TĐKT - Trưởng thành từ cửa hàng Tư liệu sản xuất nông nghiệp tỉnh, trải qua 60 năm không ngừng vận động, tích cực đổi mới để thích nghi với thời cuộc, đến nay, Công ty Cổ phần Vật tư Kỹ thuật Nông nghiệp Bắc Giang đã phát triển mở rộng, trở thành một trong những đơn vị uy tín trong lĩnh vực kinh doanh, cung ứng vật tư phân bón, giống cây trồng, thuốc bảo vệ thực vật; chuyển giao tiến bộ khoa học kỹ thuật phục vụ sản xuất nông nghiệp của tỉnh Bắc Giang nói riêng và trên cả nước nói chung.
Cởi bỏ vỏ bọc “bao cấp” để phát triển
Công ty Cổ phần Vật tư Kỹ thuật Nông nghiệp Bắc Giang tiền thân là ngành Tư liệu sản xuất nông nghiêp Hà Bắc, được thành lập năm 1962, lúc đó là cửa hàng Tư liệu sản xuất nông nghiệp tỉnh và các cửa hàng tư liệu sản xuất nông nghiệp huyện, trải qua quá trình hoạt động được chuyển đổi thành Công ty Vật tư Nông nghiệp của tỉnh Hà Bắc và Công ty Vật tư Nông nghiệp các huyện.
Năm 1987, các công ty vật tư nông nghiệp huyện sáp nhập vào Công ty Vật tư Nông nghiệp tỉnh Hà Bắc, vì thế các huyện trở thành Trạm Vật tư Nông nghiệp trực thuộc công ty.
Năm 1994, sáp nhập bộ phận kinh doanh của Chi cục Thú y và Chi cục Bảo vệ thực vật tỉnh vào Công ty Vật tư Nông nghiệp của tỉnh Hà Bắc, được chuyển đổi thành Công ty Vật tư Kỹ thuật Nông nghiệp Hà Bắc.
Năm 1997 chia tách tỉnh Hà Bắc thành 2 tỉnh Bắc Ninh và Bắc Giang, Công ty Vật tư Kỹ thuật Nông nghiệp Hà Bắc được tách thành Công ty Vật tư Kỹ thuật Nông nghiệp Bắc Giang là doanh nghiệp Nhà nước do Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Bắc Giang trực tiếp quản lý.
Sự thay đổi, biến động liên tục do chia tách, sáp nhập đã ảnh hưởng không nhỏ đến sự phát triển ổn định của doanh nghiệp. Mặt khác, vốn ngân hàng cho vay quá thấp, không đáp ứng được hoạt động sản xuất, kinh doanh, vì thế một số đơn vị trực thuộc Công ty ở chi nhánh các huyện không đủ hàng để bán phải làm đại lý cho các thương nhân, cộng với cơ sở vật chất xuống cấp nghiêm trọng, đời sống lao động khó khăn cho nên rất nhiều công nhân viên xin nghỉ không lương để đi làm việc khác. Vì vậy, thời kỳ này doanh nghiệp hoạt động khá cầm chừng và kém hiệu quả.
Công ty Cổ phần Vật tư Kỹ thuật Nông nghiệp Bắc Giang không ngừng phát triển và mở rộng thêm các cơ sở
Cuộc cách mạng mang tên “Cổ phần hóa”
Thực hiện chủ trương cổ phần hóa doanh nghiệp của Nhà nước, từ tháng 1/2003 Công ty tiến hành cổ phần hóa doanh nghiệp và chuyển đổi thành “Công ty cổ phần Vật tư Kỹ thuật Nông nghiệp Bắc Giang” theo Quyết định số 142/QĐ-CT ngày 23/01/2003 của Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Giang, với phần vốn Nhà nước nắm giữ là 35%.
Sau khi cổ phần hóa, dưới sự chỉ đạo của Ban Giám đốc Công ty và sự nỗ lực không ngừng của cán bộ, công nhân viên đã đưa Công ty hoạt động trở lại và ngày càng phát triển bền vững, đạt kết quả tăng trưởng cao. Năm 2005, vốn điều lệ được nâng từ 3,5 tỷ lên 12 tỷ đồng; năm 2016, nâng vốn điều lệ lên 30 tỷ đồng; năm 2018, Công ty đã phát hành thêm cổ phần, nâng vốn điều lệ lên 88,555 tỷ đồng.
Hoạt động kinh doanh của Công ty ngày một phát triển, là đơn vị chủ lực cung ứng vật tư, phân bón trên địa bàn tỉnh Bắc Giang (chiếm khoảng 70% thị phần), mở rộng thị trường giống lúa lai, ngô lai tại các tỉnh miền Bắc, miền Trung, Tây Nguyên, các tỉnh Nam Bộ, góp phần phát triển sản xuất nông nghiệp trong và ngoài tỉnh.
Đặc biệt, giai đoạn từ năm 2019 đến nay, sự sáng tạo, chủ động của một doanh nghiệp cổ phần hóa đã giúp Công ty không ngừng lớn mạnh.
Cuối năm 2019, Công ty đã chuyển đổi thành công mô hình động đối với các chi nhánh huyện, từ mô hình hạch toán đầy đủ sang mô hình hạch toán báo sổ. Công ty chỉ đạo trực tiếp hoạt động kinh doanh, trả lương, nộp BHXH, BHYT, BHTN... và các chế độ khác cho cán bộ, người lao động của các chi nhánh.
Công ty Cổ phần Vật tư Kỹ thuật Nông nghiệp Bắc Giang được tôn vinh là Doanh nghiệp tiêu biểu của tỉnh Bắc Giang năm 2022
Ông Nguyễn Khang, Chủ tịch Hội đồng quản trị, Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Vật tư Kỹ thuật Nông nghiệp Bắc Giang cho biết: Trước đây, các Chi nhánh vật tư kỹ thuật nông nghiệp huyện là đơn vị trực thuộc Công ty cổ phần Vật tư Kỹ thuật Nông nghiệp Bắc Giang. Mô hình hoạt động kinh doanh cũ của các chi nhánh huyện là đơn vị nhận hàng hóa từ công ty về triển khai bán hàng trên địa bàn huyện rồi thu tiền trả về Công ty, phần chênh lệch bán hàng chi nhánh dùng để trả lương, bảo hiểm xã hội, chế độ của người lao động, chi phí hành chính, thuế và các khoản chi phí khác. Hạch toán tại đơn vị là hạch toán đầy đủ. Trong hoạt động kinh doanh, Chi nhánh có quyền quyết định mọi vấn đề về lựa chọn đại lý, quyết định về giá bán, chủng loại hàng hóa, công nợ bán hàng. Giám đốc chi nhánh chịu trách nhiệm trước Tổng Giám đốc Công ty và trước pháp luật trong hoạt động kinh doanh. Công ty không quản lý trực tiếp công nợ hàng hoá các đại lý của chi nhánh nên dễ gây thất thoát về tiền vốn của Công ty.
Xuất phát từ tình hình thị trường bán hàng ngày càng khó khăn, do có sự cạnh tranh rất khốc liệt, nhiều thành phần kinh tế tham gia cùng lĩnh vực và mặt hàng kinh doanh với Công ty, tình hình kinh doanh của Công ty gặp không ít khó khăn, thị trường bị thu hẹp dần, sản lượng hàng hóa tiêu thụ giảm, lợi nhuận giảm. Công nợ bán hàng tại các đại lý dư nợ cao, hệ số quay vòng vốn thấp, hiệu quả sử dụng đồng vốn thấp. Bên cạnh đó công nợ dây dưa, khó đòi cao, nguy cơ thất thoát vốn là rất lớn, nguyên nhân là do theo mô hình cũ, lãnh đạo Công ty không nắm được chi tiết và bản chất công nợ, chỉ nắm được công nợ tổng thể theo số liệu chi nhánh báo cáo. Do vậy, tiềm ẩn rủi ro rất lớn.
Bộ máy quản lý cồng kềnh, phát sinh nhiều chi phí trong kinh doanh làm cho giá thành hàng hóa cao, hiệu quả kinh doanh thấp, thiếu tính cạnh tranh. Chưa phát huy tối đa trí tuệ của nguồn nhân lực hiện có của Công ty.
Xuất phát từ thực tiễn đó, Ban lãnh đạo Công ty đã áp dụng sáng kiến “Đổi mới mô hình quản lý hoạt động kinh doanh phân bón” trong quản lý điều hành hoạt động sản xuất, kinh doanh trong toàn Công ty. Mô hình mới đã loại bỏ khâu trung gian bán hàng (là chi nhánh huyện) mà Công ty bán trực tiếp đến thẳng đại lý nên giá bán hàng hóa cũng giảm đi, tăng tính cạnh tranh trên thị trường, từ đó sản lượng hàng hóa tiêu thụ tăng, lợi nhuận cũng tăng.
Áp dụng thực hiện mô hình này còn giúp cho Ban lãnh đạo Công ty nắm bắt được toàn bộ công nợ bán hàng tại các chi nhánh, nắm rõ hơn về tình hình công nợ xấu, công nợ dây dưa, khó đòi, có nguy cơ rủi ro cao để Công ty chỉ đạo trực tiếp, dừng không bán hàng để thu hồi công nợ, từ đó đảm bảo việc quản lý chặt chẽ nguồn vốn kinh doanh. Đồng thời sắp xếp lại bộ máy quản lý tại các chi nhánh tinh giản, gọn nhẹ, năng động, hiệu quả.
Công ty Cổ phần Vật tư Kỹ thuật Nông nghiệp Bắc Giang thường xuyên tổ chức hội thảo làm mô hình giống lúa lai, lúa thuần năng suất, chất lượng tại các huyện trên địa bàn tỉnh Bắc Giang, nhằm tuyên truyền tới bà con nông dân về những giống lúa lai chất lượng
Cuối năm 2020, Công ty tiếp tục chuyển đổi thành công mô hình “Giải pháp nâng cao thu nhập cho người lao động tại chi nhánh vật tư các huyện”. Trước đây, Công ty và chi nhánh trả lương cho người lao động theo lương thời gian, bán được bao nhiêu hàng, thu được bao nhiêu tiền cũng được hưởng lương theo quy định (thang, bảng lương do công ty xây dựng theo Nghị định 149). Vì thế không khuyến khích được nhân viên thị trường hăng hái làm thị trường; việc làm các mô hình trình diễn để quảng bá, tuyên truyền sản phẩm mới, chất lượng tốt là rất ít. Do đó, việc bà con nông dân tiếp cận những phân bón mới (phân bón cao cấp) bị hạn chế, sản lượng hàng hóa bán ra không cao mà công nợ đọng tại các đại lý lớn, hiệu quả kinh doanh thấp do đại lý bán hàng không trả tiền hàng theo quy định.
Xuất phát từ tình hình thu nhập của người lao động tại chi nhánh vật tư các huyện không cao, họ chưa yên tâm công tác, chưa khuyến khích được người lao động say mê với công việc, chưa phát huy được sự sáng tạo và tâm huyết của người lao động, chưa cống hiến hết mình cho Công ty. Vì thế, áp dụng mô hình mới “Giải pháp nâng cao thu nhập cho người lao động tại chi nhánh vật tư các huyện”, thu nhập của người lao động đó được tăng lên đáng kể: Từ 9 đến 15 triệu (trước đó từ 5 đến 7 triệu đồng/người/tháng) mang lại những tác động rất tích cực trong tư tưởng, tinh thần, thái độ làm việc của người lao động trong các chi nhánh huyện, thể hiện qua mức độ hoàn thành và hoàn thành vượt mức khối lượng công việc, nhiệm vụ được giao.
Thông qua việc chuyển đổi mô hình quản lý và giải pháp nâng cao thu nhập cho người lao động đã có những chuyển biến rõ rệt trong việc điều hành hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp.
Năm 2021, Công ty thực hiện Đề án chuyển đổi số phục vụ sản xuất nông nghiệp trong tỉnh như: Mua 4 máy bay không người lái để phun thuốc bảo vệ thực vật cho cây trồng, gieo xạ hạt giống và bón phân, từ đó đã giảm lớn về sức người trong khi lao động nông nghiệp đang bị thiếu hụt, bảo vệ sức khỏe cho người nông dân trong việc chăm sóc và bảo vệ cây trồng.
Đặc biệt, trong điều kiện dịch bệnh Covid-19 phức tạp, lãnh đạo công ty đã có những phương án, chiến lược sản xuất, kinh doanh phù hợp, đảm bảo duy trì tốt hoạt động kinh doanh, phục vụ hữu ích cho hoạt động sản xuất nông nghiệp trong và ngoài tỉnh. Theo đó, với mục đích là giúp những hộ nông dân gặp khó khăn về vốn khi vào mùa vụ vẫn có phân bón để sản xuất, công ty đã đẩy mạnh phương thức bán hàng trả chậm tới các hộ nông dân. Hộ nông dân hoàn toàn chủ động về phân bón thông qua việc đăng ký với các chi hội nông dân, phụ nữ và trưởng thôn… về số lượng phân bón theo nhu cầu sản xuất. Khi mùa vụ thu hoạch, họ bán sản phẩm mới phải thanh toán cho Công ty.
Đây là phương thức bán hàng mang tính phục vụ, tuy đã được Công ty áp dụng từ năm 2000; tuy nhiên khi áp dụng triển khai tại thời điểm dịch bệnh diễn ra đã phát huy hiệu quả tốt; được các cấp, các ngành đánh giá cao và đặc biệt là người dân ngày càng ủng hộ. Mạng lưới kinh doanh vật tư nông nghiệp từ văn phòng công ty đến các chi nhánh huyện hoạt động nhịp nhàng, tạo được thế mạnh và vẫn giữ được 70% thị phần phân bón trong tỉnh. Tổng khối lượng phân bón các loại công ty đó tiêu thụ mỗi năm đạt trên 100.000 tấn, trong đó, riêng lân và NPK của công ty supe Phốt phát - hóa chất Lâm Thao đạt trên 50.000 tấn. Hàng năm, Công ty tổ chức bán hàng theo phương thức trả chậm đạt doanh số mỗi năm trên 50 tỷ đồng. Với cách làm này công ty đó tham gia bình ổn giá vật tư phân bón trên địa bàn tỉnh, không để thương nhân khác ép giá đối với bà con nông dân và phục vụ tốt nhu cầu sản xuất nông nghiệp trên địa bàn tỉnh.
Gặt hái “trái ngọt” và động lực phát triển
Từ những nỗ lực đó, trong 10 năm trở lại đây (2012 - 2021), hoạt động kinh doanh Công ty ngày càng phát triển. Với lĩnh vực sản xuất, kinh doanh ngày được mở rộng, đã phát huy tính năng động, sáng tạo trong quá trình thực hiện nhiệm vụ, Công ty ngày càng phát triển và lớn mạnh, tạo quyền tự chủ trong sản xuất, kinh doanh. Việc làm, đời sống và thu nhập của hàng trăm cán bộ công nhân viên ổn định và phát triển; mọi quyền lợi, chế độ của người lao động trong Công ty được đảm bảo. Hàng năm đã đóng góp vào ngân sách Nhà nước hàng tỷ đồng, ngoài ra công ty làm công tác từ thiện và các chính sách xã hội khác tại địa phương hàng trăm triệu đồng mỗi năm.
Công ty luôn được nhiều bạn hàng tin tưởng. Không chỉ giữ vững và ổn định kinh doanh mặt hàng phân bón, Công ty mở rộng đầu tư vào kinh doanh mặt hàng giống, khai thác các nguồn hàng mới có chất lượng cao, góp phần quan trọng cùng tỉnh nhà hiện thực hóa các mục tiêu phát triển nông nghiệp và kinh tế toàn tỉnh. Đặc biệt, Công ty đã được Công ty Sygenta Thuỵ Sĩ chọn làm nhà phân phối duy nhất tại Việt Nam về giống lúa lai Syn 98, ngô lai NK 4300, NK 4300 BtGT (chuyển gen), NK66, NK 66BtGT (chuyển gen) và NK 6654… Hiện nay, Công ty đang cung ứng các loại giống này tại các tỉnh miền Bắc và miền Trung, Tây Nguyên, các tỉnh Đông Nam Bộ, tạo điều kiện để Công ty mở rộng và phát triển thị trường giống.
Liên tục từ năm 2012 đến 2021, Công ty vinh dự được Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Giang, các cấp Bộ, ngành Trung ương tặng Bằng khen, tặng Cờ thi đua xuất sắc. Đặc biệt, năm 2012 được Chủ tịch nước tặng Huân chương Lao động hạng Ba. Mới đây, Chủ tịch nước đã ký Quyết định số 682, ngày 25/5/2022 tặng thưởng Huân chương Lao động hạng Nhì cho Công ty Cổ phần vật tư kỹ thuật nông nghiệp Bắc Giang, tỉnh Bắc Giang.
Mai Thảo
