TĐKT - Với mong muốn khôi phục và phát triển cây dược liệu bản địa, tạo ra những sản phẩm thiên nhiên chất lượng, uy tín, thay thế các sản phẩm hóa chất độc hại, cô gái trẻ người dân tộc Nùng Vi Thùy Dương đã mạnh dạn thành lập hợp tác xã sản xuất, chế biến, chưng cất tinh dầu và dược liệu Hương Ngàn tại huyện Bạch Thông, tỉnh Bắc Kạn. Dương đang cùng bà con đưa mô hình kinh doanh của mình nhân rộng, giúp giải quyết vấn đề lao động cho các địa phương vùng núi, đặc biệt hỗ trợ chị em phụ nữ dân tộc ít người tự chủ kinh tế, nâng cao vị thế của mình.
Vi Thùy Dương (bên phải) chủ động giới thiệu sản phẩm, tìm kiếm đối tác để mở rộng thị trường
Vốn là một giáo viên dạy giỏi nhiều năm, những ngày đầu khởi nghiệp, Dương bị mọi người xem là “gàn dở” vì dám bỏ ngang nghề giáo để bước chân vào con đường kinh doanh đầy gian nan, thử thách. Hợp tác xã đầu tiên do Dương đứng ra kêu gọi thành lập kinh doanh mảng du lịch và hoa nghệ thuật bị thất bại do thiếu vốn và kinh nghiệm sản xuất, kinh doanh. Nhưng không vì thế mà cô từ bỏ ước mơ, hoài bão của mình.
Một lần đi tham quan tại tỉnh Hòa Bình, Dương nhận thấy cây sả được người dân chú trọng trồng và chế biến thành tinh dầu mang lại lợi nhuận cao, trong khi quê hương Nguyên Phúc cũng có những điều kiện tự nhiên và nguồn lao động phù hợp để phát triển vùng nguyên liệu này. Mong muốn đưa cây sả và các cây dược liệu bản địa trở thành cây xóa đói, giảm nghèo cho bà con, năm 2018, Dương quyết định thành lập mới Hợp tác xã Hương Ngàn với các thành viên đều là chị em phụ nữ người dân tộc thiểu số để sản xuất và kinh doanh tinh dầu. Cô cùng các thành viên tiến hành trồng nguyên liệu và học chưng cất tinh dầu, thử nghiệm sản xuất, đầu tư nhà xưởng, mua sắm dây chuyền chưng cất, đồng thời tìm đầu ra cho sản phẩm.
“Hương ngàn là hương của núi rừng. Khi mọi người đang lạm dụng các hương liệu công nghiệp, nhân tạo trong sản xuất, chế biến cho nhanh gọn, tiện lợi… thì chúng tôi lại quay về với tự nhiên, với rừng, với núi, với cả kho dược liệu quý giá, an lành. Bước chậm một chút, cảm sâu một chút, yêu thương nhiều hơn, chúng tôi thấy như được cây cỏ, núi rừng ôm ấp, che chở. Chúng tôi muốn bảo tồn các tài sản thiên nhiên đó.” - Dương chia sẻ.
Nói về hướng đi của Hương Ngàn, nữ giám đốc trẻ đầy kiên định: “HTX Hương Ngàn ra đời từ tâm huyết với bà con vùng núi và cảm hứng mãnh liệt về cây thảo dược bản địa. Chúng tôi hiểu rằng phải bước đi từng bước rất nhỏ nhưng chắc chắn trong nền kinh tế thị trường cạnh tranh khốc liệt. Xuất phát điểm cao hay thấp không quan trọng. Đi nhanh hay chậm không quan trọng. Trước hay sau không quan trọng. Đầu tiên hay không không quan trọng. Quan trọng là bước đi như thế nào và mang lại giá trị cốt lõi thực cho những người xung quanh. Chúng tôi tin rằng: Chất lượng, sản phẩm chính là giá trị cốt lõi của HTX Hương Ngàn.”
Sau khoảng gần nửa năm chính thức đi vào hoạt động, HTX đã xuất ra thị trường các sản phẩm tinh dầu đầu tiên: Sả, quýt, bưởi, gừng, nghệ… được người tiêu dùng đón nhận. Giá bán lẻ là 1.200.000 đồng/lít tinh dầu sả và 2.500.000 đồng/lít tinh dầu bưởi. Để thuận tiện cho người sử dụng, HTX đóng sản phẩm thành dạng lọ 10ml, 15ml, 50ml… và dạng treo xe ô tô. Bên cạnh tinh dầu, sản phẩm Hydrosol (tinh dầu bão hòa) của sả với nhiều công dụng để lau sàn nhà, xịt đuổi muỗi, pha nước tắm, xông hơi… được thị trường ưa chuộng.
Nhằm mở rộng thị trường, ổn định đầu ra cho sản phẩm, HTX thường xuyên tham gia các hội chợ thương mại, hội chợ kết nối và các chương trình khởi nghiệp trên toàn quốc. Hiện, các sản phẩm tinh dầu của HTX Hương Ngàn được phân phối chủ yếu tại thị trường bán lẻ trong và ngoài tỉnh như: Hà Nội, Lạng Sơn, Sơn La, Thái Nguyên… Sản phẩm có truy suất nguồn gốc rõ ràng, mã vạch công bố tiêu chuẩn và đã được OCOP tỉnh Bắc Kạn đánh giá đạt tiêu chuẩn 3 sao.
HTX tích cực tham gia giới thiệu sản phẩm tại các hội chợ triển lãm
Các sản phẩm tinh dầu của HTX làm ra đến đâu, tiêu thụ hết đến đấy, đa phần làm không đủ đơn đặt hàng vì nguồn nguyên liệu còn ít. Do đó, HTX đang tiếp tục tập trung phát triển vùng nguyên liệu. Trong đó, HTX đã tự phát triển được 1,5 ha diện tích sả, ngoài ra ký hợp đồng phát triển vùng nguyên liệu sả với người dân một số nơi tại thành phố Bắc Kạn, phường Xuất Hóa và huyện Ba Bể, diện tích 7 ha. HTX cũng đang tiến hành mở rộng khu sản xuất lên thêm 250 m2 trên cơ sở 100 m2 diện tích ban đầu và hướng tới đầu tư nâng cấp dây chuyền sản xuất.
Theo đuổi triết lý kinh doanh “Hương tỏa từ Tâm”, các thành viên của HTX Hương Ngàn tin rằng con đường đến với thảo mộc đại ngàn là con đường đúng đắn, đem lại nhiều giá trị cho cộng đồng. Tinh dầu và thảo dược của Hương Ngàn 100% có nguồn gốc từ thiên nhiên, không hóa chất. Sản phẩm của Hương Ngàn được quản lý chặt chẽ từ đầu vào nguyên liệu cho đến vận chuyển, sản xuất, kiểm định và đóng gói.
Vi Thùy Dương cho biết: Mục tiêu bền vững xuyên suốt của Hương Ngàn là xây dựng và phát triển vùng nguyên liệu đạt chuẩn hữu cơ phục vụ sản xuất; áp dụng công nghệ hiện đại của thế giới trong chế biến dược liệu; tiếp tục nghiên cứu và mở rộng các sản phẩm từ tinh dầu và thảo mộc thiên nhiên như ngâm chân, thảo dược tắm...; mở thêm xưởng đan đồ thủ công mĩ nghệ cho chị em phụ nữ thiệt thòi, người dân tộc thiểu số.
“Không có việc gì khó, chỉ sợ… mình không làm” câu nói vui cùng với nụ cười sảng khoái của Vi Thùy Dương toát lên rõ ý chí, tinh thần lạc quan của cô gái trẻ trên con đường khởi nghiệp.
Phương Thanh
