TĐKT - Chiều 16/4, tại TP Hồ Chí Minh, Bộ Tài nguyên & Môi trường phối hợp với Hội Nước sạch và Môi trường Việt Nam tổ chức Hội thảo “Cơ chế chính sách sản xuất và tiêu dùng nhựa phân hủy sinh học để bảo vệ môi trường”. Thứ trưởng Bộ Tài nguyên & Môi trường Lê Công Thành tới dự.

Cùng dự có: Chủ tịch Hội Nước sạch và Môi trường Việt Nam Nguyễn Linh Ngọc; đại diện lãnh đạo các Bộ Tài chính, Bộ Công Thương, Bộ Khoa học và Công nghệ và hơn 100 đại biểu là đại diện các nhà khoa học, các doanh nghiệp sản xuất nhựa...

Thứ trưởng Bộ TN&MT Lê Công Thành phát biểu tại Hội thảo

Các sản phẩm nhựa, ni-lông ra đời mang lại không ít tiện tích cho cuộc sống. Theo Chương trình Môi trường Liên hợp quốc, kể từ thập niên 50 của thế kỷ trước đến nay, hơn 8,3 tỷ tấn sản phẩm nhựa đã được sản xuất, sử dụng. Khoảng 60% lượng sản phẩm đó được chôn, lấp hoặc thải thẳng ra môi trường. Việt Nam hiện là một trong những quốc gia phải gánh chịu nhiều hệ quả từ chất thải nhựa nhất trên thế giới, đặc biệt là chất thải nhựa đại dương.

Nhận thức được tác hại của chất thải nhựa gây ra, năm 2018, Liên hợp quốc đã phát động phong trào giải quyết ô nhiễm nhựa và ni-lông. Năm 2019, nguyên thủ các nước và lãnh đạo các tập đoàn quốc gia đã cam kết mạnh mẽ về chống thất thải nhựa tại Diễn đàn kinh tế thế giới.

Việt Nam đã tham gia và cam kết với cộng đồng quốc tế về xử lý rác thải nhựa và rác thải nhựa trên biển. Để đồng hành cùng các tổ chức, doanh nghiệp, người dân, Bộ Tài nguyên & Môi trường đã và đang tổ chức nhiều hoạt động tuyên truyền, vận động sâu rộng trong cộng đồng dân cư nhằm nâng cao ý thức sử dụng sản phẩm nhựa. Trong đó, hỗ trợ ứng dụng công nghệ sản xuất, kinh doanh mới, nhất là những mô hình sản xuất vận dụng thân thiện với môi trường, từ sản phẩm tái chế tạo ra những sản phẩm chất lượng cao, an toàn, với những chính sách ưu tiên về thuế, đầu tư công nghệ…

Quang cảnh Hội thảo

Theo Thứ trưởng Bộ Tài nguyên & Môi trường Lê Công Thành, để cụ thể những cam kết đó, Bộ Tài nguyên & Môi trường đã tham mưu trình Thủ tướng Chính phủ ban hành Chỉ thị số 33/CT-TTG năm 2020 về “Tăng cường, quản lý, tái sử dụng, tái chế, xử lý và giảm thiểu chất thải nhựa”; đưa ra nhiều tiêu chí và biện pháp cụ thể nhằm giảm thiểu chất thải nhựa, thực hiện tuần hoàn tài nguyên. Mới đây nhất, Luật Bảo vệ môi trường sửa đổi năm 2020 đã quy định nhiều điểm mới để tăng cường quản lý chất thải nhựa, chất thải nhựa đại dương và quy trách nhiệm của nhà sản xuất, nhà nhập khẩu trong việc thu hồi, tái chế sản phẩm, bao bì…

Ông Nguyễn Thành Nam, đại diện Tổng cục Môi trường Việt Nam chia sẻ: Bộ Tài nguyên & Môi trường đã ban hành các tiêu chí đánh giá sản phẩm, dịch vụ thân thiện môi trường để chứng nhận nhãn dán sinh thái Việt Nam; các tiêu chí dán nhãn xanh Việt Nam; tiêu chí dán nhãn xanh Việt Nam đối với bao bì nhựa tự phân hủy sinh học…

Ngoài những chính sách đã ban hành, hiện Bộ Tài nguyên & Môi trường tiếp tục hoàn thiện các chính sách, pháp luật như: Triển khai các quy định phát triển các sản phẩm, dịch vụ thân thiện với môi trường của Luật Bảo vệ môi trường và văn bản dưới luật.

Thực tế cho thấy, hiện nay, các bộ, ban, ngành, đoàn thể đã phối hợp chặt chẽ với các đơn vị, doanh nghiệp triển khai thực hiện tốt công tác tuyên truyền về việc bảo vệ môi trường, trong đó có sử dụng sản phẩm thân thiện với môi trường.

Đại diện Hội Liên hiệp Phụ nữ TP Hồ Chí Minh cho biết: Hội đã vận động hội viên và cộng đồng tham gia bảo vệ môi trường thông qua các CLB Phụ nữ tham gia bảo vệ môi trường; tổ chức tọa đàm “Rác thải nhựa - Hiểm họa của môi trường và sức khỏe cộng đồng”; trao tặng các sản phẩm thân thiện môi trường cho hội viên phụ nữ…

Đoàn viên, thanh niên Công ty An Phú tích cực tuyên truyền phân loại rác thải tại các khuôn viên dự án nhà ở cho thuê

Là một trong những đơn vị khá chủ động trong phòng, chống rác thải nhựa, thời gian qua, bên cạnh phát triển hệ thống cây xanh tại khuôn viên sinh sống, tuyên truyền đến khách hàng về bảo vệ môi trường, đặt các thùng rác nhằm phân loại rác thải tại nguồn..., Công ty TNHH MTV An Phú (TP Hồ Chí Minh) còn thực hiện đưa túi vải hoặc thùng các-tông cũ để đựng đồ cho khách, không sử dụng túi ni-lông trong hệ thống Siêu thị An Phú. Cụ thể, năm 2018 - 2019, Siêu thị dự trù túi ni-lông đựng đồ cho khách trung bình 40kg/tháng. Hiện tại, giảm còn 2,5kg/tháng.

Với khát khao mãnh liệt sẽ thay thế bao bì ni-lông truyền thống bằng những bao bì ni-lông tự hủy sinh học thân thiện với môi trường, nhiều năm nay, bà Phan Thị Thúy Phượng (Công ty TNHH Thương mại sản xuất tổng hợp II – TP Hồ Chí Minh) đã không quản ngại nắng mưa, cùng với các chị em phụ nữ rong ruổi đi đến từng khu chợ để tuyên truyền tới bà con về tác hại của túi ni-lông; đồng thời phân phối túi ni-lông thân thiện với môi trường đến các tiểu thương trong các chợ trên địa bàn thành phố, góp phần làm chuyển biến thói quen tiêu dùng xanh của nhiều người dân.

Tuy nhiên, thực tế, nhiều tổ chức, cá nhân vẫn còn những băn khoăn về các quy định đối với việc cấp phép hoặc trợ cấp chứng nhận nhựa tự phân hủy; chính sách quản lý và cơ chế hỗ trợ đối với các đơn vị sản xuất và sử dụng sản phẩm nhựa tự phân hủy; các giải pháp công nghệ - kỹ thuật hiện đại thân thiện môi trường trong tái chế, tái sử dụng, hoặc tạo sản phẩm nhựa sinh học dễ phân hủy dùng trong cuộc sống...

Là người đã có nhiều năm nghiên cứu về các sản phẩm túi sinh học thân thiện với môi trường, bà Phan Thị Thúy Phượng cho rằng để tạo sức lan tỏa, giúp người dân nâng cao ý thức trong việc bảo vệ môi trường thông qua sử dụng các sản phẩm thân thiện, doanh nghiệp và các cơ quan ban, ngành Nhà nước cần tăng cường việc tuyên truyền nâng cao nhận thức của người dân.

Với những nỗ lực vì môi trường, bà Phan Thị Thúy Phượng (ở giữa) được tặng Bằng khen và kết nạp là thành viên chính thức của Hội Nước sạch và Môi trường Việt Nam

Bà Phượng kiến nghị chính quyền, đoàn thể cần xây dựng và đảm bảo tính khả thi “lộ trình” giảm tỷ lệ sử dụng túi ni-lông truyền thống tại các tổ chức và cộng đồng dân cư; cần có chính sách ưu đãi những doanh nghiệp sản xuất, tiêu dùng các sản phẩm thân thiện môi trường; đào tạo, hướng dẫn, hỗ trợ ưu đãi cho các doanh nghiệp chuyển đổi mô hình sản xuất sản phẩm truyền thống sang sản phẩm thân thiện với môi trường.

Bên cạnh đó, cần nghiên cứu ban hành các loại thuế thu từ nguồn sử dụng trực tiếp và gián tiếp túi ni-lông truyền thống; đẩy mạnh chất lượng và số lượng các hoạt động tuyên truyền tac hại của túi ni-lông và rác thải nhựa đối với môi trường…

Mai Thảo