TĐKT - Từ một phân trại được thành lập năm 1965, đóng quân trên địa bàn xã Cẩm Thành, huyện Cẩm Thủy, tỉnh Thanh Hóa, với cơ sở vật chất ban đầu còn nhiều thiếu thốn, chủ yếu là tranh, tre, nứa, lá, trải qua nhiều biến động qua các giai đoạn lịch sử của cách mạng dân tộc và của ngành công an, Trại giam Thanh Cẩm không ngừng phát triển, trở thành một trong những đơn vị tiêu biểu trên hành trình đánh thức mầm thiện cho những người lầm lỗi.
Thượng tá Đàm Minh Phong, Giám thị trại giam Thanh Cẩm khẳng định: Có được thành quả như hôm nay là nhờ tinh thần đoàn kết, mưu trí, dũng cảm vượt qua mọi khó khăn gian khổ; tinh thần tận tụy với công việc được giao, không quản ngại gian khổ, hy sinh để lập nhiều chiến công xuất sắc, góp phần quan trọng giữ vững an ninh, an toàn trại giam trong mọi tình huống của tập thể cán bộ, chiến sĩ (CBCS) Trại giam Thanh Cẩm qua nhiều thời kỳ.
Đặc biệt, kể từ ngày 17/6/2014 Trại giam Thanh Cẩm được thành lập theo Quyết định số 3137/QĐ-BCA, được sự quan tâm của lãnh đạo C10, sự phối hợp của các cấp ủy đảng, chính quyền và nhân dân địa phương, sự đổi mới sáng tạo mạnh mẽ trong tư duy, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm, sự chỉ đạo kịp thời, có hiệu quả bằng các chương trình, kế hoạch đúng đắn của tập thể cấp ủy, Ban Giám thị, đã tạo đà cho đơn vị phát huy sức trẻ, khẳng định được vị thế trong lực lượng cảnh sát trại giam nói riêng và lực lượng công an nhân dân nói chung.
Điểm sáng trong quản lý, giam giữ phạm nhân
Trại giam Thanh Cẩm đóng quân trên địa bàn huyện Cẩm Thủy, là một huyện miền núi của tỉnh Thanh Hóa, nơi có điều kiện kinh tế, xã hội, đường sá đi lại và các điều kiện tự nhiên còn nhiều khó khăn. Dân cư sinh sống đan xen nhiều dân tộc, trong đó đồng bào dân tộc Mường chiếm hơn 80%, cách đơn vị đóng quân 12 km có 1 giáo xứ Phong Ý có giáo dân theo Thiên chúa giáo… tiềm ẩn những khó khăn, phức tạp trong việc đảm bảo an ninh, trật tự trên địa bàn.
Trại chỉ với 268 CBCS, quản lý hơn 2000 phạm nhân, trong đó 2/3 là đối tượng phạm tội rất nghiêm trọng, đặc biệt nghiêm trọng và tái phạm nguy hiểm, có nhiều tiền án, tiền sự, lại mắc nhiều bệnh nặng, truyền nhiễm…. Đặc biệt, trại ngày càng tiếp nhận thêm nhiều phạm nhân có dấu hiệu bị rối loạn hành vi như hoang tưởng, ảo giác… Đó là những thách thức không nhỏ đối với những người làm công tác quản lý, giáo dục cải tạo ở Trại giam Thanh Cẩm trong thời kỳ mới.
Phạm nhân mới đến trại chấp hành án phạt tù được học nội quy
Tuy nhiên, nhằm đảm bảo Trại an toàn trong mọi tình huống, những năm qua, đơn vị đặc biệt quan tâm đến việc nâng cao trình độ kiến thức nghiệp vụ, pháp luật cho CBCS. Từ đó tiến hành các biện pháp nghiệp vụ cơ bản, đi sâu nắm tình hình, triển khai công tác đấu tranh, nghiên cứu hồ sơ phạm nhân, phân loại giam giữ, công tác kiểm tra lục soát, phát hiện, ngăn chặn các hành vi vi phạm của phạm nhân; xây dựng phương án bảo vệ trại, phối hợp chặt chẽ đồng bộ với cấp ủy, chính quyền, nhân dân, công an địa phương để làm tốt công tác quản lý phạm nhân đảm bảo trại an toàn trong mọi tình huống. Nhờ đó, nhiều năm nay, trại không có vụ việc phạm nhân trốn trại, không để phát sinh đầu mối truy nã.
Đáng chú ý, đơn vị là một trong số ít các trại giam được Phòng 11 Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về kinh tế, Bộ Công an lựa chọn để phối hợp tuyển chọn phạm nhân và thẩm định xây dựng mạng lưới cộng tác viên bí mật (CTVBM).
Tính riêng trong 5 năm trở lại đây, thông qua mạng lưới CTVBM, đơn vị đã cung cấp cho công an các đơn vị địa phương ngăn chặn, bắt giữ 5 vụ buôn bán ma túy. Ngoài ra, với sự giúp đỡ, phối hợp của công an các địa phương, đơn vị đã xác lập chuyên án truy bắt, thanh loại thành công 2 đối tượng truy nã (là phạm nhân trốn trại từ năm 1998 trở về trước), góp phần khẳng định hiệu quả của công tác quản lý, giam giữ phạm nhân của trại giam Thanh Cẩm.
Nhiều mô hình giáo dục, cải tạo phạm nhân hiệu quả
Không chỉ làm tốt công tác quản lý, giam giữ, để giúp phạm nhân có niềm tin trong cuộc sống, khơi dậy khát vọng hoàn lương, góp phần hình thành nhân cách tích cực trong họ, Trại giam Thanh Cẩm còn là cái nôi của nhiều mô hình giáo dục, cải tạo phạm nhân có hiệu quả thiết thực.
Nhắc đến Trại giam Thanh Cẩm, nhiều đơn vị trại giam trong Cụm thi đua số 3 – Cục C10, Bộ Công an vẫn luôn nhắc đến như một điểm sáng về tuyên truyền, giáo dục phạm nhân. Đặc biệt, với việc triển khai hiệu quả mô hình “5 không” - “Không có phạm nhân vi phạm nội quy trại giam liên quan đến ma túy”; “Không có phạm nhân vi phạm nội quy trại giam liên quan đến điện thoại di động”; “Không có phạm nhân phạm tội mới”; “Không có phạm nhân chết không rõ nguyên nhân”; “Không có phạm nhân trốn trại”, trại giam Thanh Cẩm nhiều năm được Cục C10 ghi nhận, tuyên dương, trở thành đơn vị mẫu cho nhiều trại giam khác đến học tập kinh nghiệm.
Thượng tá Đàm Minh Phong, Giám thị trại giam Thanh Cẩm phát động phong trào thi đua kỷ niệm 50 năm thực hiện Di chúc Bác Hồ trong toàn đơn vị
Để thực hiện tốt mô hình này, Thượng tá Đàm Minh Phong cho biết: Trại đã thực hiện nhiều chương trình tuyên truyền, học tập, cuộc thi tìm hiểu về pháp luật, đời sống xã hội; những cuộc thi làm báo tường, hội thi tuyên truyền phòng, chống ma túy, HIV trong phạm nhân…
Trong 5 năm trở lại đây, Trại đã tổ chức mở được 15 lớp học thời sự chính trị cho 42.816 phạm nhân; tổ chức 18 lớp học tập pháp luật nội quy cho 12.421 phạm nhân; tổ chức được 5 lớp học về phòng, chống ma túy, HIV cho 5.618 lượt phạm nhân; tổ chức 41 lớp học cho 1.246 lượt phạm nhân mới đến trại chấp hành án phạt tù; tổ chức 16 lớp học giáo dục công dân cho phạm nhân đang chấp hành án phạt tù cho 1.280 lượt phạm nhân… góp phần làm chuyển biến nhận thức trong mỗi phạm nhân.
Đáng chú ý, đời sống của phạm nhân ở Trại giam Thanh Cẩm luôn được quan tâm và nâng cao rõ rệt. Các phân trại đều có sân bóng chuyền, cầu lông; Trại có 2 đội văn nghệ phạm nhân ở 2 phân trại luôn tập luyện và biểu biễn thường xuyên cho phạm nhân xem.
Các chế độ, chính sách như ăn, mặc, ngủ nghỉ được đảm bảo đầy đủ theo quy định của Nhà nước, nhất là đối với những phạm nhân ốm đau, bệnh tật, phạm nhân không có gia đình thăm nuôi, con phạm nhân. Hàng năm Trại chi cho phạm nhân ăn thêm, thuốc men chữa bệnh, tiền thưởng cho phạm nhân từ 300 - 400 triệu đồng, quản giáo bồi dưỡng từ 100 - 200 triệu đồng. Trại đã ứng dụng phần mềm tin học vào việc tổ chức bán hàng căng tin phạm nhân và được thông tin liên lạc về gia đình, người thân bằng điện thoại.
Ở Trại giam Thanh Cẩm, Cuộc vận động “Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh” trong phạm nhân tiếp tục được triển khai sâu rộng. Trại giam duy trì phong trào phạm nhân viết thư với chủ đề “Gửi lời xin lỗi” và phong trào thi đua, tích cực học tập, thực hiện “Bốn không - Bốn xin - Bốn luôn” trong phạm nhân: “Bốn không” (không chây lười lao động; không tàng trữ vật cấm; không vi phạm nội quy; không bao che vi phạm), “Bốn xin” cho phạm nhân biết nói lời hay, ý đẹp (xin chào; xin lỗi; xin phép; xin cảm ơn), “Bốn luôn” (luôn mỉm cười; luôn nhẹ nhàng; luôn giúp đỡ; luôn thấu hiểu).
Cùng với đó, công tác tổ chức lao động sản xuất, hướng nghiệp dạy nghề cho phạm nhân được Đảng ủy, lãnh đạo đơn vị chú trọng, quan tâm phát triển, nhất là các ngành nghề đáp ứng yêu cầu của người tiêu dùng, như: Nghề mộc, gò hàn, khâu bóng, mi mắt, may... Trại đã tổ chức cho 1.800/2.070 phạm nhân lao động trong nhà xưởng, đạt hơn 80%.
Hàng năm, Trại đã phối hợp với Trường Cao đẳng nghề Thanh Hóa về đào tạo, dạy nghề và cấp chứng chỉ cho hàng trăm phạm nhân. Qua đó, đã góp phần tạo việc làm ổn định cuộc sống cho phạm nhân sau khi hết án tái hòa nhập cộng đồng, hạn chế tình trạng phạm nhân tái phạm. Cụ thể, đã tổ chức được 8 lớp xây dựng cho 450 phạm nhân; 5 lớp gò hàn cho 730 phạm nhân; 3 lớp học nghề mộc, trạm khắc cho 270 phạm nhân; 19 lớp may cho 1.730 phạm nhân; 9 lớp học thêu xuất khẩu cho 120 phạm nhân; 6 lớp đan hàng mây xuất khẩu cho 700 phạm nhân. Ngoài ra trại còn tổ chức dạy làm mi mắt, đan nón...
“Từ ngày thành lập đến nay, trại giam Thanh Cẩm đã trả về cho xã hội trên một nghìn người; giảm án cho hàng nghìn lượt phạm nhân có quá trình cải tạo tiến bộ, từ năm 2014 đến nay đặc xá cho hàng nghìn phạm nhân, tỷ lệ cải tạo khá tốt đạt 90 - 95%.” – Đó là những con số biết nói, phản ánh thực chất nhất công tác giáo dục cải tạo phạm nhân nơi đây.
Viết tiếp truyền thống 54 năm tuổi
Dù đảm nhận những nhiệm vụ khó khăn, nguy hiểm nhưng 54 năm qua, lực lượng CBCS trại giam Thanh Cẩm luôn phát huy truyền thống nhân ái, với tấm lòng bao dung, độ lượng, đã cảm hóa, hàng chục vạn người lầm lỗi hoàn lương trở về đời thường. Đồng thời, xây dựng nên mối quan hệ chặt chẽ với cấp ủy, chính quyền và đồng bào các dân tộc tại địa phương, tạo được tình cảm tốt đẹp, gắn bó quân dân ngày càng thắm thiết, tạo nên thế trận lòng dân và thế trận an ninh nhân dân vững chắc, tạo sức mạnh tổng hợp trong phong trào toàn dân tham gia bảo vệ an ninh Tổ quốc.
Phạm nhân đang lao động trong trại giam Thanh Cẩm
Ghi nhận đóng góp của nhiều thế hệ CBCS Trại giam Thanh Cẩm trong những năm qua, Đảng, Nhà nước, Chính phủ, Bộ Công an và Cục C10 đã tặng thưởng nhiều phần thưởng cao quý, tiêu biểu như: Đơn vị Quyết thắng; Đơn vị, văn hóa gương mẫu chấp hành Điều lệnh CAND (năm 2015, 2017); Cờ thi đua của Bộ Công an (năm 2016, 2018); nhiều giấy khen, bằng khen của Bộ Công an, Cục C10 và địa phương nơi đóng quân.
Tuy nhiên, Thượng tá Đàm Minh Phong, Giám thị Trại giam Thanh Cẩm nhận định: Tình hình tội phạm có những diễn biến phức tạp, các đối tượng đưa vào trại đa dạng về thành phần, phương thức, thủ đoạn chống đối ngày càng tinh vi, xảo quyệt. Vì vậy, công tác bảo đảm an ninh, an toàn cơ sở giam giữ, ngăn chặn phạm nhân vi phạm nội quy, tổ chức gây rối, chống phá, tấn công cán bộ, đòi yêu sách tại các cơ sở giam giữ là hết sức quan trọng.
Để góp phần đấu tranh ngăn chặn, làm thất bại mọi âm mưu của các thế lực thù địch và các loại tội phạm, giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, bên cạnh những mô hình hay, cách làm tốt, sáng tạo thì bản lĩnh và “cái tâm” của những người CBCS làm công tác giáo dục lại là yếu tố quan trọng hàng đầu.
Theo đó, lực lượng CBCS trại giam Thanh Cẩm cần phải tỏ rõ bản lĩnh chính trị kiên định, vững vàng, nhận thức sâu sắc về nhiệm vụ bảo vệ an ninh, trật tự trong tình hình mới. Tiếp tục phát huy truyền thống, không ngừng nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu. Nêu cao tinh thần cảnh giác, đoàn kết, sáng tạo, kiên trì, bền bỉ, chủ động khắc phục khó khăn gắn bó với nghề.
Khó khăn, thách thức còn nhiều, song với bề dày truyền thống 54 năm xây dựng và trưởng thành, với bản lĩnh, sự năng động, sáng tạo của đội ngũ CBCS, tin rằng lực lượng Cảnh sát quản lý trại giam Thanh Cẩm sẽ ngày càng phát triển, đáp ứng tốt hơn yêu cầu, nhiệm vụ được Đảng và Nhà nước giao, cũng như sự tin cậy, mong đợi của nhân dân.
Mai Thảo
