TĐKT - Ngày 8/8, tại Hà Nội, Bộ Kế hoạch và Đầu tư phối hợp với Dự án phát triển hợp tác xã tại Việt Nam (VCED) tổ chức Hội thảo lấy ý kiến góp ý vào dự thảo báo cáo sơ kết triển khai thi hành Luật Hợp tác xã năm 2012.

Bà Mai Thị Thu Hường, Vụ HTX, Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho biết, hiện nay các hợp tác xã (HTX) ở Việt Nam đã có những bước tiến rất quan trọng trong quá trình phát triển. VCED sẽ cùng với Bộ Kế hoạch và Đầu tư phối hợp xây dựng cơ sở dữ liệu về HTX để giúp Việt Nam có được những thông tin cập nhật đầy đủ về tình hình HTX cũng như những đóng góp của HTX Việt Nam.

Luật HTX năm 2012 đã được Quốc hội thông qua ngày 20/11/2012 và chính thức có hiệu lực từ ngày 1/7/2013.  Các HTX bước đầu đã hỗ trợ phát triển kinh tế thành viên thông qua việc đáp ứng nhu cầu về sản phẩm, dịch vụ với chất lượng ngày càng tăng. Điều này giúp giảm chi phí, nâng cao hiệu quả sản xuất và mở rộng quy mô hoạt động của kinh tế thành viên.

Đến nay, số lượng HTX của cả nước đã tăng từ 18.986 HTX (năm 2013) lên 19.569 HTX (tăng 583 HTX), thu hút trên 6,2 triệu thành viên. Tuy tổng số HTX tăng không nhiều nhưng hoạt động đi vào thực chất hơn. Số HTX mới thành lập hoạt động tương đối đúng luật và hiệu quả.

Tuy nhiên, trong quá trình hoạt động, các HTX còn có những bất cập: đa số các HTX có ít vốn, trang thiết bị lạc hậu, quy mô sản xuất nhỏ, chưa xây dựng được chuỗi liên kết, sức cạnh tranh kém. Khả năng huy động vốn của các hộ xã viên rất hạn chế, khó vay vốn trung, dài hạn từ ngân hàng.

Điểm hạn chế hiện nay, các thành viên còn chưa thấy vai trò, trách nhiệm của mình đối với các hoạt động và sự sống còn của HTX. Các HTX cũng chưa thể hiện được vai trò kết nối giữa các thành viên với thị trường. Sự gắn kết lợi ích giữa HTX và thành viên mờ nhạt, chưa mang tinh thần hợp tác. Lợi ích kinh tế trực tiếp do HTX mang lại cho thành viên chưa nhiều.

Bên cạnh đó, việc liên kết, liên doanh giữa HTX với HTX, giữa HTX với các thành viên kinh tế khác còn ít, hiệu quả chưa cao. Phần lớn các HTX nông nghiệp có quy mô nhỏ, năng lực tài chính yếu, trình độ quản lý điều hành hạn chế, lúng túng trong định hướng, xây dựng kế hoạch, giải pháp hoạt động.

Để nâng cao hiệu quả hoạt động của các HTX, hầu hết ý kiến các đại biểu cho rằng, cần tiếp tục tuyên truyền, tập huấn sâu rộng về pháp luật HTX. Đồng thời, tiếp tục rà soát, hoàn thiện các cơ chế, chính sách; tổ chức triển khai thực hiện chính sách hỗ trợ, ưu đãi phát triển HTX của Nhà nước.

Bên cạnh đó, cần tăng cường và nâng cao hiệu quả công tác công tác quản lý Nhà nước đối với HTX, gắn liền với công tác lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy đảng, chính quyền các cấp trong phát triển HTX.

Đại diện một số địa phương cho rằng, cần nghiên cứu, khảo sát mô hình kinh tế tập thể có hiệu quả ở các vùng, đặc biệt ở các vùng kinh tế trọng điểm. Từ đó, xây dựng và nhân rộng mô hình thí điểm ở các vùng đó; bố trí thích hợp nguồn lực hỗ trợ cho việc xây dựng và nhân rộng các mô hình hợp tác xã điểm.

Tổng hợp tất cả các ý kiến có được, Vụ trưởng Vụ HTX, Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Văn Đoàn cho hay, cần mở rộng quy mô hoạt động của các HTX. Bên cạnh phương thức sáp nhập, hợp nhất để tăng quy mô và hiệu quả hoạt động sản xuất, kinh doanh, HTX có thể liên kết kinh tế với các HTX khác cùng hoạt động trên cùng lĩnh vực, ngành nghề trên nhiều địa bàn lãnh thổ khác nhau để nâng cao sức cạnh tranh của mình trên thị trường…

La Giang