TĐKT - Bất chấp việc mỗi ngày dù phải nhận rất nhiều lời hăm dọa, thậm chí là bị đuổi đánh nhưng luật sư Trần Thị Ngọc Nữ, Chi hội trưởng Chi hội Luật sư thuộc Hội Bảo vệ quyền trẻ em TP Hồ Chí Minh vẫn kiên định với con đường đấu tranh, bảo vệ cho những đứa trẻ bị xâm hại, bạo hành. Bà được mệnh danh là “Lá chắn thép” bảo vệ trẻ em bị xâm hại và bạo hành.
Năm nay đã 64 tuổi nhưng bà vẫn đi lại như con thoi giữa TP Hồ Chí Minh và các tỉnh lân cận. Không ngại nắng mưa, đường xa, bất chấp vụ án "hóc búa" đến mấy, bà vẫn ra sức bảo vệ trẻ em. Chỉ cần có tin báo ở đâu có xâm hại tình dục và bạo hành trẻ em là bà cùng các đồng sự lên đường ngay.
Luật sư Trần Thị Ngọc Nữ
5 năm trước, Hội Bảo vệ quyền trẻ em TP Hồ Chí Minh quyết định thành lập Chi hội luật sư để công tác bảo vệ trẻ em hiệu quả hơn và luật sư Trần Thị Ngọc Nữ được bầu làm Chi hội trưởng. Từ đó, bà cùng với 10 cộng sự là những luật sư, thẩm phán đã nghỉ hưu tình nguyện tham gia vào công tác bảo vệ trẻ em hoàn toàn miễn phí tại các phiên tòa. Bằng kiến thức pháp luật, bằng tâm huyết của mình, luật sư Ngọc Nữ và các luật sư trong Chi hội luật sư đã đưa ra ánh sáng nhiều vụ việc trong đó, 22 vụ đã xét xử thành công, 19 vụ đang tiếp tục được xem xét (chủ yếu là các vụ việc xâm hại, bạo hành trẻ em).
Thông qua đường dây nóng 18009069, bà đã tiếp nhận và hỗ trợ cho 48 trường hợp là phụ nữ và trẻ em bị bạo hành; chủ động phối hợp với Hội LHPN thành phố, Hội LHPN tại địa phương bảo vệ cho trẻ em, phụ nữ, nhiều trường hợp đã được bà can thiệp và hỗ trợ tâm lý sau khi đưa đi giám định pháp y; thường xuyên thăm hỏi, trò chuyện, động viên; hiện nay có 2 vụ đã được xem xét lại và khởi tố. Trong thời gian qua, bà đã giúp đỡ 25 trường hợp là các trẻ em bị lạm dụng, bị sàm sỡ và bị bạo hành (tư vấn, điều tra đến khi kết thúc phiên tòa); 50 trường hợp trẻ em bị bố mẹ bỏ rơi làm giấy khai sinh; phối hợp với Hội LHPN quận, huyện, phường, xã giúp đỡ 54 trường hợp các em học sinh có hoàn cảnh khó khăn được tiếp tục đến trường. Hàng năm, bà dành thời gian đến thăm, hỗ trợ và trò chuyện cùng thiếu nhi ở các mái ấm (hiện nay có 32 em thiếu nhi đang được Chi hội của bà thường xuyên thăm hỏi và hỗ trợ).
Không chỉ bảo vệ trẻ em tại TP Hồ Chí Minh đúng như chức năng, nhiệm vụ của Hội Bảo vệ quyền trẻ em thành phố, nhiều lần “cánh tay” của luật sư Trần Thị Ngọc Nữ và cộng sự còn vươn dài đến các địa phương khác.
Trong số các vụ việc này, luật sư Trần Thị Ngọc Nữ nhớ như in một người cha ở tỉnh Bình Thuận đã lặn lội vào TP Hồ Chí Minh cầu cứu bà bảo vệ con gái bị xâm hại tình dục, vụ án có nguy cơ bị chìm xuồng. Ngay lập tức, bà và cộng sự đã bỏ tiền túi, tự lo kinh phí lên đường đến Bình Thuận. Sau khi có sự vào cuộc của luật sư Trần Thị Ngọc Nữ, cơ quan cảnh sát điều tra đã khởi tố vụ án và công lý đã được thực thi.
Tâm huyết đeo đuổi nhiều vụ việc bảo vệ trẻ em nhưng có lúc luật sư Trần Thị Ngọc Nữ suýt không thể bảo vệ được mình, bà bị hành hung khi đại diện bảo vệ quyền lợi cho một trẻ em trong vụ hiếp dâm chấn động dư luận tại Cà Mau năm 2017. Luật sư Trần Thị Ngọc Nữ nhớ lại, ngay khi kết thúc phiên tòa, một số đối tượng lạ mặt đã lợi dụng sự lộn xộn để tấn công các luật sư, nhất là các luật sư bảo vệ cho bị hại. May mắn, bà chỉ bị đấm sượt vai và nhanh chóng ra xe có đồng sự chờ sẵn. Suốt quãng đường từ Cà Mau về đến TP Hồ Chí Minh, bà không dám dừng lại ăn uống, nghỉ ngơi. Sau sự việc đó, bà bị ốm phải nghỉ ở nhà suốt một tuần. Khi được hỏi bà có sợ hãi, chùn chân không, bà cười hiền: “Sợ chứ, sợ thì vẫn sợ nhưng trẻ đã tìm đến mình rồi thì làm sao mình từ chối được. Nhiều hoàn cảnh thương tâm lắm”.
Luật sư Trần Thị Ngọc Nữ trong một lần đến thăm và bảo vệ quyền lợi miễn phí cho một bé gái bị xâm hại
Năm nay luật sư Trần Thị Ngọc Nữ bước vào tuổi 64 – lứa tuổi đáng lẽ ra cần ngơi nghỉ, vui vầy bên con cháu nhưng bà vẫn tiếp nhận các vụ việc bảo vệ trẻ em, bất chấp mưa gió, đường xa, bất chấp vụ án “khó nhằn” thế nào. Không nhớ nổi số lần gõ cửa cơ quan chức năng, đi tìm chứng cứ nhưng bà lại nhớ như in từng gương mặt trẻ mà mình đứng ra bảo vệ. Có những trẻ để lại trong bà sự day dứt dai dẳng. “Dù ra tòa thắng lợi, dù đòi được công lý cho các con nhưng làm sao có thể trả lại tuổi thơ hồn nhiên đúng nghĩa, làm sao để các con thoát khỏi bóng ma ám ảnh của sự sợ hãi. Có những em mới 14 - 15 tuổi đã phải làm mẹ, các con phải đối mặt với cuộc sống khó khăn như thế nào?”, luật sư Trần Thị Ngọc Nữ vẫn luôn trăn trở. Mỗi lần tự vấn mình như vậy, ánh mắt bà lại buồn xa xăm vời vợi.
Luật sư Đỗ Ngọc Thanh, một đồng sự của luật sư Trần Thị Ngọc Nữ luôn khâm phục sự kiên trì, dẻo dai của luật sư Trần Thị Ngọc Nữ. Chỉ với một chiếc xe gắn máy, luật sư Trần Thị Ngọc Nữ sẵn sàng đi đến những địa chỉ xa xôi, hẻo lánh để tìm gặp trẻ, tìm chứng cứ bảo vệ trẻ. Như một “lá chắn thép”, trước tòa, bà là một nữ luật sư cứng rắn với nhiều lập luận chặt chẽ và đanh thép khiến nhiều kẻ xâm hại trẻ em không kịp chối tội. Còn với nhiều người khác thì ấn tượng về bà là một người có trái tim nóng ấm, một tình thương rất riêng cho những đứa trẻ bị xâm hại, bạo hành.
Bên cạnh đó, bà đã kêu gọi các bậc phụ huynh quan tâm, theo dõi con em mình nhiều hơn, đặc biệt hướng dẫn các phụ huynh nghiêm túc thực hiện 4 quyền của trẻ em được quy định trong Luật trẻ em năm 2016 và dạy trẻ nhớ 3 nguyên tắc vàng khi gặp người lạ.
Bản thân bà đã thực hiện được khoảng 61 phiên tòa giả định tại các trường THCS, tiểu học về bạo lực học đường, phòng, chống xâm hại tình dục trẻ em, phòng, chống ma túy, phòng, chống tai nạn giao thông… cho khoảng 15.000 học sinh, giúp các em phòng tránh tệ nạn xã hội. Tại các khu dân cư, khu nhà trọ, khu công nghiệp, bà đã phối hợp với các cấp Hội Phụ nữ tổ chức tuyên truyền pháp luật miễn phí cho khoảng 5.000 công nhân lao động và chị em phụ nữ.
Phó Chủ tịch Nước Đặng Thị Ngọc Thịnh (ở giữa) chúc mừng luật sư Trần Thị Ngọc Nữ (bên phải) tại lễ tuyên dương gương tập thể, cá nhân “Thầm lặng mà cao cả”
Bà đã chủ động phối hợp với các phóng viên mảng pháp luật - gia đình ở các báo để lan tỏa thông tin về hoạt động của Chi hội; chia sẻ, khẳng định quan điểm của Hội bảo vệ quyền trẻ em về các vấn đề pháp luật liên quan đến trẻ em trên báo, đài. Xây dựng mối quan hệ đặc biệt mật thiết cùng Báo Phụ nữ thành phố Hồ Chí Minh - cơ quan ngôn luận của Hội LHPN TP Hồ Chí Minh, cũng là một đầu mối tiếp nhận rất nhiều thông tin liên quan đến phụ nữ và trẻ em qua Đường dây khẩn (0913.159.315).
Riêng năm 2017, khi Luật trẻ em vừa ra đời và chuẩn bị có hiệu lực thi hành, hai đơn vị đã tổ chức Tọa đàm “Bảo vệ trẻ em từ mái ấm gia đình”, qua đó, đã nhận được rất nhiều ý kiến, hiến kế giúp thực thi Luật. Năm 2018, từ 16 ca tư vấn, can thiệp của bà và các luật sư trong chi hội, các phóng viên đã đề xuất Báo Phụ nữ thành phố Hồ Chí Minh xây dựng và tổ chức thành công chuyên mục “Đừng để các vụ xâm hại trẻ em bị chìm xuồng” (đạt giải B - Giải báo chí TP Hồ Chí Minh năm 2018).
Trong thời gian qua, bà cũng tích cực tìm tòi, nghiên cứu về luật của một số quốc gia trên thế giới và đề xuất phương án thiến hóa học đối với những đối tượng xâm hại trẻ em trình lên Thủ tướng Chính phủ. Mặc dù phương án này còn nhiều tranh cãi và chưa được thông qua nhưng những việc làm đó đã thể hiện những nỗ lực và tâm huyết của bà trong việc bảo vệ phụ nữ, trẻ em.
Ngoài các hoạt động chăm lo, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của trẻ em, bà tích cực tham gia và tổ chức các hoạt động từ thiện, xã hội chăm lo cho trẻ em và phụ nữ có hoàn cảnh khó khăn. Khi giúp đỡ các gia đình có trẻ em bị xâm hại, các vụ án được đưa ra ánh sáng và xét xử thành công, bà đã chuyển toàn bộ quà tặng cảm ơn của các gia đình vào quỹ xã hội, từ thiện của Hội LHPN thành phố hoặc Hội Bảo vệ quyền trẻ em thành phố. Có vụ việc sau khi giải quyết xong, gia đình đã đóng góp ủng hộ quỹ với số tiền hơn 70 triệu đồng.
Nhờ đó, quỹ có kinh phí tổ chức nhiều chuyến công tác xã hội từ thiện chăm lo trẻ em, phụ nữ có hoàn cảnh khó khăn. Bà đã cùng Hội Bảo vệ quyền trẻ em Thành phố đóng góp kinh phí trao tặng 7 căn nhà tình thương cho huyện Tuy Phong, tỉnh Bình Thuận và tỉnh Long An với tổng số tiền là 280 triệu đồng; hỗ trợ 50 triệu đồng xây nhà vệ sinh cho các trường mẫu giáo tỉnh Đắk Lắk; trao 40 suất học bổng với tổng kinh phí 40 triệu đồng cho các em học sinh nghèo hiếu học của Trường Lê Hữu Trác, huyện Cư M’Gar tỉnh Đắk Lắk và trao tặng cho khoảng 5.000 chị em phụ nữ và các em học sinh huyện Củ Chi, huyện Bình Chánh với tổng kinh phí 48 triệu đồng, hỗ trợ mái ấm tình thương, sân chơi cho trẻ em ở thành phố Pleiku, tỉnh Gia Lai với tổng số tiền là 20 triệu đồng.
Hưởng ứng Chương trình “Đồng hành cùng phụ nữ biên cương” do Hội LHPN Việt Nam phát động và triển khai thực hiện, cá nhân bà đã ủng hộ 20 triệu đồng đề thực hiện chương trình.
Với những cống hiến của mình, bà đã được nhận nhiều bằng khen, giấy khen của Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam, Hội Bảo vệ quyền trẻ em Việt Nam, Liên đoàn Luật sư Việt Nam, Hội LHPN TP Hồ Chí Minh, Ủy ban nhân dân TP Hồ Chí Minh, Sở Lao động - Thương binh và Xã hội TP Hồ Chí Minh, Đoàn Luật sư TP Hồ Chí Minh, Hội Bảo vệ quyền trẻ em TP Hồ Chí Minh.
Hưng Vũ
