TĐKT - Suốt 16 năm đương đầu với cuộc chiến tranh ngăn chặn vô cùng ác liệt với hy sinh gian khổ không sao kể xiết, Bộ đội Trường Sơn đã trở thành “Một lực lượng gang thép, một tập thể anh hùng, hoàn thành trọn vẹn và đặc biệt xuất sắc sứ mệnh mà Đảng và nhân dân đã giao phó; thực hiện thắng lợi nhiệm vụ chi viện chiến lược cho chiến trường miền Nam - một nhân tố quyết định để đưa sức mạnh cả nước vào cuộc chiến đấu chống đế quốc Mỹ xâm lược đi đến thắng lợi hoàn toàn”.

Công cuộc mở đường, chiến đấu, chi viện chiến lược của Đoàn 559 - Bộ đội Trường Sơn - Đường Hồ Chí Minh là một kỳ tích của dân tộc Việt Nam trong thế kỷ XX; một điểm sáng, một dấu son chói lọi trong lịch sử chống ngoại xâm của dân tộc ta trong thời đại Hồ Chí Minh.

Thời gian sẽ lùi sâu về quá khứ nhưng huyền thoại về đường Hồ Chí Minh trong kháng chiến chống Mỹ cứu nước vẫn mãi mãi ngời sáng trong trang sử oanh liệt của dân tộc ta như một thiên anh hùng ca bất tử, tô thắm truyền thống đánh giặc, giữ nước của Quân đội nhân dân Việt Nam anh hùng, của dân tộc Việt Nam anh hùng; tiếp thêm sức mạnh cho mọi thế hệ trong bảo vệ và xây dựng Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa nói chung và quá trình xây dựng, trưởng thành của Binh đoàn 12 - Tổng công ty Xây dựng Trường Sơn nói riêng.

Đại tướng Tổng Tư lệnh Võ Nguyên Giáp thăm Bộ đội Trường Sơn (ảnh tư liệu)

Sau khi đất nước thống nhất, tháng 7 năm 1975, Quân ủy Trung ương giao nhiệm vụ cho Bộ đội Trường Sơn chuyển sang làm kinh tế. Đầu năm 1976, Bộ Quốc phòng quyết định thống nhất Bộ đội Trường Sơn và Bộ Tư lệnh Công binh thành Bộ Tư lệnh Công trình. Đến tháng 3 năm 1976, Bộ Quốc phòng quyết định thành lập Tổng cục Xây dựng kinh tế thay cho Bộ Tư lệnh công trình.

Tháng 10 năm 1977, Binh đoàn 12 được thành lập trên cơ sở lực lượng chủ yếu của Đoàn 559 chuyên làm cầu đường trong chiến tranh và được kế thừa truyền thống Bộ đội Trường Sơn anh hùng. Nhiệm vụ chủ yếu là xây dựng cơ bản công trình cầu đường, xây dựng các công trình thủy điện, thủy lợi trên các vùng chiến lược quan trọng của đất nước, nhằm phát triển kinh tế - xã hội, hàn gắn vết thương chiến tranh.

Phát huy truyền thống Bộ đội Trường Sơn anh hùng trong kháng chiến chống Mỹ, bước vào mặt trận mới xây dựng kinh tế đất nước kết hợp với quốc phòng, với tinh thần cách mạng tiến công, cán bộ, chiến sĩ, công nhân viên quốc phòng Binh đoàn 12 lại có mặt ở những nơi khó khăn gian khổ, vùng sâu vùng xa, trải dài trên địa bàn 21 tỉnh, thành trong nước và 5 tỉnh của nước bạn Lào.

Những năm đầu, nhiệm vụ chủ yếu của Binh đoàn là xây dựng cơ bản Đường Hồ Chí Minh dọc theo Đông Trường Sơn với tổng chiều dài 1.920km, góp phần quy hoạch lại dân cư, phát triển kinh tế các địa phương dọc theo dãy Trường Sơn và Tây Nguyên.

Năm 1978, trước yêu cầu phòng thủ đất nước ở phía Bắc, Binh đoàn tổ chức lực lượng xây dựng Quốc lộ 279, đường vành đai chiến lược nối thông các tỉnh biên giới phía Bắc từ Qảng Ninh đến Lai Châu dài hơn 1.000km, góp phần đảm bảo cơ động lực lượng phương tiện làm nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc.

Cùng với nhiệm vụ trên, Binh đoàn tham gia xây dựng hàng trăm công trình trọng điểm của Nhà nước như: Xây dựng 6 tuyến đường sắt; xây dựng Nhà máy thủy điện Hòa Bình, thủy điện Đray Hling, mỏ Apatít (Lào Cai), thiếc Quỳ Hợp, khai thác than (Quảng Ninh), trồng cà phê (Tây Nguyên)….

Vốn đã gắn bó với nhân dân Lào từ nhiều năm trong chiến tranh chống đế quốc Mỹ, sau khi ngừng tiếng súng, thực hiện Hiệp định được ký kết giữa hai nước, một số đơn vị của Binh đoàn tham gia xây dựng cơ bản 9 tuyến đường giao thông của Lào với tổng chiều dài hơn 260km; xây dựng một số công trình kinh tế, văn hóa, trụ sở làm việc của các cấp chính quyền; huy động hàng ngàn chuyến xe vận chuyển giúp bạn hàng ngàn tấn lương thực; phối hợp với địa phương đảm bảo an ninh trật tự trên địa bàn các tỉnh Trung và Hạ Lào, góp phần hoàn thành nhiệm vụ quốc tế cao cả của Đảng và Nhà nước ta.

Đầu năm 1989, thực hiện sự chuyển đổi cơ chế quản lý kinh tế của cả nước, theo quyết định của Nhà nước và Bộ Quốc phòng, Tổng Công ty xây dựng Trường Sơn được thành lập trên cơ sở tổ chức biên chế các lực lượng của Binh đoàn 12; là doanh nghiệp kinh tế - quốc phòng, tự hạch toán, tự trang trải. Từ đây đơn vị có 2 phiên hiệu: Binh đoàn 12 và Tổng Công ty xây dựng Trường Sơn (Binh đoàn 12 sử dụng trong thực hiện nhiệm vụ quân sự, quốc phòng; Tổng Công ty xây dựng Trường Sơn sử dụng trong giao dịch kinh tế).

Đây là thời kỳ Binh đoàn đứng trước những khó khăn, thử thách mới trong sự cạnh tranh quyết liệt của cơ chế thị trường. Đơn vị không còn được bao cấp như trước đây, phải chuyển đổi hoàn toàn cơ chế hoạt động, thực sự bước vào hạch toán độc lập; tự lo việc làm thông qua phương thức đấu thầu là chủ yếu và tự đảm bảo đời sống cho hàng ngàn cán bộ, chiến sĩ, công nhân viên; nộp ngân sách Nhà nước theo quy định, bảo đảm cân đối, có lãi để tái sản xuất mở rộng. Trong khi đó thiết bị phần lớn đã cũ, không đồng bộ, cùng với những hạn chế về chuyên môn kỹ thuật và quản lý kinh tế của đội ngũ cán bộ trước đòi hỏi của cơ chế mới…

Song, kế thừa và phát huy truyền thống vẻ vang của Bộ đội Trường Sơn anh hùng, với đội ngũ cán bộ lãnh đạo, chỉ huy, cán bộ kỹ thuật có kinh nghiệm thực tiễn và bản lĩnh chính trị vững vàng đã giúp cho Binh đoàn từng bước vượt qua được giai đoạn ban đầu đầy khó khăn thử thách của thời kỳ chuyển sang nền kinh tế thị trường, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ Đảng và Nhà nước giao.

Qua 30 năm xây dựng kinh tế - quốc phòng (tự hạch toán); giá trị sản xuất không ngừng tăng trưởng (bình quân 15%/năm); sản xuất, kinh doanh đúng hướng, đúng Pháp luật Nhà nước và quy định của Bộ Quốc phòng, quy mô sản xuất được mở rộng; thực hiện đầy đủ nghĩa vụ nộp ngân sách với Nhà nước, thu nhập bình quân người lao động bằng 1,4 - 1,6 lương quốc phòng; vốn được bảo toàn và phát triển, giữ gìn và tăng cường tiềm lực quốc phòng.

Binh đoàn ngày càng vươn lên và khẳng định đứng vững trong cơ chế thị trường, khẳng định vị thế, uy tín của mình trong lĩnh vực xây dựng cơ bản, đã tạo được những dấu ấn quan trọng trong sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước với những công trình tiêu biểu như: Thủy điện Hòa Bình, Thuỷ điện Sơn La, Lai Châu; Thuỷ điện Buôn Kốp, Buôn TuaSrah, Srêpốk3; thủy điện Thác Mơ mở rộng, đường dây 500kv; thủy lợi Hồ Tả Trạch (Thừa Thiên Huế); đường cao tốc Nội Bài - Bắc Ninh, Hà Nội - Thái Nguyên, Cầu Giẽ - Ninh Bình, TP Hồ Chí Minh - Trung Lương, TP Hồ Chí Minh - Long Thành - Dầu Giây, Đà Nẵng - Quảng Ngãi; Quốc lộ 1A đoạn Vinh - Đông Hà, Đông Hà - Quảng Ngãi; đường Hồ Chí Minh công nghiệp hóa, đường Tuần tra biên giới; cầu và đường dẫn cầu Bãi Cháy - Quảng Ninh, hầm đường bộ Hải Vân, quốc lộ 78 (Campuchia); Sân bay Vinh, Sân bay Buôn Ma Thuột, sân bay Savannakhet (Lào); xây dựng Luồng cho tàu biển có trọng tải lớn vào Sông Hậu; kè biển khu Quân cảng Cam Ranh, Cảng hành khách Quốc tế Phú Quốc; Dự án Khu công nghệ cao Hòa Lạc và các dự án giao thông trọng điểm của Thành phố Hà Nội…

Các công trình Binh đoàn tham gia xây dựng đã góp phần quan trọng vào phát triển kinh tế - xã hội, củng cố quốc phòng - an ninh. Vị thế và uy tín của Binh đoàn 12 - Tổng công ty xây dựng Trường Sơn ngày càng được nâng cao, giành được sự tín nhiệm của nhiều đối tác trong nước và doanh nghiệp nước ngoài hoạt động tại Việt Nam.

Cùng với nhiệm vụ sản xuất, kinh doanh, Binh đoàn luôn thực hiện tốt nhiệm vụ quân sự - quốc phòng, xây dựng các lữ đoàn dự bị động viên, thực hiện tốt nhiệm vụ của Binh đoàn công binh dự bị chiến lược của Bộ, sẵn sàng nhận nhiệm vụ trong mọi tình huống.

Với thành tích xây dựng kinh tế - quốc phòng từ 1989 đến nay, Binh đoàn 12 - Tổng Công ty xây dựng Trường Sơn và nhiều tập thể, cá nhân thuộc Binh đoàn được Đảng, Nhà nước, Quân đội tặng nhiều phần thưởng, danh hiệu cao quý.  

Chặng đường 42 năm (1977- 2019), Binh đoàn 12 cùng với toàn Đảng, toàn dân và toàn quân thực hiện nhiệm vụ hàn gắn vết thương 30 năm chiến tranh do kẻ thù gây nên, đồng thời phải tiến hành chiến tranh bảo vệ biên giới Tây Nam, chiến tranh bảo vệ biên giới phía Bắc và xây dựng đất nước theo con đường xã hội chủ nghĩa.

Phát huy truyền thống Đoàn 559 - Bộ đội Trường Sơn - Đường Hồ Chí Minh anh hùng, bất khuất trong sự nghiệp kháng chiến chống Mỹ, cứu nước (1954-1975), với tinh thần của người quân nhân cách mạng trong thời kỳ đổi mới và phát triển đất nước theo định hướng xã hội chủ nghĩa, cán bộ, chiến sĩ, công nhân viên, người lao động Binh đoàn 12- Tổng công ty xây dựng Trường Sơn luôn mang hết tinh thần, nghị lực vượt qua bao khó khăn thử thách, khẳng định sự tồn tại và phát triển vững vàng của Binh đoàn.

Bởi vậy, qua 42 năm thực hiện nhiệm vụ xây dựng kinh tế kết hợp với quốc phòng, đơn vị đã giành được nhiều thành tựu trên mọi phương diện, cả về nhiệm vụ quân sự quốc phòng, xây dựng kinh tế và làm nhiệm vụ quốc tế.

Với tinh thần đoàn kết, bản lĩnh của người quân nhân trong Quân đội nhân dân Việt Nam “Hy sinh không lùi bước, gian khổ không sờn lòng”, các thế hệ cán bộ, chiến sĩ, công nhân viên, người lao động Binh đoàn 12 -Tổng Công ty xây dựng Trường Sơn luôn phấn đấu hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ mà Đảng, Nhà nước và Quân đội giao phó, góp phần quan trọng vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc của nhân dân ta.

Phát huy truyền thống Đoàn 559 - Bộ đội Trường Sơn- Đường Hồ Chí Minh anh hùng, bất khuất, huyền thoại, trong kháng chiến chống Mỹ, cứu nước (1954 - 1975) và kết quả, kinh nghiệm trong xây dựng kinh tế kết hợp với quốc phòng (1976-2019), Binh đoàn 12 -Tổng Công ty xây dựng Trường Sơn tiếp tục đổi mới, không ngừng nâng cao hiệu quả hoạt động, giữ vững vai trò là doanh nghiệp mạnh của quân đội, góp phần tham gia phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao sức mạnh quốc phòng, bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa trong tình hình mới.

Để thực hiện chủ trương trên, cán bộ, chiến sĩ, công nhân, viên chức, lao động quốc phòng Binh đoàn 12 - Tổng Công ty xây dựng Trường Sơn tiếp tục phát huy truyền thống Bộ đội Trường Sơn - đường Hồ Chí Minh anh hùng, phấn đấu hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ trong giai đoạn mới, trong đó tập trung vào những nội dung, biện pháp chủ yếu sau:

  Một là: Tiếp tục quán triệt nhận thức sâu sắc chủ trương, đường lối của Đảng về nhiệm vụ sản xuất, xây dựng kinh tế của Quân đội; nhiệm vụ xây dựng kinh tế kết hợp với quốc phòng của Tổng công ty; sản xuất kinh doanh có hiệu quả là nhiệm vụ hàng đầu, xây dựng Đảng là then chốt; gắn hiệu quả kinh tế với hiệu quả chính trị - xã hội; thực hiện đầy đủ nghĩa vụ nộp ngân sách Nhà nước và không ngừng nâng cao thu nhập, đời sống người lao động.

Hai là: Kiên trì định hướng lấy xây dựng cơ bản là chủ yếu, thực hiện đa dạng hoá sản phẩm, ngành nghề và công trình xây dựng, trong đó xây dựng công trình giao thông vận tải (cầu, đường, sân bay, bến cảng, thủy điện, thủy lợi) là trọng tâm, mở rộng và nâng cao năng lực xây lắp các công trình dân dụng và công nghiệp, xây dựng nhà cao tầng, cơ sở hạ tầng khu công nghiệp, nhà máy lớn...

Ba là: Xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện; thực hiện tốt công tác chính sách xã hội; chính sách Quân đội và hậu phương quân đội, phong trào đền ơn đáp nghĩa; tích cực tham gia phong trào xóa đói, giảm nghèo, xây dựng cơ sở chính trị, phát triển kinh tế - xã hội, củng cố quốc phòng - an ninh trên địa bàn đóng quân.

Bốn là: Thực hiện tốt sự chỉ đạo của Chính phủ, của Quân ủy Trung ương - Bộ Quốc phòng về cơ cấu lại, đổi mới cổ phần hóa doanh nghiệp Nhà nước; tăng cường quản trị doanh nghiệp; đầu tư xây dựng lực lượng, đổi mới thiết bị và công nghệ hiện đại; đẩy mạnh liên doanh, liên kết với các doanh nghiệp trong và ngoài nước tạo sức mạnh cạnh tranh, xây dựng Tổng Công ty xây dựng Trường Sơn trở thành doanh nghiệp kinh tế quốc phòng mạnh của Quân đội, đủ sức cạnh tranh, đứng vững trong cơ chế thị trường và đáp ứng yêu cầu hội nhập kinh tế quốc tế.

60 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành, các thế hệ cán bộ, chiến sĩ, quân nhân chuyên nghiệp, công nhân, viên chức, lao động quốc phòng Đoàn 559 - Bộ đội Trường sơn - Binh đoàn 12 - Tổng Công ty xây dựng Trường sơn luôn phát huy bản chất tốt đẹp, truyền thống vẻ vang của Quân đội nhân dân Việt Nam Anh hùng, trung thành với Đảng, với Tổ Quốc và nhân dân; đoàn kết, mưu trí, kiên cường, dũng cảm trong chiến đấu; tích cực, chủ động, sáng tạo trong lao động sản xuất và công tác, hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ; góp phần cùng toàn Đảng, toàn dân, toàn quân giành thắng lợi trọn vẹn trong sự nghiệp giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước; xây dựng chủ nghĩa xã hội và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.

Đại tá Vũ Phúc Hậu

(Phó Tư lệnh - Bí thư Đảng ủy Binh đoàn 12)