Được thành lập theo Quyết định số 1607 BHXH/QĐ-TCCB ngày 16/9/1997 của Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam trên cơ sở chia tách từ BHXH tỉnh Vĩnh Phú, từ ngày 01/10/1997 BHXH tỉnh Phú Thọ chính thức hoạt động theo địa bàn tỉnh mới với cơ cấu 05 phòng nghiệp vụ và 12 BHXH huyện, thành, thị trong điều kiện còn nhiều khó khăn về cơ sở vật chất, số lượng cán bộ ít về mặt số lượng và còn hạn chế về mặt chất lượng. Qua 25 năm xây dựng và phát triển, cùng với sự thay đổi của chính sách và với vị thế ngày càng được nâng cao của ngành BHXH, đến nay BHXH tỉnh Phú Thọ có cơ cấu gồm 10 phòng nghiệp vụ, 12 BHXH huyện, thị xã với 326 công chức, viên chức và người lao động.
25 năm qua, dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của Tỉnh ủy, UBND tỉnh, sự chỉ đạo sát sao toàn diện của BHXH Việt Nam và sự phối kết hợp chặt chẽ của các ngành liên quan, tập thể công chức, viên chức và người lao động BHXH tỉnh Phú Thọ đã tổ chức thực hiện tốt chính sách BHXH, BHYT, đoàn kết, nỗ lực hoàn thành tốt nhiệm vụ chính trị, góp phần đảm bảo an sinh xã hội trên địa bàn. Trình độ CBVC được nâng cao cả về chuyên môn nghiệp vụ, quản lý nhà nước và lý luận chính trị. Năm sau luôn đạt kế hoạch ở mức cao hơn năm trước. Quy mô thu, chi trả, phát triển đối tượng tham gia BHXH bắt buộc và tự nguyện, khám chữa bệnh BHYT ngày càng được mở rộng. Tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong các lĩnh vực nghiệp vụ với số lượng các phần mềm và dữ liệu ngày càng lớn, 100% viên chức nghiệp vụ đã ứng dụng thành thạo các phần mềm nghiệp vụ. Đảm bảo điều kiện làm việc tốt nhất cho công chức, viên chức và người lao động trong toàn hệ thống với cơ sở vật chất khang trang, hiện đại, đầy đủ các trang thiết bị cần thiết. Đẩy mạnh thực hiện công tác cải cách hành chính với việc tiếp nhận và trả kết quả TTHC theo cơ chế một cửa, một cửa liên thông và thực hiện giao dịch điện tử. BHXH tỉnh thực hiện giao dịch 100% thủ tục hành chính qua Trung tâm phục vụ hành chính công tỉnh, đẩy mạnh thanh toán không dùng tiền mặt.
Công tác thu BHXH, BHYT, BHTN được coi là công tác xương sống của Ngành và luôn được BHXH tỉnh Phú Thọ coi trọng, tập trung nhân lực để hoàn thành và hoàn thành vượt mức kế hoạch BHXH Việt Nam giao. Từ số thu BHXH năm 1997 ở mức 45,8 tỷ đồng, đến năm 2021 đã tăng lên 4.403,2 tỷ đồng (gấp 96,1 lần), riêng 8 tháng đầu năm 2022 đạt mức 2.821,9 tỷ đồng. Số thu tăng cao hàng năm, bình quân tăng 300 tỷ đồng/năm.
Số người tham gia BHXH, BHYT, BHTN ngày càng tăng cùng với các quy định ngày càng mở rộng đối tượng phải tham gia BHXH, BHYT. Từ 515 đơn vị tham gia BHXH bắt buộc với 58.424 lao động năm 1997, đến hết tháng 8 năm 2022 đã có hơn 6.300 đơn vị với 181.949 lao động tham gia BHXH bắt buộc, tăng 123.525 lao động (gấp 3,11 lần). Từ 184.593 người tham gia BHYT năm 1997, đến nay số người tham gia BHYT đã tăng lên 1.276.926 người (gấp 6,91 lần); tỷ lệ bao phủ BHYT đạt 92% dân số toàn tỉnh trong khi tỷ lệ người dân có thẻ BHYT toàn quốc là 89%. Đặc biệt trong suốt thời gian đầu triển khai BHXH tự nguyện từ năm 2008, bình quân mỗi năm khai thác được từ 700 - 1.000 người tham gia BHXH tự nguyện nhưng kể từ năm 2019 đến nay, với nỗ lực tuyên truyền, vận động người dân tham gia BHXH tự nguyện của CCVCLĐ ngành BHXH tỉnh Phú Thọ cùng các nhân viên đại lý thu BHXH, BHYT, số người tham gia BHXH tự nguyện tăng vọt, đến nay đã đạt mức 46.771 người tham gia .
Số lượt người đi KCB qua các năm ngày càng tăng, tương ứng với số tiền tiền khám chữa bệnh BHYT ngày càng lớn. Nếu như số chi KCB BHYT trong năm đầu tiên sáp nhập ngành BHYT vào ngành BHXH tại Phú Thọ là 23,8 tỷ đồng thì sau 15 năm, chỉ tính riêng 8 tháng đầu năm 2022 con số này đã tăng lên hơn 1.000 tỷ đồng. Hiện nay, cùng với sự phát triển của Ngành, BHXH tỉnh đã triển khai rộng rãi hệ thống thông tin giám định BHYT, 100% các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh BHYT đã được kết nối liên thông với Hệ thống thông tin giám định; quy định về thông tuyến huyện và quyền lợi của người tham gia BHYT 5 năm liên tục trở lên được đảm bảo thực hiện.
Có thể nói những kết quả đạt được của BHXH tỉnh một phần rất lớn là từ sự vào cuộc của hệ thống chính trị đối với công tác thực hiện chính sách BHXH, BHYT. Đặc biệt trong 5 năm gần đây, Tỉnh ủy, UBND tỉnh đã ban hành rất nhiều văn bản chỉ đạo trong lĩnh vực thu và thu nợ BHXH, BHYT; giao chỉ tiêu phát triển đối tượng tham gia BHYT cho các địa phương...Bên cạnh đó với việc triển khai ký kết các chương trình phối hợp, quy chế phối hợp với nhiều Sở, ban, Ngành đã góp phần đưa chính sách BHXH, BHYT vào cuộc sống một cách thiết thực, hiệu quả hơn.
Thực tế cho thấy, việc triển khai chính sách BHXH, BHYT còn bộc lộ một số hạn chế cần khắc phục. Đó là tình trạng nợ đọng BHXH, BHYT, BHTN, là khó khăn trong kiểm soát và bình ổn quỹ KCB BHYT, là chính sách, chế độ BHXH thường xuyên thay đổi song việc hướng dẫn thực hiện của các cơ quan có thẩm quyền đôi lúc còn chậm...
Nhìn lại chặng đường 25 năm xây dựng và phát triển, BHXH tỉnh Phú Thọ đã vượt qua những khó khăn, thử thách, không ngừng phấn đấu để thực hiện tốt nhiệm vụ đảm bảo an sinh xã hội trên địa bàn tỉnh. Thực tiễn đặt ra nhiều thách thức, khó khăn trong triển khai nhiệm vụ chính trị, thực hiện Nghị quyết số 28-NQ/TW ngày 23/5/2018 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII về cải cách chính sách BHXH, Luật BHXH, Luật BHYT, Quyết định 546/QĐ-TTg ngày 29/4/2022 về việc giao chỉ tiêu thực hiện bao phủ BHYT và Nghị quyết số 60-NQ/TU của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về việc thực hiện chính sách BHXH, BHYT, BHTN trên địa bàn tỉnh Phú Thọ giai đoạn 2021-2025. Khối lượng công việc ngày càng lớn trong tiến trình đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, hướng tới sự hài lòng của đối tượng. Để thực hiện các mục tiêu đề ra, với truyền thống 25 năm xây dựng và trưởng thành, tập thể CCVCLĐ BHXH tỉnh Phú Thọ sẽ tiếp tục phát huy tinh thần đoàn kết, năng động, sáng tạo, nỗ lực vượt mọi khó khăn đưa BHXH tỉnh phát triển theo xu thế chung, theo hướng hiện đại, nâng cao chất lượng, hiệu quả phục vụ, đảm bảo an sinh xã hội trên địa bàn tỉnh.
Nguyễn Tá Tỉnh - Giám đốc BHXH tỉnh Phú Thọ