổn định cho các hộ đi biển. Cho nên nguồn thu của gia đình anh đảm bảo bình quân trên 400 triệu đồng mỗi năm sau khi đã trừ chi phí. Anh đang tạo việc làm cho 10 lao động thường xuyên và 20 lao động thời vụ với mức thu nhập 5,5 - 6 triệu đồng/người/tháng. Những lao động làm việc tại đây là những trụ cột gia đình có nhiều hoàn cảnh khác nhau, nhưng họ cùng có chung một hướng đi cùng anh suốt chặng đường từ khó khăn vất vả đến có thương hiệu trên thị trường. 3 hộ được anh giúp đỡ đã vươn lên thoát nghèo.
Mỗi gia đình làm nước mắm đều có những bí quyết gia truyền riêng, song anh Vích đưa ra một công thức chung “cá tốt, muối tốt, tỷ lệ phù hợp, vệ sinh sạch sẽ cho sản phẩm tốt và anh cũng khẳng định rằng đó là cái “tâm”, cái “cốt” để anh phát triển nghề. Theo anh, dụng cụ sản xuất cũng là một yếu tố quyết định chất lượng của sản phẩm, vậy nên anh đặt riêng loại bể với hình dáng theo thiết kế của anh, được tráng men phía trong để đảm bảo có thể dùng lâu dài và vệ sinh sạch sẽ dễ dàng.
Sau nhiều năm gắn bó với nghề, những tâm huyết của anh đã được đền đáp xứng đáng, thương hiệu nước mắm Phương Vích và đang được thị trường chấp nhận, sản phẩm của gia đình anh có mặt cả ở những địa phương vốn có nghề làm nước mắm nổi tiếng trên khắp cả nước.
Hồng Thiết
