Giữ gìn và phát huy giá trị nghệ thuật xiếc
10/06/2025 - 10:08

Liên đoàn Xiếc Việt Nam được thành lập từ ngày 16/01/1956. Gần 70 năm trưởng thành và phát triển, với nhiều nỗ lực, tập thể cán bộ, nghệ sĩ Liên đoàn Xiếc Việt Nam đã vượt qua khó khăn, từng bước khẳng định vị thế, tạo chỗ đứng vững chắc trong lòng công chúng yêu nghệ thuật.

Sự phát triển của nghệ thuật Xiếc Việt Nam luôn gắn liền với sự phát triển của đất nước trong chiến đấu cũng như trong lao động. Trong từng giai đoạn, nghệ thuật xiếc Việt Nam đã luôn đóng góp một phần không nhỏ trong lĩnh vực tư tưởng văn hóa của đất nước, động viên chiến sĩ, đồng bào ở mọi lúc, mọi nơi. Tiếp thu nghệ thuật truyền thống và kinh nghiệm của các nước trên thế giới, Liên đoàn đã có những bước phát triển đáng tự hào.

Những chiến công, những câu chuyện, chân dung người lính được kể bằng ngôn ngữ xiếc

Để có thể hội nhập quốc tế, việc nâng cao kỹ năng, chất lượng của các tiết mục, chương trình, vở diễn nhằm thỏa mãn nhu cầu thưởng thức nghệ thuật của khán giả là một việc làm hết sức cần thiết. Là đơn vị biểu diễn chuyên nghiệp với hơn 200 cán bộ, nghệ sĩ và bộ phận phục vụ biểu diễn, hàng năm, Liên đoàn Xiếc Việt Nam dàn dựng rất nhiều chương trình xiếc và vở diễn có chất lượng nghệ thuật ngày càng tốt hơn. Các chương trình luôn thay đổi về nội dung, hình thức mới phù hợp với nhiều đối tượng khán giả; tận dụng các hiệu ứng của các nền tảng truyền thông, đặc biệt tiếp cận các khán giả đối tượng thanh niên, từ đó, tăng số lượng khán giả đến với rạp xiếc. Các chương trình không chỉ đáp ứng được nhu cầu giải trí mà còn mang thông điệp giáo dục và nhân văn sâu sắc. Tiêu biểu như chương trình có tên gọi “Đi cùng năm tháng” biểu diễn vào dịp kỷ niệm ngày Thương binh - Liệt sĩ 27/7 hàng năm; các chương trình mang tính chính luận, tái hiện lịch sử trên sân khấu xiếc như: “Sống mãi với Điện Biên”, “Hà Nội của những giấc mơ”, “Mừng Đảng, mừng Xuân”, chương trình hài xiếc chuyển thể từ tác phẩm “Nghêu, Sò, Ốc, Hến: Không muốn cũng phải cười” được thể hiện bằng ngôn ngữ xiếc, mang lại tiếng cười và bài học giáo dục cho khán giả… Nhờ đó, số lượng khán giả trẻ đến với Rạp xiếc Trung ương ngày càng tăng. Đó là niềm khích lệ rất lớn cho các nghệ sĩ trẻ tiếp tục rèn luyện và phấn đấu để tiếp tục chinh phục các đỉnh cao mới.

Tiết mục “Đu son” đạt giải Vương miện Vàng tại Liên hoan Xiếc quốc tế 2022

Khán giả không chỉ trong nước mà trên thế giới đã nồng nhiệt chào đón xiếc Việt Nam, coi đó như những đóa hoa của tình hữu nghị, của sự chắt lọc tinh hoa để đi đến đỉnh cao của nghệ thuật xiếc. Với sự nỗ lực, quyết tâm phấn đấu không ngừng, Liên đoàn đã tham gia nhiều cuộc Liên hoan, Festival trong nước và quốc tế, đạt rất nhiều Huy chương Vàng, Bạc tại: Liên bang Nga, Cộng hòa Pháp, Mỹ, Italia, Tây Ban Nha, Đức, Cu Ba, CHDCND Triều Tiên, Trung Quốc, Mông Cổ, Thụy Sĩ… Tiêu biểu là tiết mục “Đu quan họ” đạt giải Vàng Liên hoan xiếc quốc tế tại Italia, tiết mục “Đu son” mang đậm đà bản sắc dân tộc và văn hóa Việt Nam đạt giải Vương miện Vàng tại Liên hoan Xiếc quốc tế 2022.

Nhờ sự nỗ lực vượt bậc, Liên đoàn Xiếc Việt Nam đã vinh dự được Đảng, Nhà nước, bộ, ban, ngành và các tổ chức quốc tế trao tặng nhiều phần thưởng cao quý: Huân chương Độc lập hạng Nhất, Huân chương Lao động hạng Nhất, Nhì, Ba, Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ... Nhiều năm liền Liên đoàn là đơn vị lá cờ đầu của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, 8 nghệ sĩ được phong tặng Nghệ sĩ Nhân dân và 35 nghệ sĩ được phong tặng Nghệ sĩ Ưu tú.

NSND Tống Toàn Thắng, Giám đốc Liên đoàn Xiếc Việt Nam cho biết: Liên đoàn đang hướng tới việc phát triển bền vững, không ngừng đổi mới và sáng tạo để đáp ứng nhu cầu của khán giả hiện đại. Đồng thời cũng sẵn sàng hợp tác với các đơn vị khác để tạo ra những sản phẩm nghệ thuật đa dạng và phong phú hơn. Bên cạnh đó, Liên đoàn cũng tiếp tục nâng cao trình độ, kỹ năng cho các nghệ sĩ, đầu tư cho sự phát triển về nghệ thuật và nguồn lực con người. Chủ động nghiên cứu thị trường khán giả, tìm các giải pháp nhằm nâng cao chất lượng phục vụ và tạo dựng thương hiệu riêng cho các sản phẩm nghệ thuật của Liên đoàn.