TĐKT - Chiều 17/10, tại Hà Nội, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội (LĐ-TB&XH)tổ chức Hội nghị Tổng kết 10 năm thi hành Luật Bình đẳng giới (BĐG) và Lễ ký kết Chương trình phối hợp công tác giữa Bộ LĐ-TB&XH và Trung ương Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam. Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ LĐ-TB&XH Đào Ngọc Dung và Ủy viên Trung ương Đảng, Chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam Nguyễn Thị Thu Hà chủ trì Hội nghị.
Luật Bình đẳng giới được Quốc hội khóa XI thông qua ngày 29/11/2006 và có hiệu lực thi hành từ ngày 1/7/2007. Thời gian qua, Luật Bình đẳng giới đã được các bộ, ngành, cơ quan, tổ chức, đơn vị và địa phương tổ chức triển khai, góp phần bảo đảm thi hành tốt quyền con người, quyền công dân, đảm bảo an sinh xã hội và đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.
Quang cảnh Hội nghị
Thứ trưởng Bộ LĐ-TBXH Nguyễn Thị Hà nhấn mạnh: Trong 10 năm qua, Luật BĐG đã và đang được triển khai khá đồng bộ, tạo sự chuyển biến trong nhận thức và hành động của các cấp. Hệ thống văn bản pháp luật, chính sách từng bước được hoàn thiện theo hướng đảm bảo nguyên tắc BĐG, tạo tiền đề cho việc thúc đẩy xã hội phát triển bền vững. Bên cạnh đó, kết quả BĐG trong một số lĩnh vực được cộng đồng quốc tế ghi nhận và đánh giá cao.
Qua 10 năm thi hành Luật BĐG, tỷ lệ nữ tham gia chính trị tại tất cả các cấp đã có chuyển biến tích cực. Tỷ lệ nữ Ủy viên Bộ Chính trị và Ủy viên Ban chấp hành Trung ương Đảng tăng trong 3 nhiệm kỳ liên tiếp. Lần đầu tiên có nữ Chủ tịch Quốc hội và có 3 nữ Ủy viên Bộ Chính trị.
Nhiệm kỳ 2016 – 2021, tỷ lệ nữ tham gia Quốc hội và HĐND đều tăng so với nhiệm kỳ 2007 – 2011. Tỷ lệ nữ tham gia Quốc hội đạt 27,1%, cao hơn mức trung bình 23,4% toàn cầu và 18,6% của châu Á. Tính đến 2017 có 13/30 bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ và 16/63 tỉnh, thành phố có nữ lãnh đạo chủ chốt.
Tuy nhiên, tỷ lệ này vẫn chưa tương xứng với tiềm năng của phụ nữ và vẫn còn nhiều rào cản để phụ nữ tham gia nhiều hơn trong lĩnh vực này. Khác biệt trong độ tuổi nghỉ hưu đang tạo ra rào cản trong quy hoạch, bổ nhiệm cán bộ nữ. Việc mở rộng tuổi nghỉ hưu chỉ quy định được đối với Thứ trưởng và tương đương trở lên.
Bên cạnh đó, công tác cán bộ nữ chưa được quan tâm thực chất, tại nhiều cơ quan, đơn vị đã thực hiện quy hoạch nhưng chưa thực hiện đào tạo và bố trí cán bộ nữ.
Theo số liệu của Bộ LĐ-TBXH, qua 10 năm thi hành Luật BĐG, trong lĩnh vực kinh tế, tỷ lệ doanh nghiệp do nữ làm chủ tăng từ 4% năm 2009 tới năm 2017 đạt 27,8% (trong đó tại thành thị là 33,2% và tại nông thôn là 20,1%), cao nhất Đông Nam Á và xếp thứ 19/54 trong bảng chỉ số xếp hạng Chỉ số nữ doanh nhân và xếp thứ 7/54 trong số các nước có nhiều chủ doanh nghiệp là nữ.
Trong lĩnh vực lao động, tỷ lệ lao động nam và nữ tham gia thị trường lao động luôn giữ ở mức khá ổn định, trong đó nữ từ khoảng 48%.
Các quy định về BĐG trong lĩnh vực gia đình đã được lồng ghép trong các luật chuyên ngành, cụ thể như Luật Đất đai 2013, Luật Hôn nhân và gia đình 2014, Luật Phòng, chống bạo lực gia đình 2007, Luật Trẻ em năm 2016...
Tuy nhiên, tình trạng bạo lực đối với phụ nữ và trẻ em gái đang là vấn đề nhức nhối của xã hội. Định kiến về vai trò của nam và nữ trong gia đình và xã hội tạo gánh nặng cho cả phụ nữ và nam giới. Tâm lý ưa thích con trai dẫn đến tình trạng gia tăng tỷ lệ mất cân bằng giới tính khi sinh và tình trạng nạo phá thai, lựa chọn giới tính.
Bên cạnh thành tựu đã đạt được, Thứ trưởng Nguyễn Thị Hà cho rằng trong quá trình triển khai thi hành Luật BĐG vẫn còn tồn tại, hạn chế như: Các quy định trong Luật BĐG còn chung chung, mang tính định hướng, khó triển khai trong thực tiễn, có quy định đến nay vẫn chưa thể hướng dẫn thi hành. Chưa có sự thống nhất giữa Luật BĐG và các luật chuyên ngành; việc thực hiện các quy định về lồng ghép vấn đề bình đẳng giới chưa được đầu tư thỏa đáng. Thiếu quy trình thống nhất hướng dẫn việc lồng ghép giới trong xây dựng văn bản quy phạm pháp luật…
Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ LĐ-TB&XH Đào Ngọc Dung nhấn mạnh, để có được những kết quả đó là sự đóng góp của mọi người, trong đó phải có sự đóng góp kiên trì, bền bỉ của các cơ quan chuyên trách làm công tác BĐG. "Bởi nhận thức không phải ngày một ngày hai mà thay đổi được, nhất là đối với một nước còn ảnh hưởng của tư tưởng nho giáo, phong kiến, trọng nam khinh nữ rất nặng nề như Việt Nam" – Bộ trưởng Đào Ngọc Dung nói.
Trước một số tồn tại và những chỉ tiêu khó đạt được, Bộ trưởng yêu cầu, sau hội nghị tổng kết này, Văn phòng Ủy ban Quốc gia Vì sự tiến bộ của phụ nữ Việt Nam cần rà soát lại các chỉ tiêu. "Liên quan đến chỉ tiêu của bộ nào, ngành nào thì mời ngành đó làm việc và có giải pháp thúc đẩy. Không để tình trạng khái niệm chung ai cũng có thành tích nhưng lỗi thì không ai nhận”.
Bên cạnh đó, phải tập trung cao độ cho dịp Đại hội Đảng và chuẩn bị cho bầu cử Quốc hội và Hội đồng nhân các cấp. Đây là thời cơ để thúc đẩy nhận thức, trao quyền năng cho phụ nữ, nhất là quyền tham chính. Thời gian tới, công tác này phải quyết liệt, việc xây dựng kế hoạch triển khai rõ ràng.
Tại Hội nghị, Bộ trưởng Đào Ngọc Dung cam kết thực hiện tốt Chương trình phối hợp giữa Bộ LĐ-TB&XH và Trung ương Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam, đồng thời bày tỏ mong muốn, chương trình sẽ đạt được những kết quả rõ ràng nhất, hiệu quả nhất để BĐG ngày càng hiện hữu trong cuộc sống. Phụ nữ, trẻ em gái bớt đi những thiệt thòi, tiến bộ nhanh hơn.
Hồng Thiết
