TĐKT – Với mong muốn giúp người trồng thanh long tiết kiệm chi phí đầu tư, mang lại hiệu quả kinh tế cao hơn, Công ty CP Bóng đèn Phích nước Rạng Đông đã dày công hợp tác nghiên cứu khoa học, chủ động sản xuất và đưa vào ứng dụng rộng rãi mô hình “Đèn huỳnh quang compact chuyên dụng cho cây thanh long ra hoa trái vụ”. Đây là một trong những giải pháp hữu hiệu hiện được nhiều bà con nông dân trên cả nước lựa chọn nhằm nâng cao giá trị kinh tế cây trồng.
Chủ động nghiên cứu
Nhiều năm trở lại đây, cây thanh long được coi là cây xóa đói, giảm nghèo và làm giàu cho nhiều hộ nông dân nước ta. Tổng diện tích trồng thanh long ở Việt Nam là hơn 35.000 ha, trong đó, ở Bình Thuận, thanh long trở thành ngành trồng trọt mũi nhọn, xuất khẩu thanh long chiếm 1/3 GDP nông nghiệp tỉnh với 23.200 ha; Tiền Giang 4.052 ha, Tây Ninh, Long An có 5.916 ha và đang trồng ở Thanh Hoá, Hải Dương, Hà Nội…
Rạng Đông sẵn sàng hỗ trợ người trồng thanh long quy trình lắp đặt, sử dụng đèn chiếu sáng chuẩn
Thanh long là cây dài ngày, cần có ngày dài để phân hóa mầm hoa. Trong điều kiện vụ hè (từ tháng 4 đến tháng 9), thời gian chiếu sáng trong ngày là dài (hay thời gian đêm ngắn) thích hợp cho thanh long ra hoa. Từ tháng 9 đến tháng 3 năm sau, thời gian chiếu sáng trong ngày ở nước ta ngắn (hay thời gian đêm dài) nên cây không ra hoa được.
Muốn thanh long ra hoa, cần sử dụng ánh sáng đèn thắp vào ban đêm sẽ có tác dụng phá đêm dài thành đêm ngắn.
Việc chong đèn kích thích thanh long ra hoa trái vụ lâu nay được bà con nông dân áp dụng, mang lại lợi nhuận rất cao so với chính vụ. Tuy nhiên, việc thường xuyên sử dụng đèn tròn 60W chiếu sáng cho thanh long từ 8 – 11 giờ/ đêm đã khiến nhu cầu điện năng tăng lên rất cao.
Tại Bình Thuận, với khoảng 18.000 hecta thanh long ruột trắng đang cho thu hoạch, để tránh ra quả ồ ạt cùng thời điểm, nông dân chiếu sáng luân phiên khoảng 30% diện tích (6.000 ha/đợt). Lượng điện năng tiêu thụ thực tế (dùng đèn dây tóc) cho 1 ha cây thanh long/đợt chiếu sáng là 11.220 KWh/ha/đợt. Tổng lượng điện năng tiêu thụ cho chiếu sáng cây thanh long/vụ là 201.960 MWh/vụ, tương đương với công suất của một nhà máy điện nhỏ.
Rõ ràng, lượng điện dùng chiếu sáng cho cây thanh long là một rào cản lớn, không chỉ là khó khăn đối với người trồng mà còn là thách thức không nhỏ của ngành điện. Do đó, nhu cầu cải tiến hệ thống chiếu sáng cây thanh long nhằm giảm điện năng tiêu tốn là việc làm rất cần thiết.
Từ nhu cầu thực tiễn, năm 2014, Chương trình Đổi mới công nghệ Quốc gia (có vốn đối ứng của doanh nghiệp), một nhóm các nhà khoa học đang hoạt động tại Công ty CP Bóng đèn Phích nước Rạng Đông (RALACO), Viện Tiên tiến Khoa học - Công nghệ (AIST), Viện Sinh học nông nghiệp... đã cùng chung tay triển khai đề tài "Nghiên cứu thiết kế, chế tạo hệ thống chiếu sáng chuyên dụng và xây dựng quy trình sử dụng hệ thống chiếu sáng chuyên dụng trong công nghiệp nhân giống và điều khiển ra hoa một số loại cây trồng với quy mô công nghiệp".
Hỗ trợ, ứng dụng thực tiễn
Theo đó, Công ty CP Bóng đèn phích nước Rạng Đông và nhóm nghiên cứu đưa ra giải pháp sử dụng bóng đèn compact đỏ 20 W, bóng đèn có phổ ánh sáng phù hợp kích thích ra hoa cây thanh long trái vụ.
Nhóm nghiên cứu đã tiến hành lựa chọn thử nghiệm sử dụng bóng đèn này trên một số diện tích cây thanh long ruột trắng và ruột đỏ ở Bình Thuận, Tây Ninh, Tiền Giang. Tiêu biểu: 5000 m2 vườn trồng thanh long ruột đỏ và trắng của anh Hào ở Hàm Thuận Nam, tỉnh Bình Thuận; trang trại Thanh Thanh với diện tích 8000 m2 đất trồng thanh long ở Hàm Thuận – Bình Thuận.
Sau thời gian thử nghiệm, bóng đèn compact ánh sáng đỏ đã phát huy hiệu quả, kích thích ra hoa cao hơn 60%, điện năng giảm 50% so với hệ thống cũ đang dùng đèn tròn 60W. Số tiền tiết kiệm được do chi phí tiền điện từ khoảng từ 11 triệu đến 25 triệu đồng/ha/năm. Bên cạnh đó, bóng đèn compact 20W ánh sáng đỏ có tuổi thọ khá cao, giúp nông dân tiết kiệm chi phí. Từ những kết quả thử nghiệm trong thực tiễn, mô hình sử dụng bóng đèn compact ánh sáng đỏ kích thích ra hoa trên cây thanh long đã được các ngành chức năng khuyến khích người dân sử dụng và được người nông dân tin tưởng.
Bóng đèn compact ánh sáng đỏ kích thích ra hoa cao hơn 60%, điện năng giảm 50% so với hệ thống cũ dùng đèn tròn 60W
Mới đây, ngày 16/10/2017, Cục Trồng trọt, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn đã ra Quyết định số 380/QĐ-TT-CCN về việc công nhận tiến bộ kỹ thuật đối với sản phẩm đèn huỳnh quang compact chuyên dụng và quy trình lắp đặt, sử dụng trong điều khiển ra hoa cho cây thanh long.
Trên cơ sở lấy được niềm tin của người trồng thanh long một số vùng miền, Công ty CP Bóng đèn Phích nước Rạng Đông đang tiếp tục triển khai nhiều hoạt động nhằm nhân rộng mô hình sử dụng bóng đèn compact ánh sáng đỏ kích thích ra hoa trên cây thanh long ra phạm vi cả nước. Tiêu biểu: Các hoạt động truyền thông sản phẩm đèn huỳnh quang compact chuyên dụng và quy trình lắp đặt, sử dụng trong điều khiển ra hoa cho cây thanh long; phối hợp với các tổ chức Hội Nông dân, Trung tâm khuyến nông ở các địa phương hỗ trợ nông dân về cơ sở vật chất cũng như chuyển giao khoa học, kỹ thuật; hỗ trợ giá…
Theo đại diện của Rạng Đông, số lượng bóng đèn chuyên dụng đã bán sau khi kết thúc đề tài từ 6/2016 – 6/2017 là hơn 580.000 bóng (Bình Thuận 240.000 bóng; Long An 190.000 bóng; Tiền Giang 150.000 bóng). Đây là tín hiệu đáng mừng, khẳng định việc sử dụng đèn huỳnh quang compact chuyên dụng trong trồng thanh long trái vụ là mô hình đem lại hiệu quả kinh tế cao, đang ngày càng chiếm được niềm tin của nhiều nhà vườn.
Hướng dẫn quy trình lắp đặt, sử dụng đèn chiếu sáng cho thanh long trái vụ (ruột trắng và ruột đỏ) cập nhật tại rangdongvn.com.
Hưng Vũ
