TĐKT - Nhằm giảm thiểu mất cân bằng giới tính khi sinh, nhiều mô hình, đề án thiết thực đã được ngành dân số tỉnh Vĩnh Long tập trung triển khai, đặc biệt là Đề án “Can thiệp giảm thiểu mất cân bằng giới tính khi sinh”. Nhờ vậy, tỷ lệ mất cân bằng giới tính trên địa bàn tỉnh đã có kết quả khả quan.

Khi bắt tay vào triển khai đề án, một trong những nhiệm vụ quan trọng tỉnh đề ra chính là nâng cao hiệu quả các hoạt động truyền thông, vận động, giáo dục về can thiệp giảm thiểu mất cân bằng giới tính khi sinh, về giới, bình đẳng giới. Tỉnh đã lồng ghép tuyên truyền những nội dung này trong các buổi sinh hoạt, trong hoạt động văn hóa, văn nghệ; tổ chức nói chuyện chuyên đề, sinh hoạt nhóm hoặc tư vấn trực tiếp.

Nội dung này cũng được các trường THPT, cao đẳng, đại học… lồng ghép trong chương trình giảng dạy. Đồng thời, tổ chức các hoạt động ngoại khóa có nội dung tuyên truyền về bình đẳng giới, hậu quả mất cân bằng giới tính khi sinh...

Nguyên nhân sâu xa của tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh là tâm lý thích con trai

Riêng ngành y tế tỉnh chỉ đạo các đơn vị y tế trực thuộc phối hợp với các cơ quan thông tin đại chúng truyền thông về thực trạng, nguyên nhân và hệ lụy của tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh; các quy định của pháp luật nghiêm cấm lựa chọn giới tính thai nhi. Các hình thức tuyên truyền phù hợp với từng vùng, từng nhóm đối tượng. Qua đó, nâng cao nhận thức cho nhân dân, nhất là các cặp vợ chồng sinh con một bề là gái; nam, nữ thanh niên đến tuổi kết hôn.

Bên cạnh đó, tỉnh cũng phổ biến rộng các quy định của pháp luật về nghiêm cấm lựa chọn giới tính thai nhi cho đội ngũ cán bộ y tế cung cấp các dịch vụ có liên quan đến khả năng lựa chọn giới tính thai nhi. Đồng thời, tăng cường kiểm tra, thanh tra việc thực hiện các quy định của pháp luật nghiêm cấm hành vi lựa chọn và loại bỏ thai nhi vì lý do giới tính tại các cơ sở y tế cung cấp dịch vụ; kiên quyết xử lý các cơ sở y tế thực hiện nạo phá thai liên quan đến phân biệt giới tính và dịch vụ siêu âm chẩn đoán giới tính thai nhi, các cơ sở in, bán ấn phẩm về lựa chọn giới tính thai nhi...

Tỉnh cũng chỉ đạo cấp ủy, chính quyền các xã, phường đưa nội dung nghiêm cấm mọi hình thức lựa chọn giới tính thai nhi vào quy ước, hương ước để thực hiện... Đồng thời, duy trì sinh hoạt thường xuyên 88 câu lạc bộ tiền hôn nhân tại 22 xã của 8 huyện, thị, thành để tuyên truyền, tư vấn về sức khỏe hôn nhân nhằm nâng cao kỹ năng ứng xử và giúp thanh thiếu niên có cơ hội tiếp cận các dịch vụ chăm sóc sức khỏe sinh sản, kế hoạch hóa gia đình.

Cùng với đó, tỉnh cũng triển khai thực hiện mô hình điểm “Hỗ trợ phụ nữ và trẻ em gái”. Tổ chức hội thảo về mất cân bằng giới tính khi sinh, phân tích rõ những hệ lụy của vấn đề này đối với gia đình, xã hội. Thành lập câu lạc bộ “Bạn gái tiêu biểu” ở trường học. Qua đó, từng bước thay đổi những định kiến về giới, góp phần phòng chống bạo lực với phụ nữ và trẻ em gái...

Nhờ thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp can thiệp giảm thiểu mất cân bằng giới tính khi sinh nên tình trạng mất cân bằng giới tính trên địa bàn tỉnh giảm. Nếu như năm 2016, tỷ lệ giới tính trên địa bàn tỉnh là 112 bé trai/100 bé gái đến nay, tỷ lệ này còn 109,6 bé trai/100 bé gái, giảm 5,2% so cùng kỳ; tỷ lệ sinh con thứ 3 là 4,22%, giảm 1,47% so cùng kỳ.

Không hề dễ dàng để thay đổi quan điểm phải có con trai để nối dõi tông đường, thờ cúng tổ tiên, phụng dưỡng cha mẹ của một bộ phận không nhỏ trong nhân dân, nhất là trong điều kiện đời sống kinh tế ngày càng phát triển như hiện nay. Để khắc phục tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh, thời gian tới, Vĩnh Long sẽ đẩy mạnh hơn nữa công tác tuyên truyền, vận động; duy trì và nâng cao chất lượng hoạt động mô hình tại các xã, thị trấn. Đồng thời, tăng cường cung cấp thông tin, giáo dục truyền thông về giới và mất cân bằng giới tính khi sinh cho những người có uy tín trong cộng đồng, các cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh đẻ và những người cung cấp dịch vụ siêu âm và dịch vụ nạo phá thai nhằm hạn chế các hành vi không phù hợp với việc sinh đẻ theo quy luật tự nhiên.

Ngành dân số kiến nghị với các cấp, ngành tích cực quan tâm, tham mưu hoàn thiện việc xây dựng hệ thống pháp luật về các nội dung liên quan đến giới khi sinh; có chính sách khuyến khích, hỗ trợ phụ nữ, trẻ em gái và gia đình có con 1 bề là gái…

Hà Anh