TĐKT - Ngày 4/9, tại Hà Nội, Tạp chí Môi trường và Đô thị Việt Nam phối hợp với Website Lục Bát Việt Nam; Hội Di sản Văn hóa Việt Nam; Hội đồng Thơ Hội Nhà văn Việt Nam… tổ chức Hội thảo khoa học “Thơ Lục Bát với Di sản Văn hóa dân tộc”, nhằm góp phần xây dựng môi trường sống văn hóa lành mạnh, tiên tiến và đậm đà bản sắc dân tộc.

Hội thảo khoa học “Thơ Lục Bát với di sản văn hóa dân tộc”

Hội thảo đã thu hút hơn 40 bài viết và ý kiến tham luận của hơn 40 tác giả là những nhà nghiên cứu, nhà thơ có uy tín về thể loại Lục Bát, nhiều người hiện đang làm việc và sinh sống tại nước ngoài. Mỗi nhà nghiên cứu đã tiếp cận một góc độ khác nhau, bằng nhiều cứ liệu lịch sử, xã hội và dẫn chứng thuyết phục, đều khẳng định giá trị và vị thế của Thơ Lục Bát trong di sản văn hóa dân tộc.

Tại Hội thảo, các đại biểu đã khẳng định rằng: Lục Bát không chỉ là tên một thể thơ truyền thống của Việt Nam, mà còn là hồn quê, là văn hóa cội nguồn và tâm linh của người Việt. Đó vừa là di sản vô giá, vừa là tài sản độc đáo, từ bao đời cha ông truyền lại cho con cháu hôm nay và mai sau, nên dù có làm ăn, sinh sống ở đâu, người Việt cũng yêu thơ Lục Bát. Bởi đã là người Việt Nam, thì không ai là không thuộc một đôi câu dân ca, ca dao bằng thơ Lục Bát. Dù sinh sống ở đâu trên thế giới, thì từ sâu thẳm tâm hồn mỗi người Việt Nam đều có những lời ru của mẹ từ thuở ấu thơ, đều có những câu ca dao đằm thắm bay lên từ nắng gió đồng quê; đó là hành trang theo ta đi suốt cuộc đời, vừa gần gũi, vừa thiêng liêng như gia đình và nguồn cội dân tộc.

Truyện Kiều của thi hào Nguyễn Du là một tác phẩm thơ Lục Bát điển hình, là niềm tự hào của người Việt Nam với thế giới. Nhà nghiên cứu văn hóa Phạm Quỳnh - Chủ bút tạp chí Nam Phong đầu thế kỷ 20 – đã có một câu nói để đời: "Truyện Kiều còn thì tiếng ta còn, mà tiếng ta còn thì nước ta còn". Suy rộng ra: Thơ Lục Bát còn thì văn hóa Việt Nam còn và văn hóa Việt Nam còn thì dân tộc ta sẽ trường tồn. Bởi thế, Thơ Lục Bát – Sáu Tám rất xứng đáng được tôn vinh không chỉ quy mô một Quốc gia, mà trên cả thế giới.

Các nhà nghiên cứu cho biết: “Thơ Lục Bát - Sáu Tám không chỉ có trong 3254 câu trong kiệt tác “Truyện Kiều”; trong “Tống Trân Cúc Hoa”; trong “Phạm Tải Ngọc Hoa”; trong “Thạch Sanh”; trong “Hoàng Trìu”… Hàng ngàn câu, hàng trăm nhân vật, cảnh ngộ, nỗi niềm… mà chỉ cần “Sáu Tám” là gánh chịu được hết! Có thể nói 14 chữ cộng lại trong 2 câu 6/8 là 14 phép thần thông biến hoá. Có thể thơ nào, có phép vận trù nào huyền ảo, phong phú như thế.

Ấy là chưa kể đến một không gian dường như vô tận mà Thơ “Sáu Tám” đã dâng tràn lan tỏa là dân ca: Hàng trăm làn điệu chèo và quan họ có ca từ đều là “Sáu Tám”. Rồi trống quân, cò lả, ví, dặm, nam ai, nam bình, ả đào, chầu văn, ca trù… Các nhạc sĩ dân gian xin cứ “phổ” cho “Sáu Tám” là ai cũng thuộc, cũng nhớ, cũng có thể hát được vài câu”.

Ban tổ chức chụp ảnh kỷ niệm với các khách mời tại chương trình

Bên cạnh việc khẳng định giá trị của thơ Lục Bát, là quốc thi của Việt Nam và xứng đáng là “Di sản Văn hóa phi vật thể” của quốc gia, nhiều đại biểu cũng bày tỏ mong muốn có địa phương hoặc tổ chức nào đó sẽ “đăng cai” làm hồ sơ khoa học cho Thơ Lục Bát, trình lên Hội đồng Thẩm định Di sản Văn hóa phi vật thể, để đưa vào danh mục Di sản Văn hóa phi vật thể quốc gia và xa hơn nữa là trình lên UNESCO… để Lục Bát được cả thế giới tôn vinh.

Ngày hội Lục Bát Kỷ Hợi – 2019, chính thức diễn ra vào ngày 6/8/2019 (âm lịch) với dự tham gia của đại diện gần 30 Câu lạc bộ Thơ Lục Bát đến từ khắp mọi miền đất nước: TP Hồ Chí Minh, Vũng Tàu, Gia Lai, Quảng Ninh, Hải Phòng, Phú Thọ, Hòa Bình, Hải Phòng, Hưng Yên, Hải Dương, Bắc Ninh, Thái Nguyên… không chỉ có các nghi thức đặc trưng được duy trì đã 11 năm liên tục: Sắp đặt các Lục Bát quán, Lễ Rước Thơ, Lễ Phát lộc Thơ Lục Bát… mà còn có nhiều nội dung mới, lần đầu xuất hiện, trước sự chứng kiến của báo giới và công chúng yêu thể thơ truyền thống của dân tộc…

Mai Thảo