Trong bài phát biểu khai mạc Đại hội Đoàn toàn quốc lần thứ XI, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã nói: Có một bộ phận thanh niên giảm sút niềm tin, phai nhạt lý tưởng cách mạng, sống thực dụng, xa rời truyền thống văn hoá tốt đẹp của dân tộc; thậm chí có một số ít thanh niên bị các thế lực xấu, thù địch tác động, lôi kéo, kích động, đã có những việc làm đi ngược lại bản chất, truyền thống vẻ vang của Đoàn và trái với mục tiêu, lý tưởng cách mạng của Đảng và dân tộc. Do đó, vấn đề bồi dưỡng niềm tin xã hội chủ nghĩa cho thanh niên quân đội hiện nay có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, là cơ sở tiền đề để tạo ra lực lượng cách mạng kế cận cho sự nghiệp cách mạng của dân tộc, góp phần vào việc thực hiện thắng lợi mục tiêu Dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh.
Nhận thức được tầm quan trọng của việc bồi dưỡng niềm tin xã hội chủ nghĩa cho thanh niên quân đội, trong thời gian qua, đội ngũ cán bộ các cấp đã thường xuyên, chú trọng đến việc đổi mới nội dung, hình thức, biện pháp tuyên truyền giáo dục mà trọng tâm hướng vào các phong trào thi đua yêu nước do Trung ương đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh, Tổng Cục Chính trị quân đội nhân dân Việt Nam, Ban thanh niên quân đội phát động: Phong trào Thanh niên quân đội rèn đức, luyện tài xứng danh Bộ đội Cụ Hồ; phong trào Thanh niên quân đội vững tin dưới lá cờ Đảng; cuộc vận động Phát huy truyền thống, cống hiến tài năng, xứng danh Bộ đội Cụ Hồ…
Những phong trào đó không chỉ làm sống dậy những truyền thống quý báu của dân tộc, của Đảng, của Quân đội mà còn góp phần giáo dục, rèn luyện đoàn viên, thanh niên trong khắc phục khó khăn, gian khổ hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao.
Các phong trào thi đua yêu nước trong đoàn viên, thanh niên được diễn ra phong phú, đa dạng dưới các hình thức khác nhau: Tổ chức diễn đàn, toạ đàm, phát động thi đua đột kích… Để cho mỗi đoàn viên, thanh niên đều có thể tham gia vào các nội dung hoạt động khác nhau, thấy được vai trò, trách nhiệm của mình ở trong đó, đội ngũ cán bộ đoàn đã thường xuyên làm tốt công tác tham mưu, đề xuất với lãnh đạo, chỉ huy đơn vị xây dựng kế hoạch tổ chức những hoạt động giao lưu văn hoá văn nghệ, tìm hiểu về cuộc đời, sự nghiệp của những anh hùng dân tộc trong đơn vị mình. Nhờ vậy, việc chấp hành ý thức tổ chức kỷ luật của đoàn viên, thanh niên được tăng lên, đơn vị ổn định, vững mạnh về mọi mặt.
Thông qua các phong trào thi đua đã xuất hiện nhiều phương thức, mô hình điển hình tiên tiến xuất sắc, trực tiếp góp phần nâng cao chất lượng học tập, huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu, lao động sản xuất, giúp đỡ nhân dân và xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện. Đặc biệt, đã có hàng vạn tổ chức đoàn và đoàn viên, thanh niên đạt danh hiệu Thanh niên tiên tiến làm theo lời Bác, hàng ngàn gương mặt thanh niên điển hình, tiên tiến xuất sắc trên các lĩnh vực từ cơ sở đến toàn quân, nhiều tấm gương tiêu biểu của thanh niên quân đội trên các lĩnh vực, góp phần làm ngời sáng phẩm chất bộ đội cụ Hồ trong thời kỳ mới.
Đây thực sự là những phong trào thi đua yêu nước có tác dụng tích cực trong việc bồi dưỡng niềm tin xã hội chủ nghĩa cho thanh niên quân đội để họ không ngừng tin vào sự lãnh đạo của Đảng, của Quân đội, kiên định với mục tiêu, lý tưởng chiến đấu của Quân đội là độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội.
Để các phong trào thi đua yêu nước mãi lan toả trong thanh niên quân đội, tiếp thêm sức mạnh trong quá trình thực hiện nhiệm vụ để họ vững chắc niềm tin xã hội chủ nghĩa cần thực hiện có hiệu quả một số nội dung cơ bản sau:
Thứ nhất, thường xuyên làm tốt công tác tuyên truyền, giáo dục để nâng cao nhận thức trách nhiệm cho đội ngũ cán bộ các cấp về vai trò và tầm quan trọng của việc đẩy mạnh các phong trào thi đua yêu nước.
Đội ngũ cán bộ các cấp đặc biệt là cán bộ trung đội, đại đội thường xuyên quán triệt sâu sắc các quan điểm, đường lối của Đảng, Nhà nước, Quân đội về mục tiêu, nhiệm vụ xây dựng nước Việt Nam dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng văn minh cho thanh niên quân đội. Qua đó để họ ý thức sâu sắc chức trách, nhiệm vụ của mình trong quá trình thực hiện nhiệm vụ. Xây dựng kế hoạch tuyên truyền, giáo dục gắn với các phong trào thi đua yêu nước thực hiện nhiệm vụ chính trị trung tâm của đơn vị như huấn luyện sẵn sàng chiến đấu, xây dựng nền nếp chính quy.
Thông qua học tập chính trị, sinh hoạt tổ, đội, phát động thi đua và thực hiện các nhiệm vụ của đơn vị lồng ghép những nội dung tuyên truyền, giáo dục cho thanh niên quân đội để họ hiểu và nắm được những vấn đề cơ bản về chức năng, nhiệm vụ của đơn vị cũng như mục đích, yêu cầu của việc tổ chức những phong trào thi đua yêu nước.
Thứ hai, làm tốt công tác kiểm tra, đánh giá rút kinh nghiệm về việc tổ chức các phong trào thi đua yêu nước.
Thông qua kiểm tra, đánh giá rút kinh nghiệm về việc tổ chức các phong trào thi đua yêu nước giúp cho đội ngũ cán bộ các cấp thấy được những việc đã làm được và chưa làm được để kịp thời chấn chỉnh, uốn nắn cho lần tổ chức tiếp theo được tốt hơn. Cán bộ chủ trì và cơ quan chính trị thường xuyên theo dõi, bám nắm các hoạt động của đơn vị để kịp thời bổ sung, điều chỉnh những nội dung của các phong trào thi đua cho linh hoạt, phù hợp với đặc điểm tình hình của mỗi đơn vị.
Kiểm tra, đánh giá của cấp trên sẽ làm cho các phong trào thi đua yêu nước diễn ra theo đúng tiến trình đã xác định, phát huy được tinh thần trách nhiệm của các tổ chức, lực lượng, ai cũng thấy được tầm quan trọng của mình ở trong đó. Từ đó, tạo sự đoàn kết thống nhất cao trong tư tưởng và hành động, thực hiện thắng lợi những chỉ tiêu, nội dung các phong trào thi đua đã xác định.
Đồng thời, qua kiểm tra, đánh giá sẽ thúc đẩy các phong trào thi đua yêu nước ở mỗi đơn vị phát triển đi lên, động viên thúc đẩy mỗi cán bộ, chiến sĩ tích cực, chủ động vượt qua khó khăn, gian khổ nêu cao bản lĩnh, ý chí hoàn thành tốt nhiệm vụ.
Thứ ba, chú trọng đến vấn đề tôn vinh những tấm gương điển hình tiên tiến trong các phong trào thi đua yêu nước.
Sinh thời Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nói: Một tấm gương sống có giá trị hơn một trăm bài diễn thuyết, vì vậy, việc tôn vinh những tập thể, cá nhân trong các phong trào thi đua yêu nước ở đơn vị cơ sở hiện nay cần được tiến hành dân chủ, công khai, minh bạch đúng người, đúng việc, được tập thể thừa nhận, tôn vinh và có những đóng góp nhất định trong việc thực hiện các nhiệm vụ của đơn vị.
Những tập thể, cá nhân điển hình tiên tiến được tôn vinh phải tiêu biểu cho phẩm chất đạo đức, lối sống được đông đảo tập thể quân nhân ghi nhận. Có như vậy, tấm gương đó mới có sức lan toả rộng rãi là mực thước để cho mỗi quân nhân nhìn vào đó học tập và làm theo.
Việc tổ chức tôn vinh những tấm gương tiêu biểu trong các phong trào thi đua yêu nước ở các đơn vị cơ sở hiện nay cần được tiến hành thường xuyên để biểu dương kịp thời, tạo động lực, khí thế cho mỗi người phấn đấu, rèn luyện, học tập đạt được những kết quả nhất định như mình mong muốn. Tuy nhiên, việc tôn vinh, khen thưởng cũng cần được triển khai nghiêm túc, có kế hoạch đúng thời điểm, đúng mục đích, đúng người. Có như vậy, mới xây dựng được động cơ ý chí phấn đấu vươn lên của các tập thể, cá nhân trong thực hiện chức trách, nhiệm vụ được phân công hoàn thành thắng lợi các chỉ tiêu, nội dung thi đua mà đơn vị đã đề ra.
Đẩy mạnh các phong trào thi đua yêu nước trong thanh niên quân đội để bồi dưỡng niềm tin xã hội chủ nghĩa là một hình thức tuyên truyền, giáo dục thiết thực, có hiệu quả, góp phần đổi mới nội dung, hình thức, biện pháp giáo dục chính trị cho thanh niên quân đội ở các đơn vị cơ sở Quân đội hiện nay.
Các phong trào thi đua yêu nước trong thanh niên quân đội càng được tổ chức rộng rãi, thu hút được đông đảo các đoàn viên, thanh niên bao nhiêu thì càng làm tăng lên tình yêu quê hương, đất nước, gắn bó với đơn vị bấy nhiêu, càng chứng tỏ sức hút của các phong trào thi đua yêu nước do đơn vị phát động có hiệu quả đáp ứng được những nhu cầu, mong mỏi của đoàn viên thanh niên. Qua đó, càng làm tăng lên niềm tin vào Đảng, vào Quân đội của thanh niên quân đội.
Thế giới dù có nhiều biến thiên đổi thay và đất nước đang có những chuyển mình nhanh chóng thì các phong trào thi đua yêu nước vẫn luôn đồng hành, bám sát trên tất cả các lĩnh vực khác nhau của đời sống xã hội và làm tăng thêm niềm tin xã hội chủ nghĩa của con người nói chung và của thanh niên quân đội nói riêng vào sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam.
Vũ Thành Nam