TĐKT – Ông Lò Văn Khặn, bản Co Trặm, xã Chiềng Bằng, huyện Quỳnh Nhai (Sơn La) là một trong những tấm gương tiêu biểu, vinh dự được Thủ tướng Chính phủ tặng Bằng khen tại Hội nghị đại biểu nông dân sản xuất, kinh doanh giỏi lần thứ V, giai đoạn 2012- 2017 diễn ra tại Hà Nội vừa qua. Với mô hình dưới nuôi cá lồng, trên thả vịt trời bay ở vùng lòng hồ thủy điện Sơn La, hàng năm, ông thu nhập lên đến 1 tỷ đồng.
Vốn là hộ dân thuộc diện tái định cư thủy điện Sơn La của xã Chiềng Bằng, khi đến làm ăn, sinh sống ở vùng lòng hồ, gia đình ông Khặn gặp không ít khó khăn. Trước đó, việc làm ăn kinh tế của gia đình ông chủ yếu dựa vào làm nương, làm vườn; tuy nhiên nơi ở mới lại có ít đất sản xuất, xung quanh mênh mông là nước, đã khiến ông thực sự lo lắng, đứng ngồi không yên.
Thế rồi ông cũng xác định dần trong tư tưởng rằng: cần phải nhanh chóng thích nghi với nơi ở mới, ông tập chèo thuyền, đánh bắt cá, rồi tìm hướng làm ăn. Ông nghĩ, vùng sông nước rất thích hợp với nuôi trồng thủy sản. Nên thường xuyên tìm hiểu, tích lũy những kinh nghiệm đánh bắt, nuôi trồng các loại thủy sản; đồng thời tìm hiểu, đăng ký tham dự những lớp tập huấn về nuôi cá lồng của Hội Nông dân, Trung tâm Khuyến nông huyện Quỳnh Nhai tổ chức.
Năm 2010, sau khi trở thành thành viên của HTX nuôi cá tầm của xã Chiềng Bằng, ông được tham gia nhiều các lớp tập huấn về nuôi cá lồng trên lòng hồ thủy điện do Trung tâm khuyến nông huyện tổ chức. Ông đã tích lũy cho mình được nhiều kiến thức về cách chăm sóc các loại cá lồng trên lòng hồ. Đó cũng là lúc ông và gia đình bắt đầu có cái nhìn mới về một phương thức phát triển kinh tế khác với làm nương rẫy.
Ông Lò Văn Khặn trả lời phỏng vấn của báo chí tại Hội nghị đại biểu nông dân sản xuất, kinh doanh giỏi lần thứ V, giai đoạn 2012- 2017
Đúng thời điểm đó, ông Khặn được dự án di dân tái định cư thủy điện Sơn La hỗ trợ nuôi thử nghiệm 1 lồng cá đầu tiên ở vùng lòng hồ sông Đà. “Lứa cá đầu tiên cho thu hoạch hơn 600 kg, bán với giá 100.000 đồng/kg, trừ chi phí cũng lãi được gần 50 triệu đồng. Món tiền ấy khiến cả nhà mừng đến phát…khóc” ông Khặn kể.
Khởi đầu thuận lợi khiến ông có lòng tin tiếp tục vay Quỹ hỗ trợ nông dân của Hội Nông dân huyện Quỳnh Nhai 30 triệu đồng đầu tư thêm 4 lồng cá. Ngoài cá rô phi và trắm cỏ ông nuôi cá lăng và cá nheo, đây là những loại cá cho giá trị kinh tế cao.
Vụ thu hoạch cá năm 2012, gia đình ông thu 1 tấn cá lồng, lãi hơn 150 triệu đồng. Thấy hiệu quả, năm 2014 ông tiếp tục đầu tư tăng số lồng nuôi cá lên 35 lồng và đạt mức thu nhập trên 700 triệu đồng/năm.
Không chỉ nuôi cá, gia đình ông là hộ đầu tiên được Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Sơn La chọn làm điểm nuôi thử nghiệm 100 con vịt trời và đã thành công. Hiện, với đàn vịt trời 3.500 con đã cho gia đình ông nguồn thu nhập ổn định.
“Nuôi vịt trời trên vùng lòng hồ rất thuận lợi. Vịt ít bệnh, nguồn thức ăn tự nhiên dồi dào nên rất lãi. Tôi làm vó bè đánh bắt cá nhỏ, trộn với nông sản sẵn có quanh vùng như ngô, sắn làm thức ăn cho vịt nên vịt nhanh lớn lắm. Tôi còn cho ấp trứng vịt trời để bán con giống cho các hộ trong vùng. Trừ mọi chi phí, thu nhập ròng từ nuôi cá, nuôi vịt trời mỗi năm của gia đình ông thu gần 1 tỷ đồng” – ông Khặn cho biết.
Hiện nay, ông được bà con tín nhiệm bầu làm Giám đốc HTX Chiềng Bằng. Với vai trò là người đứng đầu một tổ chức, bản thân lại là người có nhiều kinh nghiệm trong phát triển kinh tế vùng lòng hồ, ông Khặn đã chủ động giúp đỡ rất nhiều hộ gia đình trong xã về vốn cũng như chia sẻ kinh nghiệm nuôi cá lồng rồi tìm đầu ra cho sản phẩm với mong muốn những người dân vùng tái định cư đều có được cuộc sống sung túc. Kết quả là, đến nay, ông đã giúp đỡ được 7 gia đình khác thoát khỏi cuộc sống khó khăn nhờ thực hiện mô hình kinh tế này.
Ông cho biết, trong 7 gia đình ông hỗ trợ vay tiền không lãi suất để đầu tư nuôi cá lồng, thì có gia đình anh Lò Văn Xôm là khó khăn hơn cả.
Thương anh, ông đã vận động anh ra nhập HTX nuôi cá lồng Chiềng Bằng. Ông đã chủ động cho anh vay 60 triệu đồng không lấy lãi trong vòng 2 năm để anh đầu tư 2 lồng cá. Với sự giúp sức của ông và các hội viên trong HTX, hiện cuộc sống của gia đình anh Xôm đã khấm khá lên nhiều. Từ 2 lồng cá đến nay anh Xôm đã có 26 lồng, ước tính năm 2017 cho thu nhập gần 500 triệu đồng.
Tuy vậy, khi tâm sự với chúng tôi, ông Khặn khá băn khoăn: Với 47 thành viên và trên 1.200 lồng cá, mỗi năm sản lượng cá thu được từ HTX nuôi cá lồng Chiềng Bằng là khá lớn. Nhưng hầu như HTX phải tự tìm đầu ra qua các nhà hàng, thương lái chuyên mua gom hoặc bán trực tiếp cho người dân có nhu cầu mà chưa có doanh nghiệp hay đơn vị nào đứng ra thu mua, bao tiêu sản phẩm, tạo tâm lý yên tâm, ổn định sản xuất cho chúng tôi.
Ông Khặn cũng hy vọng, thời gian tới các cấp, các ngành quan tâm đến việc cho vay nguồn vốn ưu đãi để tiếp tục mở rộng và tăng số lượng lồng cá giúp người dân có thu nhập ổn định lâu dài.
Thục Anh
