TĐKT - Thầy thuốc nhân dân. PGS.TS. Bác sĩ Trần Ngọc Lương, Giám đốc Bệnh viện Nội tiết Trung ương là người luôn nhiệt huyết trong công việc, có tâm, có tầm. Ông được nhận Kỷ lục Việt Nam qua các công trình nghiên cứu, là bác sĩ đi đầu trong nội soi tuyến giáp, tuyến vú tại Việt Nam và cả trên thế giới. Rất nhiều ca phẫu thuật rất khó nhưng vẫn thành công nhờ đôi bàn tay vàng của ông.

PGS. TS. Bác sĩ Trần Ngọc Lương

Nhắc đến PGS.TS. Bác sĩ Trần Ngọc Lương thường được nhắc đến với vai trò chuyên gia dầu ngành phẫu thuật nội soi điều trị một số bệnh lý tuyến giáp. Đây là phương pháp điều trị nhanh, an toàn và hiệu quả, được vinh danh một trong những thành tự lớn của ngành Y tế trong những năm qua. Bên cạnh đó, ông cũng là người đầu tiên phẫu thuật tuyến cận giáp tiên phát, sau suy thận tại Việt Nam. Cùng với đó, ông đứng ra tổ chức, điều hành, thực hiện được nhiều loại phẫu thuật khác nhau ở bệnh nhân đái tháo đường, một bệnh đang gia tăng nhanh chóng ở nước ta cũng như trên thế giới.

Được biết, từ kinh nghiệm áp dụng cho bệnh lý tuyến giáp, bác sĩ Lương tiếp tục thực hiện thành công 20 ca nội soi u xơ tuyến vú. Sau mổ, người bệnh hồi phục nhanh, ít đau và đặc biệt là đảm bảo tính thẩm mỹ.

Tính đột phá trong phương pháp mổ nội soi tuyến giáp của PGS. TS. BS Trần Ngọc Lương là sử dụng đường nách, ngực với những vết rạch nhỏ trên da. Các vết này kích thước từ 0,5 - 1cm, biến mất sau vài tháng và hoàn toàn có thể che đi bằng trang phục một cách dễ dàng. Phương pháp này vừa đơn giản, nhanh lại an toàn, hiệu quả và rất tiết kiệm chi phí. Đơn giản vì chỉ cần sử dụng dụng cụ mổ nội soi ổ bụng thông thường, không cần dụng cụ chuyên biệt. Dụng cụ này hiện có ở tất cả các bệnh viện đa khoa cấp tỉnh, thành phố. Tiết kiệm chi phí vì một ca cắt thùy tuyến giáp tại Hàn Quốc hoặc Singapore có chi phí khoảng 8000 - 10000 USD thì tại Bệnh viện Nội tiết Trung ương chỉ mất 30 phút với 300 - 400 USD.

Phương pháp này có thể áp dụng cho tất cả các bệnh lý khác nhau của tuyến giáp như: Bướu nhân, basedow, ung thư tuyến giáp; sự ưu việt của nó là có thể mổ được những bướu lớn mà không cần phải cắt bất cứ cơ cổ trước nào. Không chỉ mang ý nghĩa khoa học, kỹ thuật mổ nội soi tuyến giáp mang lại hiệu quả kinh tế xã hội cao, thể hiện trong việc mở ra một hướng đi mới trong việc điều trị các bệnh lý tuyến giáp.

Từ năm 2016 đến nay, PGS. TS. BS Trần Ngọc Lương và cộng sự đã thực hiện 5.381 ca phẫu thuật nội soi tuyến giáp. Với hơn 30 năm cống hiến cho nền y học nước nhà, PGS.TS.BS Trần Ngọc Lương đã giảng dạy, đào tạo và chuyển giao kỹ thuật phẫu thuật nội soi tuyến giáp cho nhiều thế hệ bác sĩ trong nước và thế giới. Tính đến hết năm 2018, đã có 327 giáo sư, bác sĩ của gần 20 nước trong khu vực và trên thế giới như: Australia, Bồ Đào Nha, Singapore, Malaisia, Indonesia, Philippin, Thailand, Pakistan, Úc, Ấn Độ, Ả rập – Xê út... tới Bệnh viện Nội tiết Trung ương để học tập phương pháp này.

Phương pháp phẫu thuật nội soi tuyến giáp cũng được chuyển giao đến các bệnh viện trong và ngoài nước thông qua các hoạt động: Mổ trình diễn, báo cáo tại các hội thảo, hội nghị khoa học, nhận được sự tán thưởng sâu sắc.

Ngoài phẫu thuật đối với tuyến giáp, các kỹ thuật mổ khác cũng liên tục được PGS. TS. BS Trần Ngọc Lương nghiên cứu và cải tiến như: Phẫu thuật đốt hạch giao cảm để chữa chứng ra mồ hôi tay với thời gian mổ nhanh chỉ 3 - 4 phút, gây mê bằng ống nội khí quản 1 nòng, tiết kiệm tiền cho bệnh nhân. Các loại phẫu thuật tuyến nội tiết khác như u nội tiết tuyến tụy, u tuyến thượng thận... hay gần đây nhất phải kể đến kỹ thuật nội soi u xơ tuyến vú cũng được bác sĩ Lương triển khai thành công tại bệnh viện.

Là người tâm huyết với ngành, với nghề trong suy nghĩ của PGS. TS. BS Trần Ngọc Lương, Giám đốc Bệnh viện Nội tiết Trung ương khi phẫu thuật cho người bệnh đều mang trong mình một suy nghĩ thường trực đó là không những điều trị khỏi bệnh mà phải giữ nguyên vẻ đẹp cho người bệnh đặc biệt với phụ nữ trẻ hết sức cần thiết. Bởi ông biết, đa số những bệnh nhân bướu cổ là những bệnh nhân nữ và trẻ. Ông luôn mong muốn bệnh nhân không phải tự ti, không phải lo nghĩ gì về vết sẹo. Vì chính những vết sẹo mà bệnh nhân lo ngại nên đôi khi để bệnh tiến triển quá giai đoạn thì mổ mở cũng hết sức khó khăn.

Không dừng ở sự đột phá là sử dụng đường nách, bác sĩ Lương vẫn tiếp tục có những sáng tạo mới trong cách làm, cải tiến dụng cụ phẫu thuật, tìm phương án ngày một tối ưu cho bệnh nhân. Mỗi ca mổ là cơ hội và cũng là thách thức để ông và đồng nghiệp nỗ lực, hoàn thiện kỹ thuật theo hướng đảm bảo an toàn hơn, điều trị hiệu quả hơn cho người bệnh. Ưu điểm lớn nhất của phẫu thuật nội soi tuyến giáp là không để lại sẹo ở cổ, có thể thứ 6 mổ và thứ 2 đi làm bình thường. Như ở 1 số nước, ca phẫu thuật cắt thùy tuyến giáp nội soi bằng robot mất 2 tiếng, nhưng với ông chỉ mất 20 phút đến nửa tiếng.

PGS. TS Trần Ngọc Lương (giữa) nhận bằng Chứng nhận kỷ lục Việt Nam.

Bác sĩ Trần Ngọc Lương nhớ lại: “Đối với những ca đầu tiên, áp lực rất lớn bởi vì mình là người đầu tiên thử nghiệm kỹ thuật này ở Việt Nam và trên thế giới cũng ít người làm kỹ thuật này. Mình có làm được hay không, có đảm bảo được an toàn cho bệnh nhân hay không? Nhưng cũng rất may, qua 3 - 4 tiếng thực hiện thì ca phẫu thuật cũng thành công. Mặc dù thời gian hơi lâu so với bây giờ chỉ khoảng 20 -30 phút nhưng ca đầu tiên đã đảm bảo được an toàn”.

Mặc dù là “cha đẻ” của kỹ thuật mổ nội soi tuyến giáp, nhưng Phó Giáo sư, Tiến sĩ Trần Ngọc Lương vẫn khiêm tốn cho rằng đây là công trình tập thể. Không dừng lại ở thành công này, ông vẫn tiếp tục say mê nghiên cứu để ngày càng hoàn thiện hơn kỹ thuật mổ nội soi tuyến giáp theo hướng đảm bảo an toàn hơn nữa cũng như giảm bớt đau đớn cho bệnh nhân, nhất là những người mắc bệnh ở giai đoạn muộn.

Ngoài công tác chuyên môn, Thầy thuốc nhân dân, PGS.TS. Bác sĩ Trần Ngọc Lương Giám đốc Bệnh viện Nội tiết Trung ương còn có nhiều đóng góp quan trọng trong công tác xây dựng, quản lý, phát triển Bệnh viện xứng đáng là đơn vị đầu ngành trong cả nước về chuyên ngành nội tiết, được tập thể tín nhiệm, suy tôn.

Mặc dù bận rộn với công tác chuyên môn, lãnh đạo bệnh viện nhưng ông vẫn miệt mài nghiên cứu các đề tài, trong đó có các đề tài như: "Nghiên cứu ứng dụng phẫu thuật nội soi điều trị một số bệnh lý ở tuyến giáp" của ông đã đạt loại xuất sắc cấp Nhà nước, đạt giải Nhất giải thưởng Nhân tài đất Việt 2014. Đây là một kỹ thuật khó, vào thời điểm đó mới chỉ có rất ít tác giả trên thế giới làm được với những kỹ thuật khác nhau và cũng còn nhiều hạn chế nhưng ông đã có bước tiến vượt bậc. Đây cũng là đề tài đạt loại xuất sắc thuộc chương trình KC10-15 của Bộ Khoa học Công nghệ và là phương pháp được vinh danh một trong những thành tựu lớn của ngành y tế.

Với những nỗ lực không ngừng nghỉ, Thầy thuốc nhân dân, PSG.TS. Bác sĩ Trần Ngọc Lương đã được tặng thưởng nhiều danh hiệu cao quý: Chiến sĩ thi đua cấp Bộ, Chiến sĩ thi đua toàn quốc; nhiều năm liền được Bộ trưởng Bộ Y tế tặng Bằng khen; Bằng Lao động sáng tạo của Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam; Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ; Huân chương Lao động hạng Ba; Giải nhất giải thưởng nhân tài đất Việt 2014; Kỷ lục Guiness Việt Nam năm  2019; danh hiệu Thầy thuốc Nhân dân năm 2017.

Hồng Thiết