TĐKT - Ngày 19/10, tại Nam Định, Ban Chỉ đạo Trung ương các Chương trình Mục tiêu Quốc gia phối hợp với UBND tỉnh Nam Định tổ chức Hội nghị toàn quốc tổng kết 10 năm Chương trình Mục tiêu Quốc gia xây dựng nông thôn mới (NTM) giai đoạn 2010 - 2020. Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc chủ trì Hội nghị.

Dự Hội nghị có: Nguyên Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng, nguyên Trưởng Ban chỉ đạo Trung ương Chương trình Mục tiêu Quốc gia xây dựng NTM; Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư Trần Quốc Vượng; Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng Chính phủ Vương Đình Huệ, Trưởng Ban chỉ đạo Trung ương các Chương trình mục tiêu quốc gia giai đoạn 2016 - 2021; Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Bình Minh; Bí thư Trung ương Đảng, Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam Trần Thanh Mẫn; Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch nước Đặng Thị Ngọc Thịnh; Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam; các đồng chí Bộ trưởng, lãnh đạo của các Ủy ban của Quốc hội; Bí thư, Phó Bí thư, Chủ tịch UBND của 63 tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương; các nhà khoa học; các điển hình tiên tiến trong xây dựng NTM...

Hội nghị toàn quốc tổng kết 10 năm Chương trình Mục tiêu Quốc gia xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2010 - 2020

Chương trình Mục tiêu Quốc gia xây dựng NTM bắt nguồn từ Nghị quyết số 26 của Hội nghị lần thứ bảy, Ban Chấp hành Trung ương khóa X về nông nghiệp, nông dân, nông thôn, đề ra mục tiêu "Xây dựng NTM có kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội hiện đại; cơ cấu kinh tế và các hình thức tổ chức sản xuất hợp lý, gắn nông nghiệp với phát triển nhanh công nghiệp, dịch vụ, đô thị theo quy hoạch; xã hội nông thôn ổn định giàu bản sắc văn hóa dân tộc; dân trí được nâng cao, môi trường sinh thái được bảo vệ; hệ thống chính trị ở nông thôn dưới sự lãnh đạo của Ðảng được tăng cường".

Để thực hiện Nghị quyết 26-NQ/TW, Bộ Chính trị đã giao Ban Bí thư chỉ đạo "xây dựng thí điểm mô hình NTM trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa". Ban Bí thư đã thành lập Ban Chỉ đạo Trung ương và thông qua Ðề án về chương trình xây dựng thí điểm mô hình NTM, giao cho Ban Chỉ đạo Trung ương triển khai thực hiện. Đề án đã lựa chọn 11 xã điểm tại 11 tỉnh, thành phố, đại diện cho các vùng khác nhau của đất nước để tổ chức triển khai thực hiện.

Tiếp theo đó, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 800/QĐ-TTg ngày 4/6/2010 phê duyệt Chương trình Mục tiêu Quốc gia xây dựng NTM giai đoạn 2010 - 2020; đồng thời, phát động phong trào thi đua “Cả nước chung sức xây dựng NTM” để tuyên truyền, vận động, huy động các cấp, các ngành, các thành phần trong xã hội và nhân dân cả nước chung tay, góp sức xây dựng NTM.

Cùng với đó, khuôn khổ pháp luật từng bước được hoàn thiện với nhiều cơ chế, chính sách quan trọng tạo thuận lợi trong triển khai thực hiện.

Tới nay, sau 10 năm triển khai thực hiện, cả nước đã có 4.665 xã (52,4%) được công nhận đạt chuẩn NTM; 8 tỉnh, thành phố đã có 100% số xã được công nhận đạt chuẩn NTM (Nam Định, Hà Nam, Hưng Yên, Thái Bình, Đà Nẵng, Đồng Nai, Bình Dương và Cần Thơ); 109 đơn vị cấp huyện của 41 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương được Thủ tướng Chính phủ công nhận đạt chuẩn NTM. Chương trình hoàn thành trước gần 2 năm so với chỉ tiêu Đảng, Quốc hội giao.

Tại Hội nghị, các bộ, ngành trung ương, các địa phương và các nhà khoa học đã tập trung thảo luận để làm rõ các vấn đề: Đánh giá những thành tựu, kết quả nổi bật của chương trình trong thời gian vừa qua, nhất là nhìn nhận, đánh giá lại công tác chỉ đạo triển khai, thực hiện Chương trình xây dựng NTM từ trung ương đến cơ sở. Đánh giá vai trò và sáng tạo của người dân; kinh nghiệm tuyên truyền, vận động thu hút, lôi cuốn người dân, giúp người dân thấy được quyền và lợi ích chính đáng của mình, từ đó sẵn sàng chung sức, đồng lòng tham gia xây dựng NTM.

Chỉ ra những bài học kinh nghiệm thành công cũng như những tồn tại, hạn chế, những bất cập để phục vụ tốt hơn cho công tác chỉ đạo xây dựng NTM những năm tiếp theo… Nghiên cứu ban hành khung khổ pháp lý để triển khai chương trình và đề xuất chỉnh sửa, bổ sung, hoàn thiện cơ chế, chính sách, tiêu chí, các văn bản hướng dẫn để triển khai xây dựng NTM trong giai đoạn mới.

Đề xuất các giải pháp, cụ thể hóa quan điểm, mục tiêu và nhiệm vụ phù hợp với thực tiễn, thiết thực và hiệu quả hơn, để phát triển nông thôn hài hòa, hướng tới chăm lo đời sống vật chất và tinh thần cho nhân dân ngày càng tốt hơn, trong đó tập trung vào xây dựng khung khổ chính sách cho xây dựng NTM của cả nước giai đoạn 2021 - 2025 và định hướng đến 2030; lựa chọn các nội dung để đưa vào văn kiện Đại hội Đảng toàn quốc và Đại hội Đảng các cấp.

Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc phát biểu chỉ đạo Hội nghị

Phát biểu tại Hội nghị, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc ghi nhận Chương trình Mục tiêu Quốc gia xây dựng NTM là chương trình rất trúng, rất đúng, đi vào lòng người, khai thác được sức mạnh tổng thể của cả hệ thống chính trị kết hợp sức mạnh của từng người dân, tạo nên thành tích to lớn, toàn diện, lịch sử.

Về phương hướng trong thời gian tới, Thủ tướng yêu cầu cần phát huy những kết quả đạt được trong 10 năm qua với tinh thần quyết liệt hơn, khẩn trương hơn trong bối cảnh cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư; những nguy cơ, thách thức của biến đổi khí hậu... Phải tận dụng tối đa các cơ hội phát triển, hạn chế thấp nhất các nhân tố bất lợi, biến nguy cơ thành cơ hội.

Phải tiếp tục coi nông nghiệp, nông dân, nông thôn là thế mạnh, còn nhiều dư địa, là lợi thế trong tiến trình phát triển và hội nhập, phải mạnh dạn, quyết tâm đặt mục tiêu cao hơn. Các địa phương phải đi tiên phong trong phát triển nền nông nghiệp hiện đại, xây dựng vùng nông thôn xanh, sạch, đẹp và giữ gìn bản sắc.

Nhắc lại quan điểm xây dựng NTM chỉ có điểm đầu, không có điểm kết thúc, Thủ tướng yêu cầu: “Trong 5 năm tới, nhóm đã hoàn thành 19 chỉ tiêu giai đoạn 2010 - 2020 cần phải có mục tiêu cao hơn cả về sản xuất, cả về đời sống, môi trường, đặc biệt là hoàn thiện hạ tầng. Còn nhóm gần 50% số xã chưa đạt 19 tiêu chí thì phải dồn sức để hoàn thành tích cực hơn”. Bên cạnh đó, Thủ tướng lưu ý phải tập trung lo văn hóa, chống tệ nạn xã hội, xây dựng văn hóa nông thôn.

Thủ tướng yêu cầu xây dựng NTM không chỉ ở đồng bằng mà còn cần thực hiện ở miền núi, xã đảo, vùng đồng bào dân tộc, vùng sâu vùng xa, để người dân ở các khu vực này được hưởng lợi ích của phát triển.

Về một số giải pháp lớn, Thủ tướng nêu rõ phải tiếp tục hoàn thiện, đảm bảo thống nhất các cấp để có được đội ngũ cán bộ chuyên tập trung cho sự tham mưu, chỉ đạo; hoàn thiện bộ tiêu chí theo hướng tạo khung khổ định hướng để các địa phương phát huy tính chủ động, sáng tạo cao nhất, để đạt kết quả tốt nhất.

Bên cạnh đó là tổng huy động nguồn lực đầu tư bằng cơ chế, hình thức hợp tác công tư, xã hội hóa, riêng ngân sách tập trung cần được tăng cường bằng 2 nhóm nguồn chính. Đó là đầu tư trung hạn 2021 - 2025 và Chương trình Mục tiêu Quốc gia 2021 - 2025, đặc biệt đầu tư xã hội và vai trò hợp tác xã… trong nâng cao hiệu quả sản xuất nông nghiệp và nông thôn.

Phương Thanh