Ngày 16/4/2020, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 524/QĐ-TTg công nhận huyện Yên Thành, tỉnh Nghệ An đạt chuẩn Nông thôn mới (NTM) năm 2019, trở thành huyện thứ 2 của tỉnh Nghệ An đạt được điều này (sau huyện Nam Đàn). Đây là niềm vinh dự, tự hào to lớn của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân huyện Yên Thành.
Yên Thành là huyện đồng bằng bán sơn địa, nằm về phía Đông Bắc tỉnh Nghệ An, cách thành phố Vinh 50 km. Huyện có 39 đơn vị hành chính, gồm 38 xã, 1 thị trấn; tổng diện tích tự nhiên 54.766,84 ha (đất nông nghiệp 44.116,96 ha, đất phi nông nghiệp 10.216,6 ha, đất chưa sử dụng 433,28 ha). Tổng dân số tính đến 30/6/2019 là 299.934 người.
Trong các cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ xâm lược, Đảng bộ và nhân dân trong huyện đã có nhiều hy sinh, đóng góp to lớn vào 2 cuộc kháng chiến cũng như công cuộc xây dựng đất nước. Nhân dân và các lực lượng vũ trang nhân dân huyện Yên Thành vinh dự được Đảng, nhà nước phong tặng danh hiệu Đơn vị Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân (năm 1993), Huân chương Lao động hạng Nhất (năm 2018) cùng nhiều Bằng khen của Chính phủ, bộ, ngành trung ương và của tỉnh.
Xác định xây dựng nông thôn mới là nhiệm vụ chính trị trọng tâm, xuyên suốt của Đảng bộ và nhân dân trên địa bàn huyện, ngay từ khi bắt đầu triển khai thực hiện, Ban thường vụ Huyện ủy đã tổ chức hội nghị quán triệt Nghị quyết các cấp đến các chi bộ cơ sở; Huyện ủy, HĐND, UBND, UBMTTQ và các tổ chức đoàn thể cấp huyện đã tập trung nghiên cứu, triển khai đồng bộ các nhiệm vụ và giải pháp thực hiện Chương trình; ban hành các văn bản chỉ đạo của Ban thường vụ, Ban chỉ đạo; HĐND huyện ban hành Nghị quyết cơ chế hỗ trợ, UBND huyện ban hành các kế hoạch, chương trình hành động.
Các cấp ủy Đảng, các phòng, ban ngành, các địa phương đã tập trung tuyên truyền tới tất cả cán bộ và nhân dân về chương trình, nội dung phương pháp, cách làm, vai trò của cộng đồng dân cư trong xây dựng NTM. Các tổ chức chính trị - xã hội đã tích cực vận động các thành viên, hội viên tham gia chương trình. Mặt trận tổ quốc, các tổ chức đoàn thể thực sự hành động với những nhiệm vụ trong xây dựng nông thôn mới như: Hội phụ nữ với phong trào “5 không, 3 sạch”, xây dựng “Đoạn đường hoa”, “Khu vườn kiểu mẫu”, “Đoạn đường xanh sạch đẹp”; Hội cựu chiến binh với mô hình “Tổ an ninh tự quản”; Huyện đoàn với chương trình hỗ trợ xây dựng các khu vui chơi góp phần hoàn thiện các thiết chế văn hóa ở cơ sở; Hội Nông dân thực hiện chương trình “Mỗi làng, xã một sản phẩm”, MTTQ với phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng NTM và đô thị văn minh”. Phong trào “Toàn dân chung sức xây dựng nông thôn mới” đã trở thành phong trào thi đua sâu rộng, thường xuyên ở các xã, thôn (xóm) trong toàn huyện.
Được biết, trong 10 năm thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới, huyện Yên Thành huy động nguồn vốn xây dựng nông thôn mới là gần 5.500 tỷ đồng, trong đó nhân dân đóng góp gần 1.800 tỷ đồng. Huyện đã đầu tư làm mới được trên 710 km đường nhựa, bê tông; 100% xã có đường ô tô đến trung tâm xã thuận lợi; hệ thống giao thông, thủy lợi nội đồng được đầu tư nâng cấp.
Kinh tế của huyện tiếp tục phát triển, an sinh xã hội đảm bảo, đời sống nhân dân không ngừng được nâng lên: Cơ cấu kinh tế chuyển dịch đúng hướng; thu ngân sách hàng năm đạt trên 380 tỷ đồng; có hơn 15.000 lao động đang làm việc ở nước ngoài, hàng năm gửi về trên 200 triệu USD, góp phần nâng cao thu nhập; tỷ lệ hộ nghèo giảm còn 1,92%; 100% tỷ lệ hộ dân sử dụng điện lưới quốc gia. Thu nhập bình quân đầu người hiện đạt 43 triệu đồng/năm. Y tế, giáo dục có bước phát triển toàn diện. Các giá trị văn hóa truyền thống được bảo tồn và phát huy. Hệ thống chính trị ngày càng vững mạnh, an ninh - quốc phòng được cũng cố, giữ vững.
Một số mô hình tiêu biểu trong xây dựng nông thôn mới ở Yên Thành là: Xã Sơn Thành đang phấn đấu xây dựng xã đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu năm 2020 có kết cấu hạ tầng, thiết chế văn hóa đồng bộ, môi trường đảm bảo xanh, sạch; đẹp, đường làng, ngõ xóm được chỉnh trang; an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội đảm bảo.
Xã Tân Thành có hệ thống giao thông thông thoáng, rộng rãi; có hệ thống mương thoát nước; hai bên lề đường được nhân dân triển khai trồng hoa và cây xanh; các trục đường giao thông được lắp điện chiếu sáng đảm bảo yêu cầu tuyến đường sáng, xanh, sạch, đẹp. Ngoài ra, xã có nhiều mô hình phát triển nông nghiệp có thu nhập cao như dứa thu nhập gần 100 triệu đồng/ha/năm, sản xuất rau trong nhà lưới cho thu nhập gần 1,0 tỷ đồng/ha/năm. Xã đang phấn đấu đạt chuẩn bộ tiêu chí nông thôn mới nâng cao năm 2020.
Xã Phúc Thành, Xuân Thành, Lăng Thành, Đồng Thành, Bảo Thành, Trung Thành có phong trào văn hóa, văn nghệ hoạt động phong phú và đa dạng, đã bảo tồn và phát huy giá trị di sản được UNESCO công nhận. Xã Đồng Thành, Minh Thành, Tây Thành, Mỹ Thành đã tập trung chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi có giá trị kinh tế cao vào sản xuất, nâng cao thu nhập cho người dân như cam, bưởi, mật ong, gà đồi.
Xã Thọ Thành, Công Thành, Minh Thành, Liên Thành, Quang Thành, Tây Thành... có các HTX hoạt động theo Luật HTX năm 2012 hiệu quả. Trong đó, HTX Thọ Thành, Minh Thành, Quyết Tiến là các HTX được tỉnh Nghệ An đánh giá là các mô hình điển hình của cả tỉnh.
Xã Hoa Thành có 100% trường học đạt chuẩn quốc gia, trong đó trường tiểu học đạt chuẩn mức độ 2, được mệnh danh là đất học, hàng năm có trên 90% học sinh thi đậu vào các trường đại học.
Có thể khẳng định, qua 10 năm triển khai thực hiện Chương trình MTQG xây dựng nông thôn mới, huyện Yên Thành đã đạt được những kết quả toàn diện, nổi bật, diện mạo nông thôn có nhiều đổi mới, đời sống vật chất và tinh thần ngày càng được nâng cao.
Huyện xác định xây dựng nông thôn mới là nhiệm vụ trọng tâm của cấp ủy, chính quyền và nhân dân huyện nhà, thực hiện một cách thường xuyên, liên tục và có điểm xuất phát nhưng không có điểm kết thúc. Trong năm 2020 và những năm tiếp theo huyện tiếp tục duy trì và không ngừng nâng cao chất lượng các tiêu chí xã, huyện đạt chuẩn nông thôn mới; xây dựng các xã đạt bộ tiêu chí nông thôn mới nâng cao theo Quyết định số 5067/QĐ-UBND ngày 15/11/2018 của UBND tỉnh Nghệ An.
Năm 2020, phấn đấu có 1 - 2 xã đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu, 2 - 3 xã đạt bộ tiêu chí nông thôn mới nâng cao. Đến năm 2025 có 50 - 60% số xã đạt bộ tiêu chí nâng cao, 30 - 40% (trong số xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao) số xã đạt bộ tiêu chí nông thôn mới kiểu mẫu; đến năm 2030 có 100% xã đạt chuẩn bộ tiêu chí nông thôn mới nâng cao và nông thôn mới kiểu mẫu; đến năm 2030 huyện Yên Thành đạt chuẩn huyện nông thôn mới kiểu mẫu.
Phấn đấu đến năm 2020, thu nhập bình quân đầu người đạt trên 75-80 triệu đồng/người/năm. Tỷ lệ xã giữ vững xã đạt Bộ tiêu chí Quốc gia về y tế đạt 100%; tỷ lệ bảo hiểm y tế toàn dân đạt trên 92%. Tỷ lệ hộ nghèo còn 0,8 - 1,0%. Tạo việc làm tăng thêm bình quân mỗi năm cho hơn 3.000 lao động; tỷ lệ lao động qua đào tạo 70%. Số trường học đạt chuẩn Quốc gia là 95%; tỷ lệ kiên cố hóa trường lớp học đạt 85%. Tỷ lệ hộ được công nhận danh hiệu Gia đình văn hóa đạt 93%. Tỷ lệ dân số nông thôn sử dụng nước hợp vệ sinh trên 99%, trong đó sử dụng nước sạch 80 - 82%.
