Hệ thống công trình thủy lợi Dầu Tiếng là hệ thống thủy nông có quy mô lớn nhất nước ta hiện nay, trong đó hồ chứa nước Dầu Tiếng là công trình quan trọng đặc biệt liên quan đến ANQG theo Quyết định số 166/QĐ-TTg ngày 07/02/2017 và Quyết định số 124/QĐ-TTg ngày 24/01/2019 của Thủ tướng Chính phủ. Có diện tích lưu vực 2.700 km2, diện tích mặt hồ 270 km2 và dung tích là 1,58 tỷ m3 nước ứng với mực nước dâng bình thường +24,40 m, vị trí hồ nằm ở thượng nguồn sông Sài Gòn trên địa bàn 03 tỉnh Tây Ninh, Bình Dương, Bình Phước và tiếp giáp với Campuchia.
Vị trí hồ Dầu Tiếng trong lưu vực sông Sài Gòn – Đồng Nai
Công ty TNHH MTV Khai thác Thủy lợi Dầu Tiếng - Phước Hòa là doanh nghiệp có 100% vốn sở hữu Nhà nước thuộc Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn thực hiện nhiệm vụ công ích quản lý, khai thác và bảo vệ tuyệt đối an toàn Hệ thống công trình thủy lợi Dầu Tiếng và Phước Hòa. Nhiệm vụ chính là cấp nước phục vụ sản xuất nông nghiệp, công nghiệp và sinh hoạt cho 5 tỉnh, thành: Tây Ninh, Bình Dương, Bình Phước, Long An và TP.Hồ Chí Minh; phòng - cắt lũ, đẩy mặn và cải tạo môi trường cho hạ du.
Hơn 35 năm quản lý vận hành và khai thác, công trình thủy lợi Dầu Tiếng đã có những đóng góp đáng kể trong phát triển kinh tế - xã hội và cải thiện điều kiện môi trường cho những vùng hưởng lợi. Cấp nước tưới trực tiếp cho sản xuất nông nghiệp: 116.953 ha thuộc địa bàn tỉnh, thành phố: Tây Ninh 92.953 ha, TP Hồ Chí Minh là 12.000 ha, tỉnh Long An 12.000 ha; đồng thời tưới tạo nguồn cho ven sông Sài Gòn và sông Vàm Cỏ Đông 93.954 ha.
Hồ Dầu Tiếng
Từ khi có hệ thống kênh thủy lợi hồ Dầu Tiếng đưa nước về đồng ruộng, một vùng đất hàng trăm ngàn ha của tỉnh Tây Ninh và huyện Củ Chi (Thành phố Hồ Chí Minh) trước đây là đất đai hoang hóa, cằn cỗi, diện tích sản xuất được ít từ 1 vụ sản xuất/năm lên 3 vụ/năm; năng suất lúa đạt 4 - 5 tấn/ha/vụ, năng suất lạc đạt từ 3 - 4 tấn/ha/vụ. Nhiều loại rau màu và cây trồng khác đều có năng suất tăng lên gấp 2,3 lần so với trước, góp phần đáng kể trong việc tăng thu nhập, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của người dân, làm thay đổi căn bản diện mạo nông thôn của toàn vùng.
Tràn xả lũ hồ Dầu Tiếng
Bên cạnh mục đích phục vụ tưới cho nông nghiệp, công trình thủy lợi Hồ Dầu Tiếng còn có ý nghĩa rất quan trọng trong việc cung cấp nguồn nước cho công nghiệp và sinh hoạt với hơn 100 triệu m3 nước ngọt cho các tỉnh Tây Ninh, Bình Dương, Bình Phước, Long An và TP Hồ Chí Minh. Nguồn nước từ hồ Dầu Tiếng còn bổ sung một phần lớn để nâng cao mực nước ngầm trong đất góp phần cải tạo môi trường đất và cung ứng nguồn nước dưới đất có chất lượng tốt cho cấp nước sinh hoạt các vùng nông thôn. Nguồn nước từ hồ Dầu Tiếng hàng năm đã góp phần rất quan trọng trong chiến lược phát triển ngành công nghiệp mía đường và các ngành công nghiệp chế biến từ các sản phẩm nông nghiệp cũng như góp phần quan trọng đối với nhiệm vụ cấp nước sạch và vệ sinh môi trường nông thôn.
Hình ảnh điện mặt trời trên vùng bán ngập hồ Dầu Tiếng
Dựa trên kết quả đánh giá chung thành tựu đạt được về sử dụng nguồn nước từ hồ Dầu Tiếng cho phát triển kinh tế - xã hội cho thấy rằng: hơn 35 năm qua nguồn nước của Hồ đã được sử dụng rất hiệu quả cho mục tiêu phát triển nông nghiệp, công nghiệp, dân sinh và cấp nước sinh hoạt cho các vùng hưởng lợi bao gồm Tây Ninh, Bình Dương, Bình Phước, Long An và Tp. Hồ Chí Minh. Công trình thủy lợi nội đồng đã được cải thiện làm tăng diện tích các khu tưới cũng như năng suất và chất lượng sản phẩm nông nghiệp được tăng cao theo, từng bước làm thay đổi bộ mặt nông thôn của những vùng hưởng lợi theo hướng chuyên canh hóa cao và tiến tới hiện đại hóa nông nghiệp và nông thôn.
Hồ chứa nước thủy lợi Dầu Tiếng là một kho nước ngọt do chính chúng ta tạo nên, hiệu quả từ hồ mang lại cho chúng ta hơn 35 năm qua là rất lớn mà mọi người đều nhận thấy, còn cho tương lai nó có ý nghĩa hơn rất nhiều mà không phải ai cũng nhận thấy được. Trước những diễn biến của thời tiết, biến đổi khí hậu, nước biển dâng, tình trạng ô nhiễm nguồn nước, nguồn nước ngọt bị cạn kiệt dần…, đối với TP Hồ Chí Minh, các tỉnh Tây Ninh, Bình Dương, Bình Phước và Long An thì nguồn nước ngọt từ hồ Dầu Tiếng sẽ là nguồn cung cấp nước cho sinh hoạt, nước cho công nghiệp là không thể thiếu được, cũng như đảm bảo phục vụ sản xuất, đảm bảo an ninh lương thực trong khu vực hưởng lợi, công tác quản lý vận hành không hợp lý và bảo vệ không tốt thì hậu quả gây ra cũng vô cùng lớn. Chính vì nhận thức được tầm quan trọng của hồ Dầu Tiếng như vậy, những người trực tiếp quản lý hồ luôn nỗ lực hết sức mình và đề nghị các cấp, các ngành, các địa phương, đặc biệt những địa phương được hưởng lợi từ công trình hồ Dầu Tiếng hãy chung sức bảo vệ an toàn công trình và an toàn nguồn nước mà chính chúng ta đã làm nên để phục vụ lại chính chúng ta.
Khu vực phía đông của hồ Dầu Tiếng (xã Minh Hòa, Định An, Định Thành - huyện Dầu Tiếng) là nơi có cảnh quan đẹp thích hợp cho hoạt động vui chơi, giải trí
Từ những thành tích đã đạt được, Công ty TNHH MTV Khai thác Thủy lợi Dầu Tiếng - Phước Hòa đã vinh dự được Chủ tịch nước tặng thưởng Huân chương Lao động hạng Ba vào 2015 nhân dịp kỷ niệm 30 năm quản lý, khai thác hệ thống hồ Dầu Tiếng; được Thủ tướng Chính phủ, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, UBND tỉnh Tây Ninh, UBND Thành phố Hồ Chí Minh tặng nhiều Cờ thi đua và Bằng khen. Bằng sự nỗ lực phấn đấu không ngừng, năm 2021 Công ty vinh dự được Chủ tịch nước tặng thưởng Huân chương Lao động hạng Nhì.
Phát huy được hiệu quả của hệ thống như trên là nhờ nỗ lực và tinh thần đoàn kết, sáng tạo của tập thể lãnh đạo, cán bộ, công nhân, viên chức và người lao động của Công ty TNHH MTV Khai thác Thủy lợi Dầu Tiếng - Phước Hòa, phát huy truyền thống của ngành thủy lợi, Công ty đã kế thừa và phát triển lớn mạnh đi lên cùng sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Công ty luôn hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao, duy trì hoạt động sản xuất kinh doanh ổn định, sản lượng, doanh thu, nộp ngân sách năm sau cao hơn năm trước, bảo toàn đồng vốn được giao, đời sống của người lao động không ngừng được cải thiện. Đồng thời, Công ty luôn phối hợp tốt với các địa phương Bình Phước, Bình Dương, Tây Ninh, Long An, Thành phố Hồ Chí Minh để phát huy hiệu quả của hệ thống thủy lợi liên tỉnh, bảo đảm an toàn công trình và vùng hạ du.
Diện tích mặt hồ rộng lớn là tiềm năng phát triển thủy sản
Trong những năm tới, Công ty TNHH MTV Khai thác thủy lợi Dầu Tiếng - Phước Hòa phấn đấu hoàn thành tốt hai nhiệm vụ song song là hoạt động công ích và kinh doanh khai thác. Cụ thể là: Quản lý, vận hành an toàn hệ thống thủy lợi Dầu Tiếng và Phước Hòa; cấp nước nông nghiệp, công nghiêp, nước sinh hoạt cho các tỉnh: Tây Ninh, Bình Dương, Bình Phước, Long An và TP Hồ Chí Minh; đẩy mặn, cắt lũ và cải tạo môi trường cho hạ du. Đồng thời, mở rộng kinh doanh khai thác tổng hợp; tư vấn, thiết kế và xây dựng sửa chữa công trình thủy lợi; khai thác vật liệu xây dựng; khai thác, xử lý và cung cấp nước; trồng rừng và chăm sóc rừng…
Mặc dù công trình thủy lợi Dầu Tiếng đang phải đối diện với nhiều khó khăn, thách thức do thời gian khai thác lâu, nhiều hạng mục đang xuống cấp cần cải tạo... nhưng với sự lãnh đạo quyết đoán, sáng tạo của Ban lãnh đạo Công ty cùng sự hỗ trợ, giúp đỡ kịp thời của các ban, ngành, các địa phương, tin tưởng rằng Công ty TNHH MTV Khai thác thủy lợi Dầu Tiếng - Phước Hòa sẽ tiếp tục hoàn thành tốt nhiệm vụ khai thác, vận hành hồ thủy lợi Dầu Tiếng.
