TĐKT - Sáng 12/7, tại Hà Nội, Tạp chí Môi trường và Đô thị Việt Nam phối hợp với Quỹ Mãi mãi tuổi 20, Trung tâm Lưu trữ Quốc gia III, Nhà xuất bản Thế Giới và Nhóm Cựu chiến binh “Trái tim Người lính” tổ chức buổi gặp mặt nhân chứng lịch sử và ra mắt sách “American Pilots in Vietnam” (“Phi công Mỹ ở Việt Nam” - phiên bản tiếng Anh); đồng thời công bố Cuộc vận động Sưu tầm Kỷ vật, Di vật và Tư liệu liên quan đến các cựu binh Mỹ và Việt Nam.
Sự kiện được tổ chức nhân kỷ niệm 24 năm ngày bình thường hóa quan hệ ngoại giao Việt Nam - Hoa Kỳ và kỷ niệm tròn 75 năm lịch sử quan hệ Việt - Mỹ do Chủ tịch Hồ Chí Minh khởi xướng; nhằm tri ân và tôn vinh những người lính đã ngã xuống, bị thương tật suốt đời, hoặc hy sinh cả tuổi thanh xuân ngoài chiến trường, ở cả hai phía, trong những cuộc chiến kéo dài 20 năm của thế kỷ trước,
“Phi công Mỹ ở Việt Nam” là công trình được dày công sưu tầm tư liệu thực hiện trong 16 năm (1997 - 2013). Bản tiếng Việt được ấn hành thử nghiệm lần đầu tiên vào năm 2010, với 320 trang khổ nhỏ. Năm 2013, cuốn sách được chỉnh sửa, bổ sung thêm tư liệu, nâng độ dày lên 424 trang khổ lớn, in chính thức và được tái bản nhiều lần.
Đại tá, nhà văn Đặng Vương Hưng, tác giả của cuốn sách này từng là một nhà báo chuyên viết phóng sự và tư liệu về đề tài chiến tranh. Ông cũng là tác giả ý tưởng, người khởi xướng và trực tiếp tổ chức nhiều cuộc vận động độc đáo: Sưu tầm và Giới thiệu những kỷ vật kháng chiến (2008 - 2010) của Bộ Quốc phòng; Sưu tầm và Tuyên truyền Kỷ vật lịch sử Công an nhân dân (2012 - 2015) của Bộ Công an... Do yêu cầu công việc, tác giả đã có điều kiện tiếp xúc trực tiếp với nhiều nhân chứng, tài liệu “tuyệt mật” một thời của cả phía Việt Nam và phía Mỹ.
Cuốn sách “Phi công Mỹ ở Việt Nam” phiên bản tiếng Việt
Với mong muốn cung cấp cho bạn đọc một số thông tin “hậu trường chính trị”, nhưng lại mang tính “bên lề sân cỏ”, góp phần “giải mã” cho những bí mật nêu trên, Đại tá, nhà văn Đặng Vương Hưng đã dành tâm huyết nhiều năm để hoàn thành cuốn sách này, với những chi tiết đời thường thú vị, nhưng mang tính nhân đạo và nhân văn sâu sắc.
Phiên bản tiếng Anh của “Phi công Mỹ ở Việt Nam” được thực hiện chuyển ngữ và hiệu đính từ năm 2018. Do hướng tới đối tượng bạn đọc chủ yếu là người nước ngoài sang Việt Nam du lịch và làm việc, nên cuốn sách đã được tác giả chủ trương trình bày và ấn hành gọn nhẹ nhất trong điều kiện cho phép. Sách dày 300 trang, khổ 12,5 x 20 cm, được in trên loại giấy xốp nhẹ.
Bìa cuốn sách “American Pilots in Vietnam” mới ra mắt
Một điều đặc biệt, là cả ngàn bản in đầu tiên của “American Pilots in Vietnam” đều có chữ ký bằng mực tươi, do chính tác giả nhà văn Đặng Vương Hưng lưu bút. Sách được phát hành bởi Art Book (53 Đinh Tiên Hoàng, Hà Nội).
Cuốn sách sẽ được giới thiệu tại Di tích Nhà tù Hỏa Lò, Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam; Bảo tàng Phòng không - Không quân, Bảo tàng Chiến thắng B-52 Hà Nội, Bảo tàng Phụ nữ Việt Nam,…
Với mong muốn góp phần giải mã lịch sử, khép lại quá khứ, hướng tới tương lai tốt đẹp hơn, “American Pilots in Vietnam” không chỉ là cuốn sách mang thông điệp nhân văn, ra mắt đúng dịp kỷ niệm 75 năm Lịch sử quan hệ Việt - Mỹ, 24 năm bình thường hóa quan hệ ngoại giao hai nước, mà còn mang ý nghĩa tri ân và tôn vinh những người lính đã ngã xuống, bị thương tật suốt đời, hoặc hy sinh tuổi thanh xuân ngoài chiến trường, ở cả hai phía, trong “một cuộc chiến tranh tồi tệ, lẽ ra nước Mỹ không nên tham gia”, như ý Tổng thống Mỹ đương nhiệm Donald Trump từng nói.
Cũng tại buổi gặp mặt đã diễn ra Cuộc vận động sưu tầm, hiến tặng Kỷ vật, Di vật và Tư liệu liên quan đến các cựu binh Mỹ và Việt Nam. Sau khi quan hệ ngoại giao Hoa Kỳ - Việt Nam được bình thường hóa, thông qua các tổ chức phi chính phủ và Chính phủ Mỹ, nhiều cựu binh Mỹ cùng thân nhân, gia đình họ đã trở lại thăm Việt Nam, mang theo các kỷ vật và di vật chiến tranh để trao trả cho phía Việt Nam.
Thời gian tiếp nhận hiện vật: Từ 15/7/2019 đến 30/4/2020. Các Kỷ vật, Di vật và Tư liệu sau khi được hiến tặng, sẽ được Trung tâm Lưu trữ quốc gia III - Cục Văn thư và Lưu trữ nhà nước hỗ trợ bảo quản trong điều kiện tiêu chuẩn để lưu giữ cho các thế hệ sau.
Kết thúc đợt I của cuộc vận động, các kỷ vật, di vật và tư liệu này sẽ được tổng hợp, trưng bày trong chuỗi các triển lãm do các cơ quan Lưu trữ của Việt Nam và Hoa Kỳ phối hợp thực hiện tại hai nước, hướng tới kỷ niệm 45 năm ngày kết thúc cuộc chiến tranh Việt Nam (30/4/1975 - 30/4/2020).
Mai Thảo
