Đào tạo thương mại điện tử tại các trường đại học
08/09/2022 - 09:37

TĐKT – Ngày 7/9, tại Hà Nội Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số (iDEA) phối hợp Hiệp hội Thương mại điện tử Việt Nam (VECOM) tổ chức Hội thảo Đào tạo thương mại điện tử tại các trường đại học 2022 - “mạng lưới mới, sức mạnh mới”.

Hội thảo thu hút sự tham gia của các cơ quan quản lý nước và các tổ chức liên quan tới thương mại điện tử, công nghệ thông tin, logictics, thanh toán, đầu tư, khoa học và công nghệ, đông đảo đội ngũ giảng viên giảng dạy thương mại điện tử từ nhiều trường đại học và các doanh nghiệp thương mại điện tử (TMĐT).

Các diễn giả trao đổi tại hội thảo

Trong khuôn khổ hội thảo, các diễn giả đã cùng trao đổi về hai chủ đề chính. Chủ đề thứ nhất là đánh giá nhu cầu nguồn nhân lực chất lượng cao cho sự phát triển TMĐT trong giai đoạn từ nay tới năm 2025 và xa hơn tới năm 2030, khả năng đáp ứng nhu cầu này từ các cơ sở giáo dục đại học trên cả nước. Chủ đề thứ hai đi sâu vào các vấn đề liên quan trực tiếp tới giảng dạy TMĐT tại các trường đại học.

Các diễn giả đã cùng nhau tập trung thảo luận các nội dung liên quan: Đánh giá mức độ đáp ứng của nguồn nhân lực trình độ đại học đối với sự phát triển thương mại điện tử hiện nay; sự cần thiết phải đào tạo nguồn nhân lực TMĐT trình độ cao đẳng và trường nghề; tỷ lệ giữa số lượng nhân lực trình độ đại học với cao đẳng và trường nghề; khả năng hoàn thành các mục tiêu về đào tạo nguồn nhân lực nêu tại Kế hoạch tổng thể Phát triển TMĐT quốc gia giai đoạn 2021 - 2025; những thuận lợi và khó khăn của doanh nghiệp TMĐT khi tuyển dụng và sử dụng nhân lực.

Các diễn giả cũng đề cập tới một số khó khăn nổi bật của các trường đại học đào tạo thương mại điện tử; những gợi ý của doanh nghiệp đối với hoạt động đào tạo TMĐT tại các trường đại học; tình hình Kiểm định chất lượng giáo dục Chương trình đào tạo chính quy trình độ đại học ngành thương mại điện tử; thúc đẩy sự liên kết giữa các trường đại học đào tạo thương mại điện tử; tăng cường liên kết giữa các trường đại học với doanh nghiệp, gắn đào tạo với thực tiễn; phổ biến tuyên truyền về ngành đào tạo thương mại điện tử; tình hình tuyển sinh ngành thương mại điện tử; đào tạo TMĐT gắn với Logistics, Digital Marketing, Fintech; mối quan hệ giữa đào tạo ngành TMĐT với ngành Kinh tế số…

Từ năm 2015, Hiệp hội Thương mại điện tử Việt Nam (VECOM) đã dự đoán giai đoạn 10 năm 2016 – 2025 thương mại điện tử nước ta sẽ bước vào giai đoạn phát triển nhanh và ổn định. Trên thực tế nửa đầu của giai đoạn đã chứng kiến sự tăng trưởng ngoạn mục của lĩnh vực này. Trong hai năm 2020 – 2021 nước ta trải qua đại dịch Covid-19 với những tác động nặng nề tới kinh tế - xã hội. Tuy nhiên, lĩnh vực thương mại điện tử tiếp tục duy trì được đà phát triển nhanh. Ước tính năm 2021 lĩnh vực này đạt tốc độ tăng trưởng vượt 20% và đạt quy mô trên 16 tỷ USD. Tốc độ này sẽ cao hơn nhiều trong bốn năm 2022 - 2025 nhờ kiểm soát tốt đại dịch Covid-19 và những động lực tăng trưởng từ Làn sóng thứ hai của thương mại điện tử.

Báo cáo Chỉ số Thương mại điện tử năm 2020 và 2022 đã nhấn mạnh nguồn nhân lực chất lượng cao về thương mại điện tử tại hàng triệu doanh nghiệp vừa và nhỏ cũng như các hộ kinh doanh trên cả nước là một trong các yếu tố quyết định tới sự phát triển nhanh và bền vững của thương mại điện tử nước ta trong giai đoạn tới. Kênh chủ yếu để đào tạo nguồn nhân lực thương mại điện tử chuyên nghiệp, chất lượng cao là các trường đại học.

Theo Báo cáo Đào tạo Thương mại điện tử tại các trường đại học 2022 của Hiệp hội Thương mại điện tử Việt Nam (VECOM), trong năm 2021 đã có nhiều trường đại học bắt đầu đào tạo chính quy ngành thương mại điện tử. Cũng theo Báo cáo này nhiều trường đại học trên cả nước dự kiến mở ngành thương mại điện tử trong giai đoạn từ nay đến năm 2025.

Một số ngành đào tạo khác liên quan tới TMĐT cũng cho thấy nhu cầu nhân lực tăng nhanh. Chẳng hạn, thông tin tuyển sinh vào ngành Logistics và Quản lý chuỗi cung ứng năm học 2022 – 2023 thể hiện nhu cầu theo học ngành này rất cao. Đồng thời, từ năm học này Bộ Giáo dục và Đào tạo đã mở hai ngành đào tạo mới là Kinh tế số và Công nghệ tài chính (Fintech).

Theo ông Đoàn Quốc Tâm, Trưởng ban Hợp tác Hiệp hội Thương mại điện tử Việt Nam (VECOM), với nhu cầu nhân lực trong lĩnh vực này tăng rất cao từ nay đến 2025 và xa hơn, thì việc đào tạo nhân lực còn rất nhiều thách thức cần vượt qua, từ đội ngũ giảng viên cần nâng cao số lượng và chất lượng, cho đến việc các chương trình đào tạo phải đi vào thực tế hơn cũng như việc hợp tác đào tạo giữa nhà trường, cơ quan quản lý và doanh nghiệp phải được thắt chặt hơn.

Để phát triển thương mại điện tử giai đoạn tới năm 2025 và trung hạn tới năm 2030, VECOM đề xuất cần khảo sát định kỳ tình hình đào tạo thương mại điện tử tại các cơ sở giáo dục đại học và cơ sở giáo dục nghề nghiệp. Cùng với đó, xây dựng mạng lưới các cơ sở đào tạo thương mại điện tử; bồi dưỡng giảng viên thương mại điện tử; chú trọng hơn tới kiểm định chất lượng chương trình đào tạo ngành thương mại điện tử...

Phương Thanh